Game of Thrones’un yapımcısı HBO, 2016 yılında Wetworld’ü duyurduğunda ve yayınlamaya başladığında büyük bir etki yarattı. Yapay zekâ ve westerni bir araya getiren dizi, tüm zamanların en farklı ve dikkat çeken dizilerinden biri olarak dikkat çekti. Yayınlanan üç sezonuyla seyirciye macera dolu ve anlam yüklü bir hikâye aktarmayı başaran Westworld ilk iki sezonda 10’ar bölüm içermesine karşın son sezonda 8 bölüm olarak yayınlandı. Westworld dizi incelemesi yazımızda size dizinin detaylı bir portresini çizmeye çalışacağız.
Westworld Ekibi
Jonathan Nolan önderliğinde 15 kişilik bir ekip tarafından senaryosu yazılan dizi, bütün yapım aşamalarıyla Jonathan Nolan öncülüğünde 3 kişilik bir ekip tarafından çekilmiştir. Dizide rol alan başlıca oyuncular ise şöyle:
- Anthony Hopkins
- Ed Harris
- Evan Rachel Wood
- James Marsden
- Jeffrey Wright
- Rodrigo Santoro
- Aaron Paul
- Thandie Newton
- Jimmi Simpson
- Vincent Cassel
- Gustaf Skarsgard
Westworld Önyargıları Yıktı
Westworld, yayınlandığı günden bu yana büyük bir hayran kitlesine sahip olmuş bir dizidir. Daha önce Michael Crichton’nun 1973 yılında kitaptan uyarladığı Westworld dizisini HBO, güncelleyerek yayınlama kararı aldı. Başlangıçta birçok izleyicinin önyargılı yaklaştığı dizi, zamanla büyük ilgi gördü ve önyargıları boşa çıkarmayı başardı.
Westworld’ün önyargıları yıkan ilk özelliği çekimlere ayrılan bütçeler oldu. HBO, dizinin yapımı için bölüm başına 10 milyon dolar harcadı. Bütçeyi etkileyen en önemli faktörleri şöyle sıralamak mümkün:
- Set: Dizinin merkezinde yer alan Westworld dünyası için kurulan set, bütçe açısından göze batan ilk nokta. Bu robotik western evrenini bir araya getirmek için hem dönem mimarisi ve dekor uyumunu yakalamak hem de bu uyumu bilimkurgu dünyasıyla bağdaştırmak gerekiyordu.
- Kostüm: Oyuncuların bu özellikle de ikinci sezonda daha da derinleşen kostüm ayrımı iki zıt evrenin özelliklerini taşıması hikâyenin en büyük destekçilerinden biriydi. Dolayısıyla bütçe için yine büyük bir ihtiyaç doğurdu.
- Oyuncu Kadrosu: Başta Anthony Hopkins ve Ed Harris olmak üzere bütün sezonların oyuncu seçimleri de hem bütçe açısından hem de dizinin kalitesi açısından mükemmel sayılacak türdendi. Ayrıca filmin figüran arka planı ve background kadrosu da oldukça kaliteli ve kalabalık.
“Westworld Beklentileri Fazlasıyla Karşıladı”
Dizinin konusu biraz ağır işliyor. Öncelikle diyalogların çok önemli bir konumda olduğunu belirtmeliyiz… Nedeni ise varlık felsefesine dayalı olarak kurulan hikâyenin seyirciyi diyaloglarla ve karakterlerin iç hesaplaşmalarıyla yüzleştirmeyi hedeflemesi. Yaratıcı ile insan arasındaki ilişkiyi, insan ve robot arasında gözlemliyoruz… Bu da sizin dizideki karakterler üzerinden kendinizi sorgulamanıza neden oluyor. Dizinin felsefi düşünce sistemine bulaşınca kendinizi ne düşünmekten ne de izlemekten alamıyorsunuz.
Westworld Dizisinin Konusu
Dizi, western ruhuyla küçük kasabanın ortak kullanım alanı olan barda sıradan kovboylar ve içki servis edip dans eden kadınlarla başlıyor. Birileri kavga ediyor, birileri içki içiyor ve bir western klasiği olarak birileri birilerini öldürüyor. Salondaki piyanonun çalınmasıyla beraber sanki olaylar hiç yaşanmamış oluyor. Ölen ya da yaralanan insanları tekrar görüyoruz. Bazıları aynı şeyleri tekrarlıyor ve bazıları hep birilerini öldürüyor.
Bir noktada hikâye evrenimiz genişliyor ve kurgu içinde kurgu görmeye başlıyoruz. İnsanların bir rol oyunu oynadıklarını anlıyoruz. Rol oyunuyla ilgili hala yanlış giden şeyler olduğunu fark ediyoruz; bazılar ölüp ölüp diriliyor.
