Eğer sosyal medya üzerinde yeterince vakit geçiriyorsanız birkaç gündür gündemi meşgul eden “Temiz Twitch” akımına mutlaka denk gelmişsinizdir. Peki bu temiz Twitch akımı nedir? Bunun için öncelikle bilmeyenlere Twitch’i açıklamamız gerekir. Twitch, farklı konseptlerde içerik üretip bunu canlı olarak yayınlamak isteyen kişilerin gelir elde etmek ve keyifli vakit geçirmek için kullandığı bir platformdur.
“Partnerlik” sıfatını kazanmış büyük yayıncılar Twitch üzerinden düzenli bir gelir elde ederken diğer yayıncılar farklı şekillerde para kazanabilir. Bu tarz orta ve alt bantta yer alan yayıncıların para kazanmak için birçok alternatif de bulunuyor. Örneğin; abonelikler, bağışlar, bitler ve sponsorluk anlaşmaları bunlardan bazıları. Şu an gündemde olan Twitch dolandırıcılığı da bu gelir elde etme yöntemlerinden bir olan bitler üzerinden gerçekleşmektedir. Eğer “Temiz Twitch akımı nedir?” sorusunun yanıtı hakkında detaylı bilgi edinmek istiyorsanız sizler için hazırladığımız bu içeriği okumaya devam edebilirsiniz.
Twitch’teki “Bit” Nedir?
Temiz Twitch akımı nedir sorusuna cevap vermeden önce bu akımın çıkmasına yol açan bitlerden bahsetmemiz gerekir. Twitch platformu üzerinden canlı yayın yapan kişiler, yani yayıncılar seyircilerinin desteklerinden gelir elde etmektedirler. Bu gelir elde etme yöntemlerinden bir tanesinin de bit olduğundan bahsettik. Peki bu “Bit” nedir?
Bit için aslında Twitch’e özel bir para birimi olduğunu söyleyebiliriz. Eğer siz bir izleyiciyseniz ve izlediğiniz yayıncıya destek olmak istiyorsanız Twitch üzerinden bit satın alabilirsiniz. Aldığınız bitleri izlediğiniz yayıncıya gönderdiğinizde yayıncı gelir elde etmiş olur. Yani bitler nakit paraya dönüşebilen bir sanal paradır demek mümkün. Son zamanlara kadar bu sistem aktif ve sorunsuz bir şekilde işliyor, yayıncılar da gelir elde ediyordu. Ancak birkaç gün öncesinde yayınlanan bilgilere göre pek çok yayıncı bu sistemi kara para aklamak için kullandığı ve en basit tabiri ile dolandırıcılık yaptığı ortaya çıktı.
Twitch Türkiye’deki Bit Dolandırıcılığı Nedir? Nasıl Yapılır?
Bit dolandırıcılığındaki ana ögelerden bir tanesi çalıntı kredi kartlarıdır. En azından tüm bu dolandırıcılık sisteminin çalınan kredi kartları sayesinde başladığını söyleyebiliriz. Konunun Twitch’e yansıması ise şu şekilde; bu kredi kartı hırsızlığını yapan kişiler çaldıkları parayı nakde çevirmek için Twitch platformunda yer alan bitleri kullanıyor. Süreci sizlere aşamaları ile aktarmamız gerekirse şunları söyleyebiliriz:
- Yurt içinden ve yurt dışından kredi kartları çalarak para elde eden kişiler yayıncılara çeşitli teklifler sunuyorlar.
- Bu tekliflerin içeriğinde “Biz sana x miktarda bit göndereceğiz, sen de bize karşılığında kripto para göndereceksin ve bir miktar komisyon kazanacaksın.” gibi vaatler yer alıyor.
- Bu komisyonlar küçük yayıncılar için %20 iken daha büyük yayıncılar için %50’ye kadar çıkabiliyor.
- Yayıncı teklifi kabul ederse yüksek miktarda bit bağışı alıyor ve anlaşmanın kendine düşen kısmını yerine getirip karşıdaki kişiye kripto para gönderiyor.
- Süreç tamamlandığında kredi kartlarından para çalan kişiler kara para aklama işlemi gerçekleştirmiş oluyor.
Bu teklifleri kabul eden yayıncılar ise izleyici sayıları ile oranlandığında çok aşırıya kaçabilecek miktarlarda gelir elde etmektedirler. Aslında konunun ortaya çıkmasına yol açan noktalardan bir tanesi de budur. Çünkü sadece 100-200 kişinin izlediği yayıncıların Twitch Türkiye’nin en çok izlenen yayıncılardan bile daha fazla bit geliri elde etmesi haliyle dikkat çekiyor. Bütün bu dolandırıcılıklar neticesinde 2400 adet Türk yayıncı aracılığı ile 9 milyon 883 bin dolar tutarındaki kara paranın aklandığını da söylememiz gerekir.
