Adalet ve eşitlik aynı anlama mı gelir? Aynı anlama geliyorsa anlamlarının içeriği nedir? Farklı anlamlara geliyorlar ise anlamlarının açıklamaları nedir? Gelin hep birlikte inceleyelim. Günümüzde eşit olana adil davranılmadığı adil olması gerekilen yerde eşitlik aranan konuların çoğaldığını varsayarak önce kavramları bir içselleştirelim.
Eşitlik ve adalet kavramları güzel Türkçemizde karıştırılması muhtemel iki farklı kelimedir. Kökenleri ve kullanım alanları farklı bu kelimelerin tanımlamaları çoğunlukla birbiri ile karıştırılmaktadır. Bu kelimeleri çoğunlukla hukuksal alanlarda ve hukuki konularda duyarız. Halbuki eşitlik ve adalet kavramları tüm yaşamımızla iç içe geçmiş kelime ve durumlardır.
Eşitlik ve Adaletin Kelime Anlamları Nelerdir?
Eşitlik ve adalet kavramları bir arada çok sık kullanılır. Halbuki adalet kavramı daha çok hukuksal alanlarda ve ortada bir yargılanma sonucu bir hüküm gerekiyorsa kullanılmaktadır. Eşitlik kavramı ise düşünebildiğimiz her alanda herhangi bir sebep sonuca bağlanmaksızın herkesin ve her maddenin aynı durum ve düzeyde olduğunu kabul etmektedir.
Eşitlik kelime anlamı olarak, Türk Dil Kurumu’nun da açıklamalarıyla iki veya daha çok şeyin eşit olması halidir. Bu hallerde birimler arasında farklılıklar bulunmamaktadır. Aynı durum ve koşullarda bulunan cisim ve kişilere eşit gözüyle bakılabilmektedir.
Adalet kavramı ise TDK tarafından hakkı gözetme olarak tanımlanmaktadır. Adalet kavramından bahsedebilmemiz için durum ve kişi fark etmeksizin ortada bir sürecin bulunması gerekir. Adaletli davranmak için adaletsiz bir durum, adaletli kararlar almak içinse birbirine zıt ve iyileştirilmesi gereken durumlar bulunmalıdır.
Adalet ile eşitlik kavramları aynı kavramlar olmayıp sadece konularının birbiri ile iç içe geçmişliğinden söz edilebilir.
Eşitlik ve Adalet Arasındaki Farklar Nelerdir?
Eşitlik ve adalet arasındaki farklar ise diğer merak edilen bir konudur. Çoğu zaman hangi durumun adil ve adaletli hangi durumun eşit şartlarda olduğunu anlamakta zorluk çekebiliriz. Kişi ve durumların iyi analiz edilerek karar verilmesi gereken bir sorundur eşitlik ya da adalet aramak. Adalet ve eşitlik arasındaki temel farklardan bazıları şunlardır:
- Eşitlik söz konusu olduğunda her birim diğer birim ile eşittir. Boy, kilo, maddi durum, yaşadığı yer, sıcaklık gibi ölçülebilir tüm kavramlar eşit olarak kabul edilmektedir.
- Eşitlik çoğu zaman somut olarak ele alınabilen kavramlarda kullanılan bir kelimedir. Gözle görebildiğimiz ve gözleme imkanı bulduğumuz şeylerin eşit olduğundan emin olabiliriz.
- Adalet ise iki farklı birim arasındaki uyuşmazlıkların düzeltilmesini hedef almaktadır. Adaletin arandığı noktalarda eşitlikten pek söz edilmemektedir. Adalet ve eşitlik bir arada bulunuyor gibi görünse de adalet eşitliği sağlamak için kullanılan bir araç gibi düşünülebilir.
- Adalet çoğunlukla bir denge kurma ve dengede tutma durumun stabil kılmayı hedefler. Oysa eşitlikte her şey olduğu haliyle eşittir koşullar fark etmeksizin herkese aynı imkan sunulmuştur.
Eşitlik ve adalet arasındaki temel farklar bu şekilde değerlendirilebilir. Farklı örnekler ve çözümlemeler ile sizlerde günlük hayatınızda bu kavramı iyice içselleştirerek özümseyebilirsiniz.
Adalet ve Eşitlik Arasındaki Bağ
“Adalet ve eşitlik aynı anlama mı gelir?” sorusundan yola çıkarak kavramları incelediğimiz yazımızda son olarak aralarındaki bağa dair konuşalım. Adalet ve eşitlik kavramlarını, güncel olarak düşünelim ve hayatımıza uyarlamaya çalışalım.
Yan komşunuzla aynı koşullarda büyümüş olarak var sayın kendinizi. Ekonomik durumlarınız ailelerinizin sosyal hayatı ve yetiştirilme tarzınıza kadar çoğu şey aynı. İki ailede birbirileri ile sıkı dostlar ve siz çocukları için tüm imkanları eşit olarak sağlıyorlar. Yıllar geçtikçe bu eşitlik durumu bozuluyor ve sizler yan komşunuzun torpil ile bir işe girdiğini duyuyorsunuz. Eşitlik, sizlerin küçükken her koşulda aynı düzeyde bulunmasıydı. Adalet yani adaletsizlik ise yan komşunuzun sizden daha fazla olan çevresini lehine kullanarak bunu başarıyla sonuçlandırmasıydı.
Eşitliğin olduğu bir yerde çoğu zaman adalet ile ilgili sıkıntılar yaşanmamaktadır. Adaletin aranmaya ve sağlanmaya çalışıldığı durumlar as üst ilişkisinin ve rütbelerin halk arasındaki farklılıkların açıldığı durumlar olarak kayıt edilebilir. Kişisel adalet ve vicdan terazinizin hep dengede durması dileğiyle.
Toplumsal eşitlik kavramı hakkında detayları öğrenmek için Toplumsal Eşitlik Nedir? Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Nedir? yazımızı inceleyebilirsiniz.