Fotoğrafta Diyafram Nedir? Diyafram Arttıkça Ne Olur?

Fotoğrafçılıkla ilgileniyorsanız diyaframla ilgili araştırmalar yapmanız oldukça normaldir. Çünkü bu terim, fotoğrafçılığın temellerinden biridir. ISO, Enstantane ve diyafram üçlüsünü anladığınız zaman fotoğraf çekmek, sizin için eğlenceli ve kolay olacaktır. Bu ayarları bilmeniz de fotoğrafçılıkla alakalı tüm teknikleri öğrendiğinizi gösterir. Öyleyse, fotoğrafta diyafram nedir? Hazırsanız, başlayalım.

Fotoğrafta Diyafram Nedir?

Fotoğrafta diyafram, çekimini yaptığınız objeden yansıyan ışığın nasıl bir yoğunlukta olacağını kontrol etmenizi sağlar. Farklı açıklık boyutlarına sahiptir ve açıklığın değerleri ayarlandığında aydınlık mı karanlık mı pozlama yapılacağı sağlanır. Fotoğraf makinelerinde ise diyafram “f” değeri ile gösterilmektedir. Her değerin artışı veya azalışı durak olarak nitelendirilmektedir.

Diyaframın fotoğraf için iki temel işlevi olduğunu söylememiz mümkündür. Bunlar; fotoğrafın almış olduğu ışığın ne kadar yoğun olduğunu belirlemek ve alan derinliğini kontrol etmektir. ISO ve enstantane de iki görevi yerine getirirken yardımcı olarak kullanılan diğer ayarlardır. Ayrıca daha önce bahsettiğimiz durakların arası da üç parçaya bölünmüştür.  Duraklar, f/1, f/1.4, f/2, /f2.8 şeklindeyken ara duraklar f/1.6, f/1.8, f/2.2 gibi değerler olarak karşımıza çıkar.

Fotoğraf makinelerinde diyafram ayarı, makinedeki “f” modunun değiştirilmesiyle gerçekleşir. Yine, enstantane ve ISO değerinin de ayarlanması gerekmektedir. Uyumlu bir açıklık değerinin belirlenmesi fotoğrafın kalitesi için oldukça önemlidir. Şimdi ise “fotoğrafta diyafram nedir?” sorusundan sonra en çok merak edilen soruya cevap vereceğiz: Diyafram arttıkça ne olur?

Diyafram Arttıkça Ne Olur?

Fotoğrafın aydınlık veya karanlık olmasını sağlayan diyafram ayarında diyafram değerinin büyük olması, açıklığın küçük olması demektir. Yani, diyafram değeri ve açıklığının arasında ters orantı söz konusudur. Bu nedenle ortamda ışık ne kadar fazlaysa açıklığın da düşürülmesi gerekmektedir. Ayrıca bu koşulda enstantane hızı arttırılır.

Fotoğraf çekilen alanda ışık yoğunluğu azsa, aydınlık fotoğraflar elde etmek için açıklık arttırılmalıdır. Aynı şekilde enstantane hızının da düşürülmesi gerekir. ISO değeri de fotoğrafa netliğe zarar vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Bu sayede de sensöre gelen ışık miktarı, istenen pozlama değerine uygun olur. Her üç değer de pozlamaya doğrudan etki eder.

Diyaframın doğru bir şekilde kullanılması, alan derinliğine ve güzel bir görüntü elde edilmesine olanak tanır. Ayrıca odaklanan alanın ışık yoğunluğu gözetilerek belirginleştirilmesi fotoğrafı çok daha güçlü hale getirebilir. Netliğin odaklanması ve geri kalan alanların bulanık hale getirilmesi birçok fotoğrafçının kullandığı bir tekniktir. Ayrıca bu teknik için doğru enstantane kullanımı da önem arz etmektedir.

Nasıl Diyafram Kullanılması Gerekir?

Fotoğrafçılıkta diyafram kullanımları çekilecek obje veya alana göre değişmektedir. Bu başlığımızda da hangi fotoğraf türlerinde nasıl diyafram kullanılması gerektiğine değineceğiz. Böylece fotoğraf çekimi sırasında önemli olan unsurlardan birini daha öğrenmiş olacaksınız. Aşağıda fotoğraf çekimleri için en ideal diyafram kullanımlarını görebilirsiniz.

• Portre Fotoğraflar: Genellikle arka planın bulanıklaştırılması söz konusudur. Bu nedenle f değerinin küçük olması gerekir. Böylece açıklık arttırıldığında alan derinliğinin de artması sağlanır.
• Makro Fotoğraflar: Küçük objelerin makro fotoğrafları için çekilen objenin her bölgesinin görünmesi istenir. Bu nedenle diyafram değeri açık olmalıdır.
• Manzara Fotoğrafları: Fotoğrafta amaçlanan tüm alanın net bir şekilde görünmesidir. Bu nedenle diyafram değerinin büyük olması gerekir.
• Gece Fotoğrafları: Çoğunlukla az ışığın olduğu zamanlarda sensöre düşen ışık miktarı arttırılmalıdır. Bu nedenle diyafram değerinin küçük olarak ayarlanması gerekir.