Üstelik Twitch Türkiye’deki yayıncılıkların yaptıkları dolandırıcılıkların sadece bit üzerinden olmadığı da ortaya çıkmıştır. Örneğin, “Ameliyat olmam gerekiyor, masraflarımı karşılayabilmek için bağış topluyorum.” diyerek gelir elde etmek isteyen bir yayıncının da izleyicilerini dolandırdığı açığa çıktı. Bahsi geçen bu yayıncının arkadaşına attığı “Sahte kist raporu lazım.” mesajının yanlışlıkla yayın sırasında gözükmesi de iddiaları kanıtlar nitelikte.
Twitch Türkiye’deki Bit Dolandırıcılığı Nasıl Açığa Çıktı?
“Temiz Twitch akımı nedir?” sorusu ile ilgili olarak en çok merak edilen konulardan bir tanesi de budur. Çünkü bu tarz bir dolandırıcılık sisteminin uzun süredir işliyor olması ve ancak günümüzde ortaya çıkabilmesi oldukça ilgi çekici. Bu dolandırıcılığın ortaya çıkması öncelikle Twitch yayıncılarının elde ettiği gelirleri gösteren belgelerin sızması ile başladı. Twitch tarafından sızdırılan bu belgeler toplam 128 GB boyutundaydı ve içinde Twitch Türkiye’deki bütün yayıncıların gelirleri detaylı bir şekilde yazıyordu. Ancak yine de başlangıçta bu dolandırıcılık gün yüzüne çıkamadı. Sadece yayıncıların özel hayatının işgal edilmesinden dolayı bu sızıntı pek çok yayıncı tarafından protesto edildi. Dolandırıcılığın ortaya çıkmasına yol açan durum ise oldukça ilginç.
Geçmişte çok popüler olan ancak günümüzde daha az yaygın hale gelen Knight Online oyununu duymuş olabilirsiniz. Bilmeyenler için söylememiz gerekir ki bu oyunda farklı klanlar yer alıyor. Klanlara üye olan oyuncular ise kendi klanını geliştirerek diğerleri ile rekabet ediyor. Konunun Twitch’teki bit dolandırıcılığına nasıl geldiğini merak ediyor olabilirsiniz. Bunu aşağıdaki aşamaları ile birlikte sizlere aktarmaya çalıştık.
- Uzun süredir rekabet içerisinde olan iki Knight Online klanı yine rekabet konulu bir yarış içerisine girmiştir.
- Ardından taraflardan bir tanesi diğerinin açıklarını bulup zarar vermek amacı ile Twitch’ten sızan bilgilere göz atmıştır.
- Bu bilgilerde profesyonel olarak oyunları oynayan bazı e-sporcuların normalden fazla bit geliri elde ettiği ortaya çıkmıştır.
- Bu durum keşfedilince de bit dolandırıcılığının araştırması sağlanmış ve gerçek açığa çıkmıştır.
Gerçeği destekleyen bir diğer nokta ise bu dolandırıcılığa girişmeyen yayıncıların kendilerine gelen teklifleri nasıl reddettiklerini paylaşması oldu. Böylece yüksek miktardaki bit bağışlarının gizemi de ortaya çıktı.
Bit Dolandırıcılığı Konusunda Adı Geçen Yayıncıların Tepkileri
Birkaç e-sporcu için bit dolandırıcılığı yaptığı iddiası ortaya çıktığında Twitch’ten sızan dosyalar pek çok kişi tarafından incelenmeye başladı. Böylece abone ve izleyici sayısıyla orantısız bir şekilde bit geliri elde eden ve bu gelir miktarına aniden yükselen kişiler tek tek belirlenmeye başladı. Yani, bu dolandırıcıların sadece e-sporcularla sınırlı olmadığı anlaşıldı. Hatta bazı Twitter kullanıcıları gelir tablolarının görüntüleri ile birlikte dolandırıcılık yaptığı iddia edilen yayıncıları sırasıyla paylaşıyor. Fakat bu durumda aslında dolandırıcılık yapmayan ve tamamen hak ederek para kazanan insanların hedef gösterilmesi durumu da söz konusu olmaktadır. Böyle olunca da çok farklı tepkiler ortaya çıkıyor. Örneğin bazı yayıncılar kanıtları ile birlikte dolandırıcı olmadıklarını belirtirken bazıları da suçunu itiraf ediyor.
Bu tarz tepkilere örnek vermemiz gerekirse birçok kişi tarafından takip edilen bir yayıncının canlı yayın esnasında bit dolandırıcılığı yaptığını itiraf ettiğini söyleyebiliriz. Bahsi geçen bu yayıncı “Twitch Türkiye’deki kimse masum değil, bunu herkes yapıyor. Cesareti olan çıksın itiraf etsin.” gibi sözler söyleyerek suçunu kabullendi. Ancak bu kabullenişten sadece itiraf ettiği için takdir görmek istediğini düşünmek de oldukça mümkün.
