Rastafari, Bob Marley ile dünyaya yayılmış bir din ve kültür biçimidir. Rasta ise bu inancı yaşayan kişiye verilen isimdir. Ancak ülkemizde ve dünyada Bob Marley ile yayılan bu yaşama biçimi, bal mumu ile yapılan saça verilen isim ile eş anlamlı olarak anılmaktadır. Rastafari’nin ortaya çıkarttığı hayat biçimleri Bob Marley ile birlikte yayılıyor olsa da, reggae müzik ve rasta saçtan öteye geçememiştir. Rastafari nedir sorusuna yanıt vermek için, rastafaryanizm ve rasta olgularını tam analamıyla kavramak gerekir.
Rastafari Nedir?
Rastafari ya da rastafarianizm; Etiyopya kralı olan Haile Salessie‘yi Tanrı’nın yansıması olarak kabul ederek, onun doğrularıyla sentezlenen din ve yaşama biçimine verilen isimdir. Hristiyanlık ve Musevilik senteziyle oluşan bu dinin içerisinde Mısır’dan öğretiler görmek de mümkündür. İbrahimi dinler ile çok yakın olan Rastafari, Musa’nın yol gösterdiği kutsal kavimin siyahiler olduğunu savunur. Rastafari inancına sahip kişilere de Rasta denir. Günümüzde orta Amerika ve Afrika’da Rastalara rastlamak mümkündür. Rasta inancı gereğince beslenmelerine ve yaşama biçimlerini kısıtlamak zorundadırlar. Alkol kullanımının zararlarını bilerek uzak dururlarken, marijuana kullanımının faydalı bitki sınıfına koyarak ibadetlerinde ve gündelik hayatlarında kullanırlar. Rasta saçı olarak dünyaya yayılan bal mumu Dreadlock saç biçimi yine bu inanıştan kaynaklanmaktadır. Çünkü Rastalar inançları gereğince saçlarını taramaz ve kesmezler. İnanış biçimlerine göre öldüklerinde vücutlarının toprağa bir bütün olarak girmeleri gerektiğine inanırlar. Bunun gibi küçük ayrıntılar sayesinde bedeniniz ile bütünleşmeniz ve tapınağınızı saygılı hale getirmek hedeflenmektedir. Ayrıca Rastafari inancına göre bedeninize dövme yaptıramaz ve ona zarar veremezsiniz.
Rastafari’nin yol göstericilerinden olan Musevilik ve On Emir yapısıyla ilgili hazırlanan Dekalog serisi, kutsal kitaplar ve günümüz toplumu arasında olan uçurumu gözler önüne sermektedir. Dekalog serisi için hazırladığımız video serisine bağlantıyı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Rastafari Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Jamaika’ya Afrika’dan köle olarak sürgün edilen ve buna zorunlu tutulan siyahi topluluk tarafından ortaya çıkartılan bir dindir. Sürgün sonrasında gücünü kaybeden siyahi halk, gücü ve sükûneti tekrar elde edebilmek için yollar aramaya başlamıştır. Akabinde çok geçmeden Rastafari doğmuştur. Eski yaşantısını ve haklarını geri kazanmak isteyen bu halk için bu inanış en mantıklı yol olarak görünmüştü. Rastafariler zaman içerisinde bölücü, baskıcı ve emperyalist ülkelere karşı olan savaşlarını, bütün dünyada sürdürmek ve duyurmak için müziği kullanmaya başladılar.
Halie Selassie Kimdir?
Halie Selassie, rastafari inancında peygamber olarak kabul edilmekte olan kişidir. Kendisi ne reenkarnasyon ile var olmuş bir kişi olduğunu iddia etmiş ne de Hz. İsa ile bir bağlantısı olduğunu söylemiştir. Fakat Afrika halkları için yaptığı sömürgeleşmeye karşı eylemleri sayesinde bütün bir kıta tarafından Mesih ilan edilmiştir. Sahip olduğu mücadele ruhu ve liderlik vasıfları ona kısa süre içerisinde dini kimlik de yüklemiştir.
Rastafarianizm Felsefesi
Rastafarianizm felsefesi, inanışın sağladığı akım ile birlikte müzik ve özgürlüğün getirdiği gücü temel olarak almaktadır. İnananlar evrensellik, kardeşlik, sevgi, saygı, barış noktalarını birleştirerek barışçıl bir dünyada yaşama hayalini kurmaktadırlar. Ayrıca ırksal düşmanlığa, savaşlara ve kapital düzenin getirdiği bütün eşitsizliklere karşı da baş kaldırarak duruşunu belli etmektedirler. Rastafari nedir olgusunu bir araya getirdiğimizde, inanış biçiminin kavramı kadar yaşama olgusunu da düşünerek hareket etmemiz gerekmektedir.
Rastafari ve Mariujiuana
Rastafari inancında mariujiuana tüketimi doğadan geldiği ve insanın bilincini belirli bir noktada meditasyona daha uyumlu hale getirdiği için inancın bir parçası olarak kabul edilir.
Ufak bir hatırlatma: Maruijuana ve herhangi uçucu madde tüketimi sağlık için zararlıdır ve yasadışıdır. Bilinçsiz veya fazla tüketmek sağlığınıza zarar verecektir.
Rastafari dini mariujiuana kullanmak isteyen kişileri ruhani olarak, ayinlerini daha içten ve daha konsantre yapabilmek için tercih ederler.
Rastafari Beslenme Biçimi
Rastafari inanışında yer alan beslenme şeklini genel olarak Ital kelimesi ile anlatmak mümkündür. Ital beslenme Rastafari için büyük bir öneme sahiptir. Çünkü her toplumun içerisinde yer alan uyuşmazlıklar bu toplum içerisinde de yer almaktadır. Ayrıca Ital beslenme ya da Ital diyet, veteryanlık ve veganlık ile sık sık kıyaslanmaktadır. Bu diyet durumunun merkez düşüncesi, işlenmiş gıdalardan ve içeceklerden uzak durmaktan ibarettir. Rastafariler yedikleri besinlerin yendikten sonra içlerinde çürümelerinden korktukları için kırmızı et tüketimini oldukça kısıtlı tutmaktadırlar. Ancak İncil’de balık yemenin bir problem yaratmayacağından söz edildiği için et yiyenleri de mevcuttur. Ama hepsininde öte asıl odak nokta sağlıklı yemek yemektir! Ek olarak Rastafari inancına göre bedeninizin bir uzvu koparsa ya da sizin insiyatifinize bağlı olarak kesilirse cennete gitmeniz mümkün olmamaktadır. Bu yüzdende Bob Marley oldukça trajikomik bir şekilde hayata gözlerini yummuştur. Ölümünden birkaç gün öncesinde Bob Marley futbol oynarken ayağını taşa çarpmış ve bu sırada ayak baş parmağı kangren olmuştur. Ardından kesilmesi gerekmiş, ancak inancı yüzünden kesilmesine izin vermemiştir. Ayağının kesilmesini izin vermemesi yüzünden kangren tüm vücuduna yayılmış ve yavaşça ölmesine sebep olmuştur.
Rastafari Ölüm Merasimi
Rastafari’nin oluşturduğu inanç sistemine göre, beden ilk tapınak yerinizdir. Bunun için de tapınağınıza yani kendinize çok iyi bakarak yaşamalısınız. Tapınağınıza iyi bakmanın ilk adımı olarak Ital diyetine başlamanız gerekmektedir. Aslında et yemeden de hayatımıza devam etmek çok zor değildir. Fakat ülkemiz başta olmak üzere dünyanın neredeyse genelinde veganlık ve vejeteryanlık yeterince yaygın olmadığı için doğal gıda ve ürünlere erişim hem fiyat hem de tedarik yönünden oldukça zordur.
