İzlenmesi Gereken Sosyolojik Filmler

Sosyoloji filmleri ve sosyolojik belgeseller, sosyolojiye dair sanat ile harmanlanmış birçok eser… Sanatın sosyal bilimlerle olan güçlü ilişkisi, anlatılmak istenen mesajı insanlara dosdoğru aktarabilir. Bu mesajlar kimi zaman istisnai bir olayın yarattığı mucizeleri barındırırken, kimi zaman da bütün insanlar için ortak bir temayı işler. Görsel sanatlar bu konuda üzerine düşeni en iyi şekilde yapmaktadır. İyi bir sinema kültürüyle altından kalkamayacağınız sosyolojik bir mesele yoktur. Sinema kültürünüzü zenginleştirecek, kendinizden hatta çevrenizden yansımalar bulabileceğiniz harika bir liste derledik sizler için. İşte izlenmesi gereken sosyolojik filmler…

Sosyoloji Filmleri Arşivi

Film listenize katabileceğiniz küçük bir sosyoloji filmleri arşivini size sunmaktan mutluyuz. Hem sinema kültürünüzü genişletecek hem de size sosyolojik bakış açısı kazandıracak bir liste. Sosyolojinin realist dışavurumunu bu filmlerle görebileceğinizin garantisini gönül rahatlığı ile verebiliriz. Haydi listeye bir göz atalım.

Sosyoloji Filmleri Denildiğinde İlk İzlenmesi Gereken Yapım: God On Trial (Ölümün Soğuğu)

1943’te Auschwitz toplama kampında hayatta kalma mücadelesi konu edilmiştir filmde. İnsanların yaşama bağlılıkları ve Yahudi soykırımlarının nedenleri sorgulanmaktadır. Bu noktada yaşlı olan altı kişi üzerinden öykü anlatılmaktadır. Film, 6 mahkumun kendi aralarında bir mahkeme kurup, Tanrı’yı yargılaması üzerinden devam etmektedir. Filmdeki hareket unsurunun diyalog olmasına rağmen God on Trial düşünülenin aksine oldukça akıcıdır. Din, inanç, özgür irade gibi kavramları sorgulamanıza yol açacak film bu sebeple tartışmaların odağında yer almıştır.

The Man From Earth (Dünyalı)

Bir bilim kurgu filmi düşünün ki bütçesi 40.000 $ sadece. Ve bu film tarihin gelmiş geçmiş en iyi bilim kurgu filmlerinden biri olarak anılsın. Film de sadece dokuz oyuncu olsun ve film sadece bir odanın içerisinde geçecek. Ne ışın kılıçları ne de süper mucizeler yer alacak. Bu filmde sadece diyaloglar yer alacak. Eğer filmi anlatmam istense kesinlikle bu cümleleri seçmezdim. Ama film bu kadar… Film içerisinde geçen diyaloglar ile sizi seksen altı dakikalık bir Dünya tarihi yolculuğuna çıkartıyor. Sonunda mı? Sonunda hayat ile ilgili her şeyi baştan yazıp, sorgulamak ve tekrar değerlendirmeniz gerekecek. Çok ağır bir film… Sürpriz kaçıran vermemek için sadece bu kadarını söylüyorum ama izleyin!

İran Sosyoloji Filmleri Kuşağı: Persepolis

İran da yaşanan İslam devrimini küçük bir kızın gözünden yaşamak ister misiniz? Peki kadın erkek eşitliği? Adalet kavramı? Cinsellik? Bir kızın gözünden bunların hepsi tek tek cevap buluyor ve izleyen herkese kendi toplumundaki davranışlarını sorgulatıyor. Sosyolojik bir baş yapıt niteliğindeki eşsiz bir animasyondur Persepolis.

Sosyoloji Edebiyatı ya da Sosyoloji Filmleri: Lord of the Flies (Sineklerin Tanrısı)

William Golding’in 1954’te yayınlanan ünlü kitabı Sineklerin Tanrısı ‘nın sinevizyon versiyonu olan 1990 yapımı filmi size şiddetle tavsiye ederiz. Film kitapla paralel olarak on iki çocuğun bir uçak kazası sonucunda adada mahsur kalmasını ve kendi aralarında olan liderlik girişimleri konu alıyor. Film arkadaşlıklarımıza, ailemize ve çevremizde olan insanlara nasıl baktığımızı düşündürüyor. Yaptığımız hareketlerin bizi sokacağı durumları öngöremeyişimizi de ağır bir şekilde eleştiriyor.

La Belle Verte (Yeşil Güzeldir)

Film Dünya’dan daha küçük kurgusal, ütopik gezegende geçmektedir. Bu gezegende Dünya’daki teknolojik cihazlardan hatta paradan bile eser yoktur. Gezegen yüzeyinde yaşayan bireyler dahil her şey organiktir. Sağlıklı yaşayıp, sağlıklı beslenmeyi kendine öğreti edinen bir toplum yapısına söz konusudur. Napolyon Dönemi’nden bu yana Dünya’ya ayak basmamış halk, oradaki yaşamın sığ olduğunu insanlarının ise evrimini henüz tamamlamadığını düşünmektedirler. Dolayısıyla Dünya’ya gitmeyi kimse istememektedir. Mila isimli uzaylının Dünya’ya elçi olarak gitmeye gönüllü olmasıyla trajikomik olaylar silsilesi başlar. Film, 20.yüzyıl yaşantısını, endüstri devriminin insanlığa getirdiği tüketici sıfatını ağır bir şekilde insan ilişkileri üzerinden eleştirir.

