İletişim, dünyayı anlamlı kılan ve bunu başkalarıyla paylaşmaya yarayan bir süreçtir. Gürültü, bu prosesin kaynak, kanal, alıcı veya mesaj aşamasında ortaya çıkar. İletişimi ise olumsuz etkiler. Gönderilen mesajla alınan yorum arasındaki farka neden olan etkene verilen ad olarak tanımlanır. İnsanlar, “Gürültü türleri nelerdir?” sorusuna cevap ararlar. Kültürel, fizyolojik, psikolojik ve nöro-fizyolojik olmak üzere dört farklı çeşidin olduğunu söylemek mümkündür. Yazımız sayesinde gürültü türleri hakkında bilgi alabileceksiniz.
Kültürel Gürültü
“Kültürel gürültü nedir?” diye düşünenlere bunun sebebinin adetlerdeki ve yaşam tarzlarındaki farklılık olduğunu belirtmek gerekir. Kaynak ve hedef arasındaki iletişimsizlik biçimi yüzünden her ikisi de olan şeyin farkına varamaz. Herhangi bir organizasyonda görev yapan, farklı kültür ve ahlak sistemlerinden gelen kişiler arasında kültürel gürültüye rastlanabilir. Basit bir mesaj, gruplar arasında farklı bir şekilde algılanabilir.
Fizyolojik Gürültü
Fizyolojik gürültü birtakım biyolojik rahatsızlıklardan kaynaklanır. Görme problemleri, kişinin kulaklarının ağır işitmesi ve baş ağrısı gibi kalıtsal ya da geçici sorunlar bu duruma sebebiyet verebilir. “Fizyolojik gürültü nedir?” sorusuna verilecek en kısa cevap, kişinin fiziki problemlerinden ötürü ortaya çıkan gürültüdür.
Psikolojik Gürültü
İçsel faktörlerin etkili olduğu bir türdür. Hedefin kaynağa direnmesi veya ilgisinin dağılması söz konusudur. Önyargılı birinin verilmek istenen mesajı doğru bir şekilde algılayamaması, korku, heyecan ve öfkelenme gibi duygular; “Psikolojik gürültü nedir?” diye düşünenlere verilebilecek örnekler arasında yer alır.
Fiziksel Gürültü
Dış dünyadan gelen ve iletişime engel olan gürültü türüdür. İnsanlardan, somut nesnelerden ve birtakım araçlardan kaynaklanır. Verilmek istenen mesaja bir zararı yoktur. Görsel, işitsel, kokusal, tatsal ve dokunsal türleri vardır. Ses, fiziksel gürültü örnekleri arasındadır. İnsanlar, yaşam alanlarında dışarıdan gelebilecek seslere karşı bazı önlemler alırlar.
İletişimde Gürültü Nedir?
İletinin anlaşılmasını veya iletilmesini etkileyen faktörlerin tamamına gürültü adı verilir. Etkileşim sürecinde ortaya birtakım sorunlar çıkar. Mesajın etkin ve doğru bir şekilde karşı tarafa aktarılması mümkün olmayabilir. Gürültü, alıcının hazır konumda olmasının önüne geçer. İletişimde gürültü örnekleri arasında görüntü ve uzaklık gibi çevresel faktörlerin yanı sıra kişisel merak, algılama veya istek azlığı gibi kişiye özgü detaylar da yer alabilir.
İletişim sembollerinin kod hataları, gönderilmek istenen ileti ile algılanan arasındaki farklılığa sebebiyet verir. Söz konusu farklılaşmaya sebep olan kaynaklar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Televizyondaki ses ve görüntü kayıpları, iletişimi engelleyen yol çalışması, kitaptaki silinmiş yazılar, otomobil sesi; fiziksel gürültü kaynakları arasındadır.
- Görme ve işitme engeli, konuşma bozukluğu, açlık ve susuzluk gibi algılamayı olumsuz etkileyecek insani haller; fizyolojik gürültü kaynakları olarak tanımlanabilir.
- Üzüntü, sevinç, heyecan durumları, önyargı ve tutumlar; psikolojik gürültü kaynakları içerisinde yer alır.
- Yaşam standartları arasındaki farklar, kültürel çevre, hedef ile kaynağın bilgi seviyeleri arasındaki farklılıklar; kültürel gürültü kaynakları olarak gösterilebilir.
İletişimde gürültüye neden olan faktörleri ortadan kaldırmak mümkündür. Örneğin, müzikli bir ortamda müziği kısarak konuşmaların anlaşılmasını sağlamak söz konusu olabilir. Fiziksel gürültü kaynakları, genellikle kolayca bertaraf edilir.
İletişim Çökmesi Nasıl Gerçekleşir?
“İletişimde gürültü nedir?” sorusuna verilen cevaplar, iletişim çökmesi ile yakından alakalıdır. Örneğin;
- Mesajın gürültü sebebiyle alıcıya ulaşmaması,
- Kişinin iliteyiyi yanlış anlaması,
- Alıcının mesajı anlamamasına rağmen göndericiye hiçbir şey sormaması,
- Aracıların iletiyi yanlış vermesi,
- Gönderenin eksik anlatması dolayısıyla karşı tarafın mesajı anlayamaması iletişim çökmesine neden olan faktörler arasındadır.
Bir başka deyişle, gürültü, iletişim çökmesinin ana sebebidir. Kötü ve anormal olarak tarif edilen bu durumu ortadan kaldırmak adına yenilemeye ya da yenisiyle değiştirmeye başvurmak gerekir.
“İletişim Becerileri Nelerdir? Nasıl Geliştirilir?” sorularına yanıt bulup, sosyal hayatınızda faydalanabileceğiniz konuları öğrenmek için yazıya tıklayarak inceleyebilirsiniz.