Kediler, doğaları gereği temiz canlılar olarak bilinirler. Bütün gün kendini temizleyen ve çişi geldiğinde kum kabının yolunu tutan bir canlıya nasıl temiz denmez ki? Bu sevimli ve akıllı canlılar, yavru olsalar bile kedi kumunu kullanmayı öğrenirler. Sahiplere düşen tek şey kumu düzenli olarak temizlemektir.
Kedinin çişini veya kakasını başka bir yerde bulmak kafanızı karıştırabilir. Kum kabının dışındaki örneğin yataktaki çiş, “Kedi yatağa neden işer? sorusunu sormanıza neden olur. Bu sorunun cevabını bulmak için bazı psikolojik ve fizyolojik durumları değerlendirmek gerekir.
Kediler Neden Yatağa İşer?
Pisiler, eve geldikleri ilk günden itibaren tuvalet ihtiyacı için kum kabını kullanmaya başlar. Kimi zaman kumunun dışına çiş yapan kediler panik yaratabilir. Ancak her zaman büyük bir sorun olduğu söylenemez. Patili dostumuz, yatağa çiş veya kaka yaptığında bir konu hakkında güvensiz hissettiği düşünülebilir.
İnsanlarının yatağı, onlar gibi koktuğu ve yüksekte bulunduğu için güvenlikle alakalıdır. Bu nedenle kendilerini en savunmasız hissettikleri an, kendilerini rahatlatmak için bu yere gitmeleri şaşırtıcı değildir. Ayrıca kedi, idrar sistemini etkileyen bir hastalıktan mustarip olduğunda yatağa veya koltuğa işeyebilir. İşediği yerleri hissettiği rahatsızlıkla ilişkilendirir ve dikkat çekmek için bile bunu yapabilir.
Kedilerin Kum Kabı Dışına İşemesinin Nedenleri
Patili dostumuz, kumu yerine yatağınızı veya kanepe gibi yerleri kullanmaya başladıysa ilk etapta stresli olup olmadığını düşünmelisiniz. Kedi işemesini önlemek için öncelikle nedenini tespit etmek gerekir. Eğer neden fizyolojik değil stresle alakalıysa alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır.
Stres durumunda alınması gereken temel önlemler şunlardır:
- Kaygıya neden olan durumu belirleyin ve ortadan kaldırın.
- Dostunuzun rutinini değiştirmeyin.
- Eğer gerekliyse değişiklikleri kademeli olarak tanıtın.
- Yiyeceklerden uzak olması şartıyla farklı yerlere kum kapları yerleştirin.
- Tırmanıp oynayabileceği bir alan oluşturmak önemlidir. Bunun için keyifli vakit geçirebileceği bir ortam yaratın.
- Sevgiye ve oyuna ihtiyacı olduğunu unutmayın.
- Herhangi bir nedenden sahibine karşı tepkiliyse onu anlamaya çalışın.
Tüm bu önlemler, strese bağlı işemeyi ortadan kaldırmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca eve yeni bir kedi geldiğinde veya kızgınlık dönemindeyken stres yaşadıkları unutmamalısınız. İlk durumda, hem eski hem de yeni kedinin yatağa işemesi muhtemeldir. Alışma sürecinin ardından bu sorun da ortadan kalkacaktır.
Eğer dostunuz, dişiyse ve “Dişi kedi neden eve işer?” sorusu için cevap yine stresle ve bölgesel işaretlemeyle alakalı olabilir. Kısırlaştırma bu sorunu ortadan kaldıracaktır. Ancak kimi zaman kedide kısırlaştırma ameliyatının ardından da kum kabının dışına işemesi görülebilir. Fiziksel sağlığıyla ilgili sorun yoksa bu da zamanla geçecektir.
Kedinin Eve İşemesine Neden Olan Diğer Sorunlar
“Kediler neden kumundan başka yere işer?” sorusunun sağlık sorunlarıyla da ilişkili bir cevabı vardır. Kedide hiçbir stres belirtisi yokken yatağa veya eve işiyorsa bir sağlık probleminden kaynaklanabilir.
Sistit gibi idrar yolu sorunları görülen bir kedinin kumu, ağrıyla ilişkilendirmesi çok sık rastlanan bir durumdur. Küçük arkadaşımız, bu durumda üzerine çiş yapmak için yumuşak bir yüzey arayışına girecektir. Çişini yapmak için yatak, yastık vb. gibi bir yer araması da bu sebepledir. Ancak başka patolojilerden de bahsedildiği görülür. Kumun dışına idrar yapan bir kediyle karşılaştığınızda yapılacak ilk adım, onu veterinere götürmektir. Ek olarak şu önlemlerin dikkate alınması önemlidir:
- Herhangi bir problemi erken tespit etmek için düzenli olarak veteriner kontrolüyle takibini sağlayın.
- Kaliteli yemek sunun.
- Su içmelerini sağlayın.
- Kum kabını kedi için uygun ve temiz tuttuğunuzdan emin olun.
Kedilerin doğru kullanabilmeleri için kum kabının belirli koşulları karşılaması gerekir. Kimi zaman patili arkadaşınızın neden yatağa veya başka bir yere işediğinin açıklaması, kum kabıyla ilgilidir. Kötü yerleştirilmiş, çok yüksek veya çok temiz olmayan kum kabı kedinin yeni bir tuvalet aramasının nedenidir.
Öte yandan dostunuz için seçilen kum türü de önem arz edebilir. Kediler, çok seçici ve zarif hayvanlardır. Bu nedenle sizin seçtiğiniz kumu beğenmezse yumuşak ve emici olduğu için yatak veya koltuğu tercih edebilir.
Kedinin kum kabının dışına idrar yapmasını önlemenin ilk yolu, ihtiyaçlarının doğru karşılanmasıdır. Genel olarak kum ve kum kabı için dikkat edilmesi gereken önemli kriterler şunlardır:
- Kabı, rahat edeceği sessiz bir yere yerleştirin.
- Kabın kenarları, rahatça girip çıkabileceği kadar yüksek olmalıdır.
- Mevcut farklı kum türleri hakkında bilgi edinin ve en çok sevdiğini seçin.
- Kum miktarı, dışkısını gömmesini sağlamalıdır.
- Kumu sık sık temizleyin.
- Birden fazla kedi varsa her kedi için ayrı bir kum kabı kullanmak gerekir.
Piyasada en uygun kum kabını, kumu ve ek aksesuarları bulmanız artık oldukça kolay. Kısa bir araştırma yaparak doğru malzemeleri keşfedebilirsiniz.
Kedi İşemesini Önlemek İçin Yapılabilecekler
Daha önce anlatılan tüm tedbirler, kum kabı dışına işemesini önlemenizi sağlayabilir. Herhangi bir sağlık problemi tespit edildiğinde tedavi süresince yatağa işemesi devam edebilir. Bu süreçte işemesini önlemek için ayrıca şu önerileri de dikkate alabilirsiniz:
- Sadece belirli bir yatağa idrarını yapıyorsa o alana erişimi engelleyin.
- Sürekli çiş yapmak, ısrar ettiği yerin yakınına yiyecek koyun. Genellikle yemek yedikleri yere çiş yapmazlar.
- Kum kabına çişini yaptığında her defasında ödüllendirin. Böylece bu davranışı olumlu uyaranlarla ilişkilendirir.
- Cezadan kaçının çünkü bu hayvanda sadece daha fazla strese neden olur.
Yukarıdakilere ek olarak kedinizin de psikolojik ihtiyaçları olduğunu unutmayın. Pek çok değişkeni hızlı bir şekilde fark eden patili arkadaşınızı anlamaya çalışın. Zamanla bağ kurduğunuz dostunuzla aranızda sözsüz bir iletişim geliştiğini göreceksiniz. Böylece hangi davranışı neden yaptığını daha hızlı ve net biçimde fark edebilirsiniz.