Arı sokmasının faydaları arasında bağışıklık, kas-iskelet, sinir ve örtü sisteminin güçlenmesi gibi olumlu etkiler yer alır. Latince adı Apis mellifica olan arı, diğer canlıların vücutlarına iğnesini batırdığı zaman apitoksin adı verilen zehri içeren bir kese de bırakır. Eşek, yaban, yaprak, bal arısı gibi türleri bulunan canlının zehrinde çeşitli amino asitler, enzimler, proteinler ve peptitler bulunur. Böyle bir durum da arı zehrinin anti-inflamatuar, antioksidan ve antimikrobiyal özellikler meydana getirmesinin temel nedenleri arasında bulunur.
Zar kanatlılardan olan böceğin herhangi bir bireye iğnesini batırması söz konusu olduğunda kişide belli başlı semptomlar ortaya çıkar. Bunlar arasında olaydan etkilenen bölgede kızarıklık, tahriş, şişlik, kaşıntı gibi belirtilerin görülmesi yer alır. Bu canlıya alerjisi olmayan bireylerde zehrin farklı vücut sistemlerini güçlendirebildiği de saptanmıştır. Ancak arıya ve bu canlının ürünlerine alerjisi olan kişilerde daha ciddi semptomların ortaya çıkması mümkündür.
Bal Arısı Zehri Vücuda Faydalı mıdır?
Arılarda doğal olarak bulunan zehrin insan vücudunda ağrı kesici, iltihap giderici ve kemik sağlığını güçlendirici etkileri mevcuttur. Aktif maddesi protein olan zehre apitoksin adı verilir. Peptit bakımından da zengin olan bu maddenin insan vücudunun farklı sistemlerini olumlu yönde etkileyebildiği de belirlenmiştir. Apiterapi olarak adlandırılan tedavi yönteminde apitoksin zehri vücuda doğrudan aktarılır. Arı sokmasının vücuda faydaları aşağıda sıralanan sistemler üzerinde görülebilir:
- Bağışıklık
- Kas ve iskelet
- Sinir
- Lenfatik
- Örtü sistemi
Bal arısı zehri, vücut için pek çok potansiyel fayda sunan doğal bir maddedir. Arı zehirinde bulunan melittin ve apamin gibi bileşenler hem antienflamatuar hem de ağrı kesici özelliklere sahiptir. Bu nedenle arı zehri, artrit gibi iltihaplı hastalıkların tedavisinde yardımcı olabilir. Ayrıca ilgili madde, bağışıklık sistemini güçlendirebilir, cilt sağlığını iyileştirebilir ve kas ağrılarını hafifletebilir. Ancak her ne kadar doğal bir tedavi yöntemi olsa da alerjik reaksiyon riski taşıdığı için doktor gözetiminde kullanılması önemlidir. Bununla birlikte arı zehri, tıbbi tedavilerde tamamlayıcı bir rol oynayabilir fakat her bünyede aynı etkiyi göstermeyebilir.
Sarı Arı Sokmasının Faydaları Nelerdir?
Vespa cinsine ait yabani bir tür olan ve halk arasında Sarıca ya da eşek arısı olarak bilinen canlının zehri özellikle romatizmal hastalıkların tedavisinde olumlu etkiler gösterir. Yaban arısı sokmasının faydaları beyin, kaslar, iskelet, deri ve sinirler üzerinde yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılmıştır. Alerjik reaksiyon ortaya çıkmadığı takdirde sarı arı tarafından salgılanan apitoksinin insan vücudu üzerindeki olumlu etkileri aşağıdaki gibidir:
- İlgili madde anti inflamatuar özelliğiyle osteoartrit ve romatoid artrit semptomlarını hafifletebilir.
- Çeşitli amino asitlerle enzimleri içeren arı zehri, ağrı ve inflamasyonu azaltma noktasında oldukça etkilidir.
- İmmünomodülatör özellikte olduğu saptanan apitoksin bünyesindeki yararlı enzimlerle bağışıklık sistemini destekler.
- Antimikrobiyal ve antioksidan bileşiklerden oluşan bu maddenin egzama, sedef, yanık gibi çeşitli cilt hastalıklarının semptomlarını hafiflettiği ortaya konmuştur.
- Sinir sistemini güçlendirdiği düşünülen arı zehrinin nevralji, parkinson, ALS, MS ve miyalji gibi hastalıkların tedavilerinde olumlu etki gösterdiği bilinir.
Günlük yaşamda her insanın başına gelebilen arı sokması durumu belirli hastalıkların tedavisinde kullanılırken apiterapi yöntemine başvurulur. Bu yöntemde sağlık durumu detaylı bir şekilde incelenen hastaya belli bir dozda apitoksin enjekte edilmesi planlanır. Apitoksin uygulamasında da genellikle arı sokması durumu bilinçli olarak gerçekleştirilir.
Arı Sokmasının Zararları Nelerdir?
Arı sokmasının zararları arasında iğnenin temas ettiği vücut bölgesinde yanıcı bir ağrı, kaşıntı, kızarıklık, kabarıklık ve şişlik oluşması gibi hafif şiddetli semptomlar yer alır. Soğuk kompres uygulaması gibi yöntemlerle hafifletilebilen arı sokması semptomları, aşırı alerjik bireylerde ciddi boyutlarda ortaya çıkabilir. Şiddetli alerjik reaksiyonlar aşağıda sıralanan belirtilerin bir kısmını ya da tamamını kapsar:
- Ciltte kızarıklık ve kaşıntı
- Boğaz bölgesinde şişlik
- Mide bulantısı ve kusma
- Nabzın yavaşlaması
- Baş dönmesi ve bayılma
- Nefes darlığı
- Bilinç kaybı
- Koma
Arı sokması durumunda vücudunda anafilaksi olarak adlandırılan ciddi alerjik reaksiyon gelişen bir bireyin doğrudan acil yardım alması önerilir. Hastanelerin acil servislerine başvuran kişiler yapılan müdahaleler sonucunda apitoksin zehrinin tetiklediği semptomlardan kurtulabilir. Bu olasılık göz önünde bulundurulduğu zaman apiterapi uygulamasının alerji testlerinden sonra yapılmasının önemi anlaşılır.
İçeriği beğendiyseniz “Dünyanın En Zehirli Örümceği Nedir? Nerede Yaşar?” yazımız da ilginizi çekebilir.