Diyafram değeri, fotoğraf çekimi yapacağınız objenin, ortamın ve günün durumuna göre ayarlanabilir. Yani, ışığı ne kadar kullanacağınız önemlidir. Ayrıca konunun etkisi için de diyafram ayarının doğru belirlenmesi gerekir. Çekeceğiniz fotoğrafın ne olduğuna bağlı olarak diyafram değerini ayarlamanız kaliteli fotoğraflar için çok önemlidir. Böylece istediğiniz tarzda fotoğrafları çekebilirsiniz.

Diyafram Değeri Nasıl Hesaplanır?

Fotoğraf çekimlerinizde önemli olan diyafram değerinin nasıl hesaplandığı da önemlidir. Öncelikle diyafram değeri, objektif çapın diyafram açıklığı çapına bölünmesiyle ortaya çıkmaktadır. Ayrıca her değer artışında kameraya giren ışık miktarı, bir öncekinin yarısına inmektedir. Değerin azalışında ise kameraya giren ışık oranı bir öncekinin 2 katı olmaktadır. Bunun yanı sıra fotoğrafta diyaframda tıpkı insanların karanlık ve çok ışıklı bir ortamda nasıl davrandığına göre çalışır. Çok ışıklı bir ortamda gözlerimizi kısarız, karanlık bir ortamda ise kısarız.

Diyafram Kullanımıyla İlgili Dikkat Etmeniz Gerekenler

Fotoğraf çekimlerinizde diyaframı etkili bir şekilde kullanmanız çok önemlidir. Böylece fotoğraflarınızın çok daha net olmasını sağlayabilirsiniz. Şimdi, size diyafram kullanımıyla alakalı birkaç ipucu vereceğiz. Bunlara dikkat ederek net kareler yakalayabilirsiniz.

• Eğer ki, sığ alan derinliği elde etmek isterseniz küçük diyafram değeri kullanmalısınız. Yani, açıklığının fazla olması gerekir.
• Net alan derinliğini arttırmak isterseniz büyük diyafram değeri kullanmalı ve açıklığı düşürmelisiniz. Bu sayede fotoğraftaki net alanların oranını arttırabilirsiniz. Ayrıca ışık saçılması problemini engellemek için pozlama değerini bozmayan enstantane hızını arttırabilirsiniz.
• Fotoğraf için çekim yapacağınız nesneyi arka plandan ayırmak deri bir görüntü elde etmenizi sağlar. Bu nedenle küçük diyafram değeri kullanıp açıklığı arttırabilirsiniz. Geniş bir alanın çekimi içinse büyük f değeri kullanmanız gerekir.
• Ortamda ışık miktarı düşükse diyafram değeri, düşürülmelidir. Tam aksi, fazla ışık varsa f değerinin arttırılması gerekir. Ayrıca seçtiğiniz değere uygun olarak ISO ve enstantane değerini de belirlemelisiniz.
• Hareketli bir objenin çekecekseniz enstantanenin yüksek olması gerekir. Bu yüzden diyafram değerinin küçük olması gerekir. Hareketsiz objelerde ise düşük enstantane ve ona uygun olan yüksek f değerini seçmelisiniz.

Yukarıdakilere dikkat ettiğimiz takdirde estetik açıdan çok daha iyi fotoğraflar çekebilirsiniz. Ancak fotoğraf çekiminde zamanla daha da ilerlemek için pratik yapmaya devam etmelisiniz.

Fotoğraf Makinesinde Diyafram Ayarı

Diyafram ayarı, analog makinelerde objektif üzerinden gerçekleştirilir. Buna karşılık dijitallerde gövde üzerinden de yapılabilmektedir. Dijital makinelerin arka tarafından veya üst ekranından ve vizör ekranından diyafram değerini okuyabilirsiniz. Gövdede bulunan dişli çarklar aracılığıyla da diyafram değeri ayarlanır. Diyafram değerini daha iyi şekilde ayarlamayı eğitimlere giderek öğrenebilirsiniz. Aynı zamanda pratik yapmayı da ihmal etmemeniz önemlidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Fotoğraf Makinesinde Diyaframı Kısarsak Ne Olur?

Diyaframı kısmak alan derinliğinin artmasına ancak makinenin daha az ışık almasına neden olur. Işık oranına göre diyafram kısılabilir.

Diyafram Açıklığı Kaç Olmalı?

Lensin netleme uzaklığı, ortamdaki ışık miktarı gibi faktörlere bağlı olarak farklı diyafram açıklıkları kullanılabilir.

Diyafram Açıklığı Neyi Etkiler?

Diyafram değeri, fotoğraflarınızdaki alan derinliğini etkiler. Diyafram açıklığı düşükse netleme yapılan alan daha fazladır.