Bir diğer yayıncı ise hesabına gerçekten yüksek miktarda bağış yattığını kabul ediyor. Fakat bu durumun farkında olmadığını kendisinin ve muhasebecisinin dikkatini çekmediğini de belirttiğini söylememiz gerekir. Twitch’in en çok izlenen yayıncılarından daha yüksek miktarda gelir elde etmek ve bu gelirin farkında bile olmamak ne kadar mümkün bilemiyoruz.
Sevilen yayıncılardan birkaç tanesinin de gerçekten akla yatan kanıtlar ile birlikte masum olduklarını belirttiklerini de atlamamamız gerekir. Çünkü dolandırıcılık gibi bir suçlamanın kişinin üzerine kalması oldukça rahatsız edici bir durum. Bu nedenle bir yayıncı hakkında kesin bir yargı oluşturmadan önce kendi açıklamalarına göz atmanızı öneririz.
Temiz Twitch Akımı Neyi Savunuyor?
Tüm bu olaylar gündemdeki yerini aldıktan sonra elbette ki birçok kişi duruma tepki verdi. Bu tepkilerin odak noktasında ise temiz Twitch talebi var. Peki temiz Twitch akımı nedir? Son zamanlarda Twitch hakkındaki şikayetler ne yazık ki şu an gündemde yer alandan çok daha fazladır. Yayıncılar uzun yıllardır pek çok konu hakkında Twitch’e şikâyette bulunuyor ancak rahatsız edici konuların ardı arkası kesilmiyor. Örneğin kadın yayıncıları hedef göstererek taciz eden, diğer yayıncıların özel hayatlarını ifşa ederek dikkat çekmeye çalışan yayıncılar ve çok daha fazlası bu platformda barınabiliyor. Tüm bunların üstüne bir de Twitch sızıntısı ve dolandırıcılık haberleri ortaya çıkınca yayıncılar da daha büyük tepkiler göstermeye başladı.
Platformun en ünlü büyük yayıncıları da henüz çok tanınmayan ve yayıncılığı daha yeni başlayanlar da bu sorunlara tepki gösterebilmek adına #temiztwitch hashtagiyle görüşlerini belirtmeye başladılar. Herkesin ortak hedefi Twitch Türkiye’yi daha adil ve temiz bir platform haline getirmek olsa da verilen tepkiler bazı noktalarda farklılaşıyor. Örneğin yayıncıların bazıları 5 Kasım tarihine kadar yayın açmayarak Twitch’i protesto edeceklerini belirttiler.
Bazı yayıncılar ise iş yapmayarak protesto etmektense işlerini daha iyi yaparak seslerini duyurabileceklerini savunuyor. Ek olarak, yayıncılığa ara verdikleri takdirde gelir elde edemeyeceklerinden dolayı zor durumda kalabilecek yayıncılar da bu protestoya katılamayacak olanlar arasında yer alıyor. Bu nedenle temiz Twitch hareketinde farklı görüş ayrılıkları olduğunu söyleyebiliriz. Üstelik bu görüşlerin her birinin haklı ve haksız taraflarının olduğunu da eklememiz gerekir. Dolayısıyla hangisinin daha ideal bir protesto olduğuna karar vermek size kalmış.
Temiz Twitch Akımı TBMM’ye Taşındı mı?
Twitch Türkiye’nin en çok izlenen yayıncılarından biri olan Ahmet Sonuç (Jahrein) konuya en çok tepki veren isimlerden oldu. Zaten kendisi dolandırıcılığın açığa çıkması aşamasında da büyük bir rol oynamıştı. 2023 bağımsız milletvekili adayı olan Sonuç, konusunun meclise taşınmasını da sağladı. Böylece CHP İstanbul milletvekili Gürsel Tekin de Twitter üzerinden bir açıklama yaparak konu ile ilgili gelişmeyi duyurdu. O açıklamada şu sözler yer alıyordu:
Twitch uygulaması üzerinden milyonlarca dolar kara para aklayan ekonomik çıkar amaçlı suç örgütleri ile suç geliri temin eden yayıncılar hakkında önergeyi @HMBakanligi’na sundum. Konu MASAK tarafından acilen incelenmeli ve adli süreç hemen başlamalı. #TemizTwitch
Ahmet “Jahrein” Sonuç’un çabası bulunla da kalmadı. Kendisi farklı haber programlarına çıkarak röportaj verdi ve kamuoyunun konu hakkında bilinçlenmesini sağladı. Böylece Twitch Türkiye için adaletin sağlanabileceğini dair umutlarımız da bir miktar artmış oldu. Ayrıca temiