Kripto para piyasalarının yükselişe geçtiği 21. Yüzyılda en merak edilen kripto para sistemlerinden birisi de Solana Coin oldu. Peki oldukça rağbet gören bu yeni kripto para Solana (SOL) Coin nedir, Solana projesi nedir?
***Bu bir yatırım tavsiyesi değildir.***
Tüm Blockchain ve karşılaştırılabilir merkezi olmayan kripto para sistemleri, şu üç hususla mümkün olan en iyi şekilde ilgilenmek zorundadır:
- Ademi merkeziyetçilik,
- Güvenlik,
- Ölçeklenebilirlik.
Örneğin Bitcoin ve Ethereum söz konusu olduğunda, ademi merkeziyetçilik ve güvenlik çok belirgindir, ancak sistemler nispeten yavaştır ve bireysel işlemler pahalıdır. Başka bir deyişle, ağlar şu anda yalnızca çok sınırlı ölçüde ölçeklenebilir durumdadır.
Solana’nın arkasındaki geliştiriciler, başka hiçbir Blockchain’in aynı anda bu üç hususu da uyumlu olarak üretmediğini iddia etmektedir. Sistem zaten saniyede 50.000’den fazla işlemi gerçekleştirebilse de platform kesinlikle merkezi olmamalı ve güvenli olmalıdır. Gelecekte, limit saniyede birkaç 100.000 işleme yükselebilir. Blockchain’de her 400 milisaniyede bir yeni bloklar oluşturulur. Bu nedenle Solana, merkezi olmayan borsalar (DEX) gibi DApp’ler (merkezi olmayan uygulamalar) için temel olarak çok uygundur.
Solana’nın akıllı sözleşmelerinin programlama dili, gelecekte daha karmaşık mantıksal programların yürütülmesini sağlayabilir. Solana’nın işlemleri yapma yaklaşımı, akıllı sözleşmelerin paralel olarak işlenmesini de sağlar. Blockchain tarafından nihai bir onay olmasa bile, Solana akıllı sözleşmeleri kriptografik olarak güvenli çıktılar sağlayabilir. Bu, Solana’yı bir platform olarak daha hızlı hale getirmektedir. Dilerseniz şimdi Solana (SOL) Coin nedir sorusuna geçebiliriz.
Solana’nın Kapasitesi
Solana (SOL) Coin nedir sorusunu yanıtlarken kapasitesine de değinmemiz gerekir. Solana, 400 ms’lik blok sürelerine ulaştığı ve özel olarak geliştirilmiş bir zaman damgası sistemi kullandığı için saniyede 50.000’den fazla işlemi gerçekleştirebilmektedir. Bu sebeple yüksek hıza sahip bir Blockchain olarak bilinmektedir. Solana’nın arkasındaki çekirdek ekip, Qualcomm, Apple, Dropbox, Intel, Microsoft gibi şirketlerin eski çalışanlardan oluşur ve birinci sınıftır.
Solana, 2019 yılında Multicoin Capital, Foundation Capital, Distributed Global, Blocktower Capital, NGC Capital ve Rockaway Ventures gibi büyük yatırımcılardan 25 milyon doların üzerinde devasa yatırımlar almıştır.
Solana Nasıl Çalışır?
Tüm kripto para piyasaları için geçerli olan zorluk, rezervasyon sistemindeki zamansal süreçlerin haritalanmasıdır. Örneğin, merkezi altyapıya sahip bir banka için hangi rezervasyonun diğerinden önce yapıldığına karar vermek nispeten kolaydır. Bu, merkezi olmayan sistemlerde daha karmaşıktır. Bir çakışma durumunda, örneğin bir çift harcama saldırısı, ağ, hangi rezervasyonun daha yüksek önceliğe sahip olduğuna mümkün olduğunca özerk bir şekilde karar verebilmelidir.
Blockchain, Bitcoin ile tanıtıldığı gibi, bu sorunu birçok işlemi tek bir blokta toplayarak çözer. Bloklar, sırayla, birbirine kriptografik olarak bağlanır ve böylece zaman içinde işlem geçmişinin seyrini eşler. Yukarıda açıklandığı gibi, çoğu durumda bu, hız ve ölçeklenebilirlik pahasına gerçekleşir. Solana, bu zorluğu Proof of History (PoH) adlı bir sistem sunarak göğüslemektedir.
Proof of History
Proof of History (PoH), Solana Blockchain’indeki doğrulama süresini önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olmayı amaçlayan bir prosedürdür. Bu amaçla, bir Blockchain’in bloklarını zincirlerken kullanıldığı gibi, işlemler doğrudan bir kriptografik hash ile sağlanır. Karma, belirli bir değerden kaynaklanan bir sağlama toplamıdır. Bir Blockchain söz konusu olduğunda, bu, sağlama toplamı sonraki bloğa dahil edilen önceki bloğun içeriğini içerir. Solana ağında, önceki bir işlemin hash’i doğrudan yeni bir işleme dahil edilir.
Gulf Stream
Hangi işlemlerin onaylanacağına karar vermek için süreçler, “Gulf Stream” adı verilen taşma algoritması kullanılarak tüm doğrulayıcılara iletilir. Onaylayıcılar, işlemlerin doğruluğunu kontrol eder ve herhangi bir yanlışlık olmaması kaydıyla imzalarlar. “Lider” adlı seçilmiş bir doğrulayıcı, teyit edilen işlemleri toplar ve bunları doğru sırada düzenler. Bu bloklar daha sonra mümkün olan en kısa sürede imzalanır ve “türbin” adı verilen bir protokol aracılığıyla yayınlanır. Diğer blok zincirlerindeki bloklardan farklı olarak, Solana blokları imzalanmış tüm işlemleri içermez, sadece imzanın kendisinden ve Gulf Stream aracılığıyla kamuya açıklanan işlemlere yapılan bir referanstan oluşur.
