Fisetin, çeşitli sebze ve meyvelere renk veren bir pigmenttir. Vücudumuzda antioksidan işlevi gören sebze ve meyvelere turuncu, sarı ve kırmızı gibi renkleri verir. “Fisetin nedir?” sorusuna, aynı zamanda güçlü antioksidan ve antiinflamatuar özellikleriyle karakterize edilen flavonoiddir, cevabını da vermek mümkün.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre bu flavonoid, senolitik özellikler içermesinden dolayı yaşlanma sürecini geciktirilebilir. Senolitik, yaşlı hücrelerin ortadan kalkmasını indükleyebilen doğal ya da sentetik bir moleküldür.
Yaşlanmaya bağlı olarak vücudumuzdaki bazı hücreler bölünme işlevini yitirip gereksiz hale gelerek iltihaplanmayı tetiklemektedir. Bu hücrelerin vücutta birikmesi, osteporoz, kalp, beyin ve kansere kadar yaşlanmaya bağlı birçok hastalıkla ilişkilendirilmektedir.
Peki, fisetin hangi gıdalarda bulunur? Bu madde soğan, çilek, elma, üzüm, mango ve bazı fındık türleri başta olmak üzere çeşitli gıdalarda bulunmaktadır.
Fisetin’in Gıda Ürünlerindeki Konsantrasyon Değerleri
Fisetin, sebze, meyve, kuruyemiş ve çayda gram başına 2 ila 160 mg/g arasında değişkenlik gösteren konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Buna göre “Fisetin nedir?” sorusunun ardından hangi gıda ürünlerinde ne kadar bulunur, bunlara göz atalım.
- Çilek (160 mg/g)
- Elma (26,9 mg/g)
- Hurma (10,5 mg/g)
- Soğan (4,8 mg/g)
- Üzüm (3,9 mg/g)
- Kivi (2,0 mg/g)
- Şeftali (0,6 mg/g)
- Salatalık (0,1 mg/g)
Yukarıda sıralanan gıdalarda Fisetin seviyesi dondurulmak suretiyle kurutulmuş gıdalarda tespit edilmiştir. Taze sebze ve meyvelerde bu oran farklılık gösterebilir. Bu oranlar aynı zamanda yetiştirme koşullarına da bağlıdır.
Fisetin’in Kullanım Alanları
Fisetin mükemmel aktivitelere sahip, gelecek vadeden bir flavonoiddir. Nitekim, fisetin nedir ve ne işe yarar dediğimiz zaman aklımıza üç önemli etki gelir:
Antioksidan Etki
Güçlü bir antioksidan olmasının yanı sıra, serbest radikalleri etkisiz hale getirme etkisi bulunmaktadır.
- Doğrudan etki: Reaktif oksijen türlerini nötralize eden indirgeyici bir madde görevi yapar.
- Dolaylı etki: Glutatyon, süperoksit dismutaz ve katalaz gibi diğer antioksidanların aktivitesini artırır.
- Laboratuvar çalışmalarına dayanarak, fisetinin hücre zarlarında biriktiği ve onları oluşturan lipidlerin oksidatif hasarını önlediği görülmektedir.
- Fisetin’in aynı zamanda LDL’nin oksidasyonunu engellediği, böylece önemli bir kardiyovasküler risk faktörünü ve aterosklerozu önlediği de görülmüştür.
Antiinflamatuar Etki
Ön çalışmalarda fisetinin çeşitli mekanizmalar yoluyla inflamasyonu azalttığı gözlemlenmiştir.
- Yağ asitlerini parçalayan inflamatuar enzimlerin (lipoksijenaz) bloke eder.
- Tümörlerin yayılması ve diğer dokuları istila etmesi için gereken bir grup enzimin (MMP) aktivitesi minimum seviyeye iner.
Nöroprotektif Etki
Yapılan araştırmalarda fisetinin “nootropik” ve”nörotrofik bir faktör” olarak belirlenmiştir. Nootropik terimi, hafızayı ve beyin fonksiyonunu geliştirebilen bir maddedir. Fisetin, özellikle, beyni korur ve hafızayı geliştirir. Detoksifikasyonu ve hücresel enerjiyi yükseltmek için beyin hücrelerindeki glutatyon içeriğini artırır. Yeni beyin hücrelerinin büyümesini destekler. Uzun süreli hafıza fonksiyonuyla ilişkili gelişmiş beyin devrelerini ve sinyal yollarını uyarır.
Hazır meyve ve sebzelerden bahsetmişken, sizlere önerebileceğimiz ve konumuzla bağlantılı Mevsiminde Üretilen Meyve ve Sebzeler Neden Daha Ucuzdur? adlı çalışmamıza göz atabilirsiniz.
Fisetinin Faydaları
Fisetinin etkili bir sanolitik ajan olduğu gösterilmiştir; dolayısıyla yaşam süresini uzatabilir ve yaşa bağlı patolojileri azaltabilir.
- Yaşlanmayı geciktirir.
- Anti-tümör özelliklerine sahiptir.
- Kan şekerinin kontrolüne ve kardiyovasküler hastalıkların önlenmesine yardımcı olur.
- Karaciğer sağlığında olumlu etkilere sahiptir
- Bağışıklığı güçlendirir.
- Cildin güzelliğini korur.
Belirtilmesi gereken bir diğer faydaysa; fisetin aktivasyonunun kanser, diyabet, obezite ve nörodejeneratif hastalıklarla ilişkili olduğu bilinen mTOR yolu da bloke ederek bu hastalıkların gelişimini asgariye indirmesidir.
Sonuç
Fisetin, hücresel atıkların uzaklaştırılmasına, hasarlı hücresel bileşenlerin geri dönüştürülmesine ve hücre metabolizmasının iyileştirilmesine yardımcı olur. Çok sayıda araştırma sonucu (genetik, farmakolojik ve diyet) bugüne kadar incelenen tüm organizmalarda yaşam süresini uzattığı gözlemlenmiştir.
“Fisetin nedir?” konusunu birlikte detaylı bir biçimde inceledik. Özellikle sağlıklı beslenmeyle ilgilenen herkesin bu konu üzerine eğilmesi gerekiyor.
