Filmleri ile uluslararası başarı ve üne ulaşmış olan usta yönetmen Nuri Bilge Ceylan, kadrajıyla Türkiye’nin sosyo-ekonomik yapısına önemli bir perspektif kazandırmıştır. Yılmaz Güneyin Yol filmi ile 1982 yılında aldığı Altın Palmiye ödülünü 2014 yılında yeniden ülkemize kazandıran yönetmen, çok sayıda farklı başarıya da aynı anda imza atmıştır. Bu yazımızda Nuri Bilge Ceylan filmleri listesiyle bu başarılı yapımlara ışık tutacağız.
Koza (1995)
Koza, Nuri Bilge Ceylan’ın sinemaya giriş eseri olarak bilinir. Daha önce fotoğrafçılıkla ve sinemaya dair okuduklarıyla kendini sinema alanında geliştiren yönetmen, sanatsal kaygılarla çektiği bu yapımla dünya genelinde dikkat çekmeyi başarmıştır. Koza filmi, tamamen amatör bir ekiple çekilmiş ve oyuncu kadrosu, Nuri Bilge Ceylan’ın ailesinden oluşmuştur. Film, diyalogsuz ve siyah beyaz bir sanat yapımı olarak yayınlanmıştır.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan
- Oyuncular: Turgut Toprak, Fatma Ceylan, Mehmet Emin Ceylan.
Filmin Konusu
İki insanın uzun hayat yolculuğunda bir süreliğine birleşmesi ve ayrılmasını, sanatsal bir atmosferle birleştirerek anlatan Koza filmi, köyde sürülen yaşamın derinlikli tarafını ortaya koymaktadır. Yer yer uçsuz bucaksız tarlaların asırlardır aynı rüzgârlar tarafından nasıl yalandığını gösteren yapım diğer taraftan insan yaşamının bu uçsuz doğanın yanında nasıl kısa ve ehemmiyetsiz olduğunu hissettiriyor.
Kasaba (1997)
Nuri Bilge Ceylan’ın ilk uzun metrajlı filmi olan Kasaba, yönetmenin yine amatör bir ekiple çektiği ve kasaba hayatını Tarkovsky filmleri doğasına yakın bir temayla aktaran bir yapımdır. Film, birden fazla festivalde gösterilerek 4 ayrı dalda ödüle layık görülmüştür.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan
- Oyuncular: Mehmet Emin Toprak, Fatma Ceylan, Mehmet Emin Ceylan, Cihat Bütün, Sercihan Alioğlu, Muzaffer Özdemir, Lâtif Altıntaş…
Filmin Konusu
Küçük bir batı kasabasında 1970’li yılların atmosferini çocukların gözünden anlatan yapımda kasabalının yaşamı konu ediliyor. Üç kuşak olarak birlikte yaşayan bir ailenin küçük kızı, kasabayı dolaşırken belgesel ve kurgu arasında bir seyirle çocuğu takip ediyoruz.
Mayıs Sıkıntısı (1999)
Mayıs Sıkıntısı, Nuri Bilge Ceylan’ın önceki yapımlarının takibinde daha diyalog ağırlıklı olmak üzere yine amatör bir ekiple çektiği, kurgusal filmdir. Filmin katıldığı 6 festivalde kazandığı 14 ödül bulunurken, Nuri Bilge Ceylan’ın babası Mehmet Emin Ceylan, İskenderiye film festivalinde “En İyi Erkek Oyuncu Ödülü”nü kazanmıştır. Film aynı zamanda Nuri Bilge Ceylan’ın otobiyografik yapımı olarak ön plâna çıkmaktadır.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan
- Oyuncular: Mehmet Emin Toprak, Fatma Ceylan, Mehmet Emin Ceylan, Muzaffer Özdemir, Sadık İncesu, Muhammed Zımba…
Filmin Konusu
Taşradan İstanbul’a taşınmış ve uzun zamandır fotoğrafçılık yapan Muzaffer, çocukluğunu geçirdiği Çanakkale Yenice kasabasına gider, Kasabada film çekmeyi plânlayan Muzaffer, amatör oyuncular aramaktadır. Filmde babasını oynatmaya karar verir ve köylüsü Saffet’i de filmin kadrosuna dâhil eder. Filmde oynatabilmek için Saffet’e İstanbul’da iş bulmak konusunda umut verir.
Uzak (2002)
Uzak, Nuri Bilge Ceylan’ı büyük ödül ve övgülerle buluşturan ve filmografisinde önemli yer tutan bir yapımdır. Film 2003 yılında uzun zamandır Cannes’da yer almayan Türkiye’yi festivale ulaştıran yapım olarak ön plâna çıkmaktadır.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan
- Oyuncular: Mehmet Emin Toprak, Muzaffer Özdemir, Zuhal Gencer Erkaya, Ebru Yapıcı, Fatma Ceylan, Nazan Kırılmış, Feridun Koç…
Filmin Konusu
Karakter isimlerindeki değişkenliklere rağmen Mayıs Sıkıntısı’nın hikâye bağlamında devamını içeren filmde Mahmut adlı fotoğrafçı, hayallerini gerçekleştirememiş ve eşinden ayrılmıştır. Bir gün köylüsü Yusuf, çat kapı evine gelir. Daha önce kendisine İstanbul’da iş bulmak konusunda söz verdiği köylüsü, Mahmut’un evine yerleşip iş aramak istediğini söyler. Yusuf bütün gün sokakta dolaşıp aylaklık ederken Mahmut bozulan düzeni yüzünden gittikçe gerginleşir.
İklimler (2006)
Nuri Bilge Ceylan’ın eşi Ebru Ceylan ile beraber kaleme aldığı ve başrolü paylaştığı İklimler, sıra dışı bir yapım olarak karşımıza çıkıyor. Yazın boğuculuğu ile kışın keskinliğini bir araya getiren yapımda hikâye katmanlı bir bakış açısı sunuyor. Film, katıldığı toplam 4 festivalden 8 ödül alarak dönmüştür.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan…
- Oyuncular: Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan, Nazan Kırılmış, Mehmet Emin Ceylan, Ufuk Bayraktar, Mehmet Eryılmaz, Fatma Ceylan, Feridun Koç…
Filmin Konusu
Sinemacı Bahar ve Öğretim Görevlisi İsa, mutlu bir evlilik sürdürmektedir. İsa’nın eşini aldatması üzerine aralarına soğukluk giren çift bir sahil kasabasında tatile çıkar. Ancak İsa’nın kayıtsızlığı karşısında daha fazla dayanamayan Bahar, onu terk eder. Bir süre yine çapkınlık peşinde koşan İsa karısının Kars’ta film çekiminde olduğunu öğrenir ve peşinden Kars’a gider…
Üç Maymun (2008)
Üç Maymun, Nuri Bilge Ceylan Sinemasının yeni perdesini aralayan başyapıt niteliğindeki filmidir. Taşranın bambaşka sıkıntılarına odaklanan yapımda yönetmen, çekim tarzında ve sinematografide büyük değişiklikler yapmış ve bununla da çıtayı büyük oranda yükseltmiştir. Film Nuri Bilge Ceylan sineması açısından farklı kapıları da aralamıştır. Daha önce beraber çalıştığı Nazan Kesal’ın önerisi ile filmin kadrosuna dâhil olan Ercan Kesal, oyunculuk kariyerine hızlı bir giriş yapmış ve daha proje tamamlanmadan beraber yapılacak efsane proje Bir Zamanlar Anadolu’da filminin ilk adımları atılmıştır. Ayrıca oyuncu Üç Maymun’un senaryosuna da dâhil olmuştur.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan/Ebru Ceylan/Ercan Kesal.
- Oyuncular: Hatice Aslan, Ercan Kesal, Ahmet Rıfat Şungar, Yavuz Bingöl, Gürkan Aydın, Cafer Köse…
Filmin Konusu
Belediye seçimlerinde aday olan Servet, bir kazaya karışır ve kaza sonucu bir kişinin ölümüne yol açar. Ceza almaktan kaçan Servet, şoförü Eyüp’e kazayı üstlenmesi için para teklif eder. Paranın bir kısmını peşin verir ve gerisini parça parça ailesine ödemek konusunda anlaşırlar. Eyüp hapisteyken Servet ve Eyüp’ün eşi Hacer, yasak ilişki yaşar. Durumdan haberdar olan İsmail annesini suçlarken hapisten çıkan Eyüp de durumu anlar. İsmail’in Servet’i öldürmesiyle Eyüp, kahvehaneci çırağına para vererek suçu üstlenmesini ister.