Lider
Solana’da lider rolü düzenli olarak bir onaylayıcıdan diğerine aktarılır. Lider, doğrulayıcıların çoğunluğu tarafından seçilen kişidir. Bunun için kesin kurallar vardır. En önemli faktör, doğrulayıcılar tarafından stake edilen ağ coinlerinin miktarıdır.
Blockchain’in yanlışlıkla bölünmesini önlemek için, oylama ile sözde bir lider programı belirlenir. Bu o kadar önceden gerçekleşir ki, oylama sonuçlarının tüm ağ düğümleri tarafından zamanında bilinmesi gerekir. Bir lider ağa zarar verecek şekilde davranırsa, örneğin yanlış işlemleri imzalarsa veya tamamen başarısız olursa, diğer doğrulayıcılar tarafından seçimi kaldırılabilir. Ek olarak, bazı Solana Paraları (SOL) bir ceza olarak imha edilecektir.
Solana Coin (SOL)
SOL, Solana Blockchain’deki yerel paranın adıdır. Toplamda, başlangıçta yaklaşık 489 milyon Solana Coin dolaşıma girmiştir. Ancak Solana enflasyonisttir, bu nedenle toplam stok zamanla artmaya devam edecektir.
SOL, diğer özelliklerinin yanı sıra, Blockchain’de işlem yapmak için gereklidir. “SOL” olarak ödenen paralar şu anda tamamen yok edilmektedir. Ancak orta ve uzun vadede, “yanma oranı” %50’ye düşebilir. Bu durumda geri kalanı onaylayıcılara ödül olarak dağıtılacaktır.
Solana Staking
Ek olarak, Blockchain’in validasyonuna katılmak için Solana Coin’i stake etmek mümkündür. Stake doğrudan gerçekleşebilir. İlgili kullanıcı hesabı daha sonra ağa bir onaylayıcı olarak katılım için başvurur. Ayrıca, delegasyon yoluyla dolaylı stake yapmak da mümkündür. Solana, yalnızca küçük miktarları arayan SOL sahiplerinin kredi bakiyelerinden faiz kazanabilecekleri bir yetkilendirme mekanizmasına sahiptir. Yetkilendirme yoluyla, seçilen doğrulayıcıları kendi SOL kredinizle desteklemeniz mümkündür.
Stake edilen Solana Coin’ler herhangi bir zamanda kullanılabilmektedir. Coinlerin kilitlenme mekanizması Solana’da yoktur. Bunun yerine Solana, stake edilen madeni paraların “ısıtıldığı” ve “soğutulduğu” bir mekanizmaya sahiptir. Staking’e aktarılan bir madeni para, gerçekten faiz üretebilmesi için belirli bir süre yatırımda kalmalıdır. Bu “ısınma aşaması” kademelidir, böylece faiz oranı değişken bir süre boyunca kademeli olarak artar. Isınma aşamasının süresi, halihazırda istiflenmiş başka Solana Coin sayısına bağlıdır. Stake işleminde ne kadar çok coin varsa, o kadar uzun sürer. Tersine, bahisten çekilen coinler için bir “bekleme süresi” vardır. Bu süre zarfında, az bir miktar ödenmeye devam edecektir.
Solana vs. Ethereum
Solana, en temelde Ethereum ile rekabet etmektedir. Her iki ağ da akıllı sözleşmelerin yürütülmesi için optimize edilmiş, merkezi olmayan bir platform sunmaya çalışmaktadır. Her iki Blockchain de aşağıdaki temel gereksinimleri karşılamayı amaçlar:
- Blockchainler merkezi değildir, yani çok sayıda bağımsız bilgisayar tarafından doğrulanır ve tutulur.
- Yazılım açık kaynaklıdır, bu nedenle kaynak kodu herkes tarafından özgürce düzenlenebilir ve geliştirilebilir.
- Blockchain’e erişim izinsizdir, bu nedenle dünyanın herhangi bir yerindeki herkes para transfer etmek veya akıllı sözleşmeler yapmak için kullanılabilir.
Solana’nın faydaları şunlardır:
- Çok hızlı işlem işleme,
- Prensip gereği, işleme sırasında sıkışma olmama,
- Verimli enerji.
Ethereum’un faydaları şunlardır:
- Yaygın kullanım: Ethereum, sayısız kripto projesinin temelidir,
- Kanıtlanmış güvenlik.
Peki Solana’nın gelecekteki şansı nedir? Temel olarak, Solana, onu diğer zincirlerden ayıran birçok teknik yenilik sunar. Özellikle ölçeklenebilirlik ve düşük işlem maliyetleri sistemi cazip kılmaktadır. Solana Blockchain’de akıllı sözleşmelerin uygulandığı Turing-complete komut dosyası dili temelde rekabetçidir. Solana, bu konuda kesinlikle Ethereum ile rekabet edebilecektir.
SOL şu anda piyasa değeri açısından dünyanın en büyük 20 kripto para biriminden biridir. Bu nedenle, platformun en azından belirli nişlerde rekabete karşı kendini korumanın bir yolunu bulması oldukça olasıdır. Kripto portföyünüzü biraz çeşitlendirmek istiyorsanız Solana ve Solana Coin’e kesinlikle göz atmalısınız. Stake mekanizması sayesinde, Solana Coin şu anda oldukça fazla ilgi görmektedir.
Farklı kripto para birimlerini öğrenmeye devam etmek istiyorsanız HERA Coin Nedir? Nasıl Satın Alınır? başlıklı yazımıza bir şans verebilirsiniz.