Bitler; yarasalar, memeli deniz hayvanları, pullu karıncayiyenler ve tek delikliler dışındaki her türlü kuş ve memeli türünde yaşayabilirler. Sıcakkanlı ve zorunlu parazitlerdir. Zorunlu parazitler, konağından ayrı yaşamını sürdüremeyen parazitlere verilen addır. İnsan üzerinde üç tip bit konaklayabilir. Bunlar baş biti, vücut biti ve kasık bitidir. Biz ise bu yazımızda “Yatak biti nedir ve yatak biti insan üzerinde konaklayabilir mi?” konularını derinlemesine ele alacağız.
Bitlerin alt kategorileri çiğneyici bitler ve emici bitlerdir. Çiğneyici bitler ise konağın kılları arasında yaşarlar ve deriden çıkan ter, yağ gibi artıklarla beslenirler. Emici bitler ise konağın derisini ısırır ve kan gibi sıvılarla besin alırlar. Halk arasında sirke olarak bilinen yavrularını ise saç gibi kıllı bölgelere bırakırlar.
Yatak Biti Nasıl Ortaya Çıkar?
Şu an bu yazıyı okurken bile büyük bir ihtimalle kaşınmaya başladınız. İşte yatak bitleri de kişinin vücudunda ve başında kaşıntıya neden olurlar. Sık yıkanmayan ve düzenli olarak değiştirilmeyen çarşaflar ve yorganlar, bakteri ve bit üremesi için uygun bir ortam hazırlar. Bu nedenle kişisel temizliğe özen gösteren ve yataklarını düzenli olarak havalandıran kişiler için yatak biti tehlikesi yoktur. Fakat yaşadığınız evin nem ve rutubet içermesi, temizliğinin ihmal edilmesi gibi birçok kayıtsızlık karşısında yatak bitlerine ve diğer böceklere karşı savunmasız hale geleceğinizi lütfen unutmayın.
Yatak Bitinin Görüntüsü Nasıldır?
Yavru veya erişkin olma durumuna göre yatak bitlerinin 0,5 mm ile 3 mm arasında boyları vardır. Bu parazitin de tıpkı diğer bitler gibi kanatları yoktur. Bacakları ise düz değil yuvarlaktır. Bu sayede bir yüzeye pençelerini geçirebilir ve vücutlarını sabitleyebilirler.
Giysilerin özellikle dikiş bölgelerine, çarşafların katlı yerlerine yerleşirler. İnsan konağına yerleşmek için cildi delerler ve kan, yağ gibi sıvılarla beslenirler. Bu nedenle yatağınızdan saçınıza, saçınızdan kıyafetlerinize bulaşabilirler.
Çok sık ve hızlı yayılan yatak bitleri, tahta kuruları gibi inatçı böcek türleridir. Bunun yanında yatak bitleri, beyaz renklidir. Fakat kan gibi sıvılarla beslendikten sonra kırmızı hatta kahverengi hale gelirler. Mikroskop altındaki görüntüleri ise aynı bir örümceğin daha az bacaklı haline benzemektedir.
Yatak Bitini Diğer Bitlerden Nasıl Ayırt Ederiz?
Kasık biti gibi diğer bitler, tip olarak birbirinden biraz zor da olsa ayrılabilmektedir. Peki size musallat olan bir bitin yatak biti olduğunu nasıl anlarsınız? İşte bu sayacağımız özelliklere bakarak yatak biti hakkında fikir edinebilirsiniz. Klasik bir yatak bitinin tipik, kendine özgü özellikleri şunlardır:
- Küçük vücut
- Kısa boy
- Hareketsizlik ve tutunduğu yüzeyde sabit kalma
- Hantallık
- Şeffaf integument
- Geniş ve şiş bir karın
Yatak biti yumurtaları yetişkin böceklerle büyük benzerlikler gösterir. Yetişkin bir organizma olmadan önce larva, üç kez başkalaşım geçirir.
Yatak Bitinin Zararları
Yatak biti, insan kanını emerek beslenir. Bu nedenle ısırdığında kaşıntıya ve kızarıklığa sebep olur. Sinek ısırığının aksine, şişlik yaratmaz fakat kırmızı lekelerin ortaya çıkarır. Aynı zamanda ağrıya sebep olur. Yatakta üreyen yatak bitlerinin yumurtaları, uzun saatler süren uyku halindeyken kişinin saçına ve vücut kıllarına yerleşir. Ağır vakalarda, vücut döküntüsü, püstül ve yara oluşumu, mavi-mor renkte pigment lekeleri ve cilt pürüzleri meydana gelmektedir.
Yatak Bitleri Nasıl Yok Edilir?
Bedenin kıl içeren kısımlarındaki bitleri yok etmek için bitleri öldürücü kimyasallar içeren özel şampuanlar, gazlar veya losyonlar kullanılır. Saçlar, bu maddelerle sarılıp bekletilir ve bir süre sonra yıkanır.
Bunun dışında bit tarakları ile derinlerdeki bit yumurtalarına ulaşabilir ve onları öldürebilirsiniz. Kendi saçınızda böyle bir tarama yapmak zor olacağından, bir kişiden yardım isteyebilirsiniz.
Tüm bunların yanında parazitli çarşaf ve yorganlarınızı havalandırıp çok yüksek ısıda bir suda yıkayabilirsiniz. Ya da hiç uğraşmak istemiyorsanız örtüleri havalandırmayı deneyebilirsiniz. Bitler yüksek ihtimalle açlıktan ölecektir. Havalandırdığınız yerin insan ve hayvanlardan uzak bir yer olmasına özen gösterin. Ardından örtülerinizi atın.
Üçüncü bir seçenek olarak da bitler içindeyken tüm örtüleri yakabilirsiniz. Yani tıpkı pire için yorgan yakmak deyiminde olduğu gibi. Bazı durumlarda pratiklik ve hızlı hareket etmek daha önemlidir.
Bitlerin Eve Girmesi Nasıl Önlenir?
Enfekte olmuş bir kişi sayesinde yatağa ve eve yayılan bitlerden korunmak için yapacağınız bazı adımlar şunlardır:
- Kişisel bakımınıza ve banyo düzeninize gereken özeni gösterin.
- Sağlık koşulları güvensiz ortamlarda yaşayan insanların ve çocukların size ev ziyaretine gelmesini önleyin.
- Çocuğunuz varsa arkadaşlarını gözlemleyin.
- Ucuz ve temiz olmayan otelleri tercih etmeyin. Birinde kalmak zorunda kaldıysanız da kendinizi zorunlu karantinaya alın. Bu süreçte bit öldürücü şampuanlar ve losyonlar kullanmaya çalışın.
Sevdiklerinizin, evcil hayvanlarınızın ve daha birçok canlının sağlığını tehlikeye atmamanız gerektiğini unutmayın. O nedenle eğer bitten şüpheleniyorsanız, lütfen kendinizi karantinaya alın ve durumunuzu gözlemleyin. Unutmayın ki bir hafta size bir şey kaybettirmez, fakat sevdiklerinizin sağlığı için büyük önem taşır.