Truman Show (Truman Şov)

Truman Burbank, doğduğunda bir şirket tarafından evlat edinilmiştir. 30 yıl boyunca yaşamı başkaları tarafından kontrol edilip, kameralarla 7/24 izlenmiştir. Truman haricindeki herkes bu yaşamın bir oyundan fazlası olmadığını bilir. Truman, günün birinde ölen babasını caddede yürüyen insanlar arasında görünce içinde bulunduğu yalanı fark etmeye ancak başlamıştır. Jim Carrey’e En İyi Erkek Oyuncu dalında Altın Küre ödülünü kazandıran 1998 yapımı film, kader, özgürlük ve irade kavramlarını sorgulayabileceğiniz sosyolojik açıdan okumalar sunan görsel bir şölendir.

Twelve Angry Man (12 Öfkeli Adam)

Film, babasını öldürmekle suçlanan çocuğun suçlu olup olmadığına oy birliği ile karar vermeye çalışan 12 jüri üyesinin tartışmalarını konu alır. Bu tartışma kapsamında birbirlerinin kişilikleri hakkında bilgi sahibi olan jürilerden birisi gibi kendinizi görmeye başlarsınız. Sizi içine çeken film sosyolojik bir deney konumdadır bir bakıma. Bu filmde olan olgu aslında toplumsal yapıda genelleşen sürü psikolojisi kavramını irdeler. Sosyoloji filmleri denildiğinde ilk akla gelen yapımlardan biridir.

The Platform

Son günlerde yoğun ilgi gören İspanya yapımı Netflix filmi Platform herkesten tam puan almıştır. Özgün bir konuya sahip film, Delik adı verilen çok katlı bir hapishanede geçer. Burada gerçek suçlular ve kendi isteğiyle hapishaneye giren insanlar bulunur. Her katta 2 insan yaşar ve içeriye yalnızca bir eşya alma hakkına sahiptirler. Hapishanenin düzeni hakkında belli bir kural söz konusu değildir herkesin bildiği yegane şey kimsenin yerinin sabit olmadığıdır. İnsanlar her ay farklı bir katta yaşamlarına devam eder. Hapishanede yemek yeme sistemi bir platform aracılığı ile gerçekleştirilir. Üst katta konaklayanlar gönlünce karınlarını doyurabilirken, alt kattakiler yemek için büyük bir mücadeleye girmektedir. Bu yolla günümüzdeki hiyerarşik düzene de büyük göndermeler yapan film size değer yargılarınızı tekrar sorgulama fırsatını verecek. Sosyoloji filmleri arasında değerlendirme yapılırken felsefi ve psikolojik yönleri de değerlendirilirse eğer, bu yapım tam size göre.

Topluma her çağda damgasını vurmuş hiyerarşik düzen, sosyolojik bağlamda birçok dengeyi değiştirebilecek güce sahiptir. Hiyerarşi ile ilgili “Hiyerarşi Nedir ve Hiyerarşik Yapılar Nelerdir?” isimli yazımıza göz atabilirsiniz.

Parasite (Parazit)

2019 Kore yapımı Parasite filmi Oscar’da 6 dalda ödüle aday gösterilmiş, 4 dalında ödül kazanmıştır. Adından söz ettiren Parasite, ekonomik durumu iyi olmayan ve gündelik işlerle hayatını geçirmeye çalışan bir ailenin yaşamına odaklanır. Evin oğluna arkadaşı tarafından gelen öğretmenlik işi teklifiyle ailenin hayatı tümden değişir. Oğul, zengin bir ailenin kızına öğretmenlik yapmaya başlayıp, akabinde kız kardeşini de işe aldırmasıyla durum hiç tahmin etmeyecekleri bir boyuta ulaşır. Aile, sosyal statü ve etik gibi kavramları sorgulamanıza sebep olan film hayatınızda neden sonuç ilişkilerinize bir check vermeniz gerektiğini size fazlasıyla hatırlatacak. Sosyoloji filmleri alanında da incelenen yapım izleyenlerden tam puan almayı başardı.

Sevmek Zamanı

Dönemindeki sinema anlayışının çok üzerinde olan film, yenilikçi bakış açısıyla Türk sinemasına yeni bir soluk getirmiştir. 1965 yılında dağıtıcı şirket bulamayan Sevmek Zamanı ancak 2007 yılında DVD şeklinde izleyicilerin beğenisine sunulabilmiştir. Film, eve boyama yapmak için gelen Halil’in evdeki kadın resmine aşık olmasını konu edinir. Eşsiz konusu ve Avrupai sinema diliyle zamanından çok uzun bir süre sonra olsa da kült olmayı başarabilmiştir.

 La sociologie est un sport de combat (Sosyoloji Bir Dövüş Sporudur)

Sosyolog, Pierre Bourdieu’nin en ünlü sözlerinden biridir. Bu söze ve içerdiği anlama ithafen çekilen 2001 yapımı belgesel oldukça ses getirdi. Sosyoloji ile ilgilenen ya da sosyolog olmak isteyen herkesin en az bir kez izlemesi gereken bir yapımdır.