Gebelik, yüzyıllardır olan ve hayatın devamını sağlayan bir süreçtir. Gebeliğin anlaşılması günümüzde oldukça kolay bir şekilde gerçekleşir. Fakat tıp, her zaman bugünkü gibi değildi. Dolayısıyla geçmiş zamanlarda gebeliğin anlaşılması için farklı yöntemler vardı. Bu noktada da “Osmanlı’da gebelik nasıl anlaşılırdı?” sorusu, ilgilenenlerin en merak ettiği konular arasında yer alır.
Osmanlı’da birçok şey günümüzdekinden farklı yapılırdı. Gebelik de bunlar arasında yer alır. “Eskiden ebeler gebeliği nasıl anlardı?” sorusu da bu bağlamda farklı cevaplardan oluşur. O dönemlerde gebeliği anlamak, modern tıptaki yöntemlerden oldukça farklıydı. Bunun için bazı hekimler olsa da çeşitli ritüeller de vardı.
Kadınlar, kendilerinde bazı gözlemler yaparak gebe olup olmadıklarını anlamaya çalışırdı. Bazı ritüellere bakarak ve ebelerden destek alarak vücutlarındaki değişimi gözlemlerlerdi. Fakat tüm bunlar, kesin bir sonuç vermezdi. Dolayısıyla da sürekli farklı yöntemler ortaya çıkardı. Hatta bazen doğum başlayıncaya kadar gebelik kesinleşmezdi.
Osmanlı’da bulunan bazı hekimler de gebelik konusunda kadınlara yardımcı olurdu. Fakat o zamanlarda tıbbi aletler olmadığından hekimler, gebeliği anlayabilmek için kadınların semptomlarına ve vücudundaki değişimlere dikkat ederdi. Kadınların aylık döngülerini takip etmek de bu yöntemler arasında yer alıyordu.
Tüm bunlarla beraber Osmanlı’da gelişen birçok yöntem ve ritüeller de vardı. Bunlar zaman geçtikçe gelişerek bugünkü modern tıbba katkı sağladı.
Osmanlı’da Gebeliğe Dair Evde Yapılan Testler ve Ritüeller
Osmanlı Döneminde gebelik söz konusu olduğunda destek almak için her zaman bir hekim bulunamayabilirdi. Böyle durumda kadınlar, bazı ritüellere inanarak gebe olup olmadıklarını test ederlerdi. Genelde evde yapılan bu testler ve ritüeller, çoğu insanın sonsuz güvenini kazanırdı. Osmanlı’da gebeliğin anlaşılması için yapılan testler ve ritüelleri aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:
- Buğday Testi: Buğday, Osmanlı’da birçok yerde karşılaşılan bitki türüdür. O dönemde buğdayla birçok şey yapılırdı. Gebelik testi de bunlar arasındadır. Kadınlar; gebelikten şüphelendiği zaman çoğu zaman buğday testine başvururdu. Bu testte, buğday tanesi üzerine idrarın yapılması gerekirdi. Eğer buğday çimlenirse kadın gebe olduğunu düşünürdü. Bu, ebelerin de en çok başvurduğu yöntemlerden biriydi.
- İdrar Testi: Kadınların evde kendi yöntemleriyle gebe olup olmadıklarını anlama yöntemlerinden biri de idrar rengini kontrol etmektir Renge bakarak gebe olup olmadıklarını anlama, en yaygın yöntemler arasında yer alırdı.
- Bazı Semptomlar: Kadınlar, yorgunluk ve baş ağrısı hissettiklerinde de gebelikten şüphelenirdi. Sadece bu semptomlar yeterli olmasa da diğer yöntemlerle beraber kullanılırdı.
- Aylık Döngüyü İzleme: Gebe olan kadınlar, aylık döngüyü yaşamazlar. Günümüzde de olduğu gibi kadınların regli olmaması o dönem için gebelik şüphesi uyandırırdı.
Tüm bu yöntemler, Osmanlı’da gebelikten şüphelenen kadınların yaptığı testler ve ritüeller arasında yer alır. Bu yöntem, hekimler tarafından da kullanılırdı.
Osmanlı’da Gebeliğe Dair Bazı İnanışlar
Osmanlı’da gebeliği anlamak için bazı inanışlar ve ritüeller bulunurdu. Bunlar, hem kadınlar hem de onlara destek sağlayan ebeler ve hekimler tarafından önemli görülürdü. Osmanlı’daki bir düşünceye göre kadınlar, gebe olduklarında özellikle bazı yiyeceklere karşı daha hassas olurdu. Yine bazı yiyecekleri yemeye de daha çok istek duyardı.
Kadınlar, aşerdikleri ya da bazı yiyeceklere karşı hassasiyet duymaya başladıkları zaman gebelikten şüphelenirdi. Böyle bir durumda da vücutlarını gözlemlemeye ya da hekimlerden destek almaya çalışırlardı. Bu inanışlar, bebek cinsiyetiyle de ilgili olurdu. Karnın şekline göre bebeğin cinsiyetine karar verme, Osmanlı’da çok yaygındı.
Bununla beraber ebeler, büyük bir rol oynardı. Bu, “Osmanlı’da gebelik nasıl anlaşılırdı?” sorusuna cevap olurdu. Ebeler, kadınların semptomlarına göre onları muayene ederdi. Kadınların vücut şekillerine bakarak muayene etme, ebelerin kullandığı yöntemler arasındaydı. Aynı zamanda buğday ve idrar testi de ebelerin başvurdukları diğer alternatiflerdi.
Ebeler, mandal ve soğan testini kullanarak gebeliği tespit ederdi. Bu testleri kullanırken fiziksel muayene ve idrar testiyle de şartlaması yapılırdı. Böylece kadınların gebe olup olmadığı konusunda kararlar daha kesin bir hale gelirdi.
Tüm bu inanışlar ve ritüeller, Osmanlı’da hem gebelikten şüphelenen kadınların hem de ebelerin en sık başvurduğu yöntemler arasındaydı. Bu testler, yıllar sonra laboratuvarlarda incelendi. Sonucunda ise testlerin gerçeklik payının yüksek olduğuna karar verildi. Hatta gelişen teknolojiyi, o dönemde kullanılan birçok yöntem etkiledi.