Evet, Westworld’e hoş geldiniz. Büyük bir eğlence parkı olan Westworld’de insanlar tarafından geliştirilmiş son derece gerçekçi insan görünümündeki robotların sürekli zorbalığa maruz kalmasına şahit oluyoruz. İnsan/robotlar; öldürülüp, tecavüz edilip köle gibi kullanılıyor; sonra da tamir edilip yeniden aynı sürece atılıyor.
Bütün bu zorbalıkları yapan insanlar genellikle, dünyanın çeşitli yerlerinden gelen, zengin iş adamları, patronlar, siyasiler ve benzerleri oluyor. Zorbalığa uğrayanlar ise insan üretimi son derece gerçekçi ve zeki; yapay zekâ ile donatılmış robotlar.
Westworld evreni bu olaylar ekseninde yapay zekâ ile donatılmış robotlarda duygusal zekâ ve hırs ortaya çıkıyor ve bazıları içinde bulundukları ortamı sorgulamaya başlıyorlar. Bu noktadan sonra ise taraflar arasında derin bir çatışma başlıyor ve dizi evreni bu çatışma üzerinden ilerlemeye devam ediyor.
Oyun Parkı İçine Gizlenen Evrenler
Tabii dizi hakkında söylenecek daha çok şey var, dizinin içerisindeki bu evren bir oyun parkı olarak nitelendiriliyor bu tema hatırlayacağınız üzere daha önce Jurrasic Park’ta da işlenmişti. Ancak Jurassic Park ile eşgüdümlü anmak Westworld dizisi için büyük bir hakaret olacaktır. İçerisindeki tema, imgeler ve taşıdığı mesajlar ile dizi, kendinizi ve yaşadığınız toplumu fazlası ile sorgulamanızı sağlıyor. Bu yapısıyla dizinin uzun zamandır yayında olan Black Mirror dizisi ile benzer felsefi düşünceleri ve aynı bakış açısını kullandıklarını söyleyebiliriz. Hayatta en güvendiğimiz kendi bilgilerimizi, epistemoloji penceresinden bakarak sorgulamamızı sağlayan bu park, büyük ölçüde geleceği kurgularken neleri hesaba katmamız gerektiğini düşündürüyor.
Parkın işleyişi, zengin para babalarının, mevcut ahlaki ve hukuki sistem içerisinde işleyemedikleri ancak gölge taraflarında bulunan karakterlerini açığa vurarak kendilerine hak gördükleri her şeyi burada yapıyor.
Westworld Ahlak Yasası: İnsanın Karanlık Tarafı
Westworld dizi incelemesinin bu bölümünde ahlak felsefesi bağlamında kurgunun anlatmak istediklerine değineceğiz. Jung’un gölge arketipi bağlamında bakacak olursak; ‘bu yapımda, normal hayatlarına yansımayacak şekilde “Gölge Tarafları”nı robotlar üzerinde tatmin eden bu insanların, cezasız bir suç sistemine köle oluşunu izliyoruz’ diyebiliriz.
Kurgu içerisinde öyle noktalar var ki gerçekten insan sorgulamadan duramıyor. Gerçekte hayvanlara karşı genel insan tavrını ve yaşam biçimimize baktığımızda robotlar için empati kurmamız eper zor gibi geliyor. Westworld ziyaretçilerinin herhangi bir şekilde yaralanamayacağı biçimde donatılmış bu evrende, robotlar boş silahlar taşıyor. Aynı zamanda tamamen yapay zekâya bağlı işleyen robotların gerçekçi olması ve ziyaretçileri tatmin etmek için gözyaşı dökebilmesi, kanayabilmesi, vücut sıvıları salgılaması gibi özellikler de izleyiciyi ikileme sokuyor. Robot karşısında böyle bir acımasızlık seviyesine ulaşabilen insanın neler yapabileceği ciddi anlamda tartışma konusu olacak cinsten.
Elbette bir de bu simülasyona maruz kalan robotların, onlara yüklenen bilinçle yaşıyor olması, ardından birkaç öncü eşliğinde çatışmaya başlamasını getiriyor. Özellikle ziyaretçilerin öldürülmesiyle yeni bir boyut kazanan dizide büyük savaş kaçınılmaz oluyor ve temel soruya geri dönüyoruz. Kim kazanacak?
Westworld dizi incelemesi yasımızda dizinin ana hatlarıyla ne anlatmaya çalıştığına değindik. Western filmlerinin günümüze bilimkurgu öğeleriyle beraber yansımasına şahit olduğumuz Westworld, felsefi boyutlarıyla da daha çok konuşulacak gibi görünüyor. Etkisi daha uzun yıllar sürecek olan Westworld, hem izlenmesi hem de üzerine düşünülmesi gereken, seyir zevki de oldukça yüksek bir dizi.