Bir Zamanlar Anadolu’da (2011)
Bir Zamanlar Anadolu’da, Ercan Kesal’ın taşrada çalıştığı zorunlu hizmet yıllarından esinlenilmiş ve senaryosu Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan ve Ercan Kesal tarafından yazılmıştır. Film, 2016 yılında BBC tarafından oluşturulan “21. Yüzyılın 100 Harika Filmi” listesine alınmıştır. Ayrıca film, Cannes Film Festivallinde “Büyük Jüri Ödülü” aldı.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan/Ebru Ceylan/Ercan Kesal…
- Oyuncular: Muhammet Uzuner, Yılmaz Erdoğan, Ahmet Mümtaz Taylan, Taner Birsel, Ercan Kesal, Erol Erarslan, Fırat Tanış, Kubilay Tunçer, Murat Kılınç, Şafak Karali, Cansu Demirci…
Filmin Konusu
Bir savcı ve bir doktorun cinayet soruşturması için yaptığı yolculuğu ele alan filmde taşradaki hayatın tekdüzeliği ve sıkıntılı hali anlatılır. Devletin köy halkıyla arasındaki kopukluk, muhtarın savcıya sorduğu sorularla açığa çıkar.
Kış Uykusu (2014)
Kış Uykusu, Cannes Film Festivali kapsamında verilen “Altın Palmiye” ödülü Türkiye’ye ikinci kez kazandıran yapım olarak 2014 yılında yapılmıştır. Taşraya dönüşü konu alan yapım, aydın insanın kış uykusuna yatarak sokaktan uzaklaşması ve oradan dış dünyaya dair ahkâm kesmesine göndermeler yapar.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan/Ebru Ceylan…
- Oyuncular: Haluk Bilginer, Melisa Sözen, Demet Akbağ, Nejat İşler, Ayberk Pekcan, Nadir Sarıbacak, Serhat Kılıç, Mehmet Ali Nuroğlu, Tamer Levent…
Filmin Konusu
Eski bir aktör olan Aydın, kız kardeşi ve kendinden geç olan eşi ile beraber, aile işlerini devralmak ve aile otelini işletmek için Kapadokya’ya yerleşir. Aydın oteldeki odasında oturup bölge halkının ve muhafazakârların hayatı hakkında gazete yazıları yazarken eşi kasabada hayır işleri yapan bir grup insanla etkinlikler yapar. Kız kardeş ise günlerini kitap okuyarak geçirir. Entelektüel kesimle halk arasında büyük bir kopukluk vardır.
Ahlat Ağacı (2018)
Aldığı ödüller sonrasında Nuri Bilge Ceylan’ın 2018 yılında çektiği Ahlat Ağacı filminin ilk gösterimi, Cannes Film Festivali’nde gerçekleşmiştir. Film daha sonra Akademi Ödülleri’ne aday adayı olarak gösterilse de adaylık alamadı.
Filmin Künyesi
- Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan
- Senarist: Nuri Bilge Ceylan/Akın Aksu/Ebru Ceylan…
- Oyuncular: Aydın Doğu Demirkol, Hazar Ergüçlü, Bennu Yıldırımlar, Murat Cemcir, Ahmet Rıfat Şungar, Akın Aksu, Serkan Keskin, Kubilay Tunçer, Tamer Levent, Kadir Çermik, Öner Erkan…
Filmin Konusu
Üniversiteden yeni mezun olan Sinan, edebiyatla ilgilidir ve yazdığı kitabı bastırmak için arayış içine girer. Aynı zamanda babası gibi öğretmendir ve atanabilmek için KPSS sınavlarına hazırlık yapmaktadır. Sinan, ideallerinin peşinden gitmek isterken bir taraftan da işsizlik ve babasının kısır döngülü yaşamı arasında sıkışıp kalmıştır.
Seveceğiniz bir başka liste: Fatih Akın Filmleri