Siyaset felsefesi ile yakından ilgilenenlerin “Minarşizm Nedir? Minimal Devlet Anlayışı Nedir?” başlıklı yazımızda göz gezdirdiğini görür gibiyiz. Tam da doğru yerdesiniz. Bu içeriğimizde minarşizm hakkında bilinmesi gereken tüm detayları gözler önüne sereceğiz. Minimal devlet anlayışının nasıl ortaya çıktığını, bugüne kadar hangi düşüncelerle çatıştığını ve daha fazlasını bu içeriğimizde derledik. Eğer hazırsanız sizleri bu keyifli okuma ile baş başa bırakıyoruz.
“Utilitarizm nedir?” yazımız da ilginizi çekebilir.
Minarşizm Kelime Anlamı Nedir?
Minarşizm kelimesini kökenlerine bölebilmek için önce kelimenin orijinaline bakmamız gerekir. Bu terim, İngilizce dilinde “Minarchism” adıyla ortaya çıkmıştır. Temelde üç farklı kelimenin birleşmesiyle meydana gelir.
- Min: Minimum, minimal
- Archy: Devlet, hükümet, yönetim
- İsm: Sistem
Bu üç kökü göz önünde bulundurarak minarşizmin aslında “minimal devlet sistemi” anlamına geldiğini anlayabiliriz. Peki, bu durum ne anlama gelir? Minarşizm fikrini benimseyenler; devletin toplumun yaşamı üzerinde minimum söz hakkına sahip olması gerektiğini düşünürler. Yani, devletin asgari düzeyde var olup halkı suçtan korumak ve temel yapıyı inşa etmekle sorumlu olduğu yönetim sistemini savunurlar.
Minarşizmi savunanların motivasyonlarını şöyle bir analoji ile daha açık şekilde aktarabiliriz: Diyelim ki bahçenizde yabani bir bitki türedi. Oldukça zehirli bir bitki ve size zarar verebilir. Fakat bu bitki vahşi hayvanları bahçenizden uzak tutma konusunda oldukça başarılı. Bu nedenle bitkiyi tamamen yok etmektense onu kendi kontrolünüz altına alıp düzenli olarak budamayı tercih edebilirsiniz. Minarşizm anlayışında da devlet için aynısı düşünülmektedir. Diğer bir deyişle; bir devlet istemezler ama ona ihtiyaçları vardır.
Minarşizm Kökenleri
Minarşizmin ne anlama geldiğini ve neyi savunduğunu anladıysak, biraz da bu düşüncenin nasıl ortaya çıktığından bahsedelim. Bu terimi, ilk olarak 1971 yılında Agorist düşünce yapısını savunan Samuel Edward Konkin III kullanmıştır. Konkin’i bu terimi kullanmaya iten şey; mecburi bir hükümetin gerekliliğini savunan bir grup insanı isimlendirmek istemesiydi. Kendisi bu terimi, aynı zamanda liberteryenizm ifadesine bir alternatif olarak da kullanıyordu. (Liberteryenler; siyasetteki en mühim şeyin insanların özgürlüğü olduğunu düşünenlerdir.) Çünkü; liberteryenizm kavramı, minarşizmi savunanların düşüncelerini tam olarak ifade edemiyordu.
O döneminin minarşistleri de tıpkı liberteryenizm savunucuları gibi mükemmel bir dünyada devlete ihtiyaç olmadığını düşünüyorlardı. Ancak onların aksine henüz mükemmel bir dünyada yaşamadıklarının da farkındaydılar. Bu nedenle onlardan ayrışarak tanımlanması gereken yeni bir grubu meydana getirdiler.
Anarşizm ve Minarşizm Farkı
Anarşizm ve minarşizm düşünceleri aynı bakış açısıyla yola çıkmış olsalar da önemli bir noktada birbirlerinden ayrılırlar. Anarşistler; devletin varlığının gerektiğini tümden reddederler ve herhangi bir şekilde yönetilmek istemezler. Hükümetin olmadığı bir dünyada yaşamayı arzu ederler. Ancak artık biliyoruz ki; minarşistler bu şekilde düşünmüyor.
Bu iki düşünce akımın birbirleri ile sık sık çatıştığını düşünebilirsiniz. Fakat durum, tam olarak öyle değil. Minarşizmi savunanlar, anarşizm düşüncesinin kusursuz bir fantezi olduğunu da düşünüyorlar. Bu nedenle onların görüşleriyle bir çatışma yaşamıyorlar. Yalnızca onların aksine bunun sadece bir “fantezi” olduğunu kabul ediyorlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Minimal Devlet Anlayışı Nedir?
Minarşizm düşüncesi ile minimal devlet anlayışı aynı anlama gelmektedir. Yani; minimal devlet anlayışı da devletin minimum düzeyde var olması gerektiğini savunan bir düşüncedir.
Liberal Devlet Ne Demek?
Liberalizm, bireysel ve ekonomik özgürlük üzerine inşa edilmiş bir düşünce yapısıdır. Hükümetin toplum yararına olan konularda var olması ancak diğer konularda geri çekilmesi gerektiğini düşünürler. Devletin geri çekildiği alanlarda da serbest piyasanın var olmasına ihtiyaç olduğunu savunurlar.
Neoliberalizm Kurucusu Kimdir?
Neoliberalizm akımı döneminin birkaç lideri tarafından ortaya atılmıştır. Bu liderler; Margaret Thatcher, Ronald Reagan, Deng Xiaoping ve Paul Volcker'dır.
Sıkça Sorulan Sorular
Minimal Devlet Anlayışı Nedir?
Minarşizm düşüncesi ile minimal devlet anlayışı aynı anlama gelmektedir. Yani; minimal devlet anlayışı da devletin minimum düzeyde var olması gerektiğini savunan bir düşüncedir.
Liberal Devlet Ne Demek?
Liberalizm, bireysel ve ekonomik özgürlük üzerine inşa edilmiş bir düşünce yapısıdır. Hükümetin toplum yararına olan konularda var olması ancak diğer konularda geri çekilmesi gerektiğini düşünürler. Devletin geri çekildiği alanlarda da serbest piyasanın var olmasına ihtiyaç olduğunu savunurlar.
Neoliberalizm Kurucusu Kimdir?
Neoliberalizm akımı döneminin birkaç lideri tarafından ortaya atılmıştır. Bu liderler; Margaret Thatcher, Ronald Reagan, Deng Xiaoping ve Paul Volcker'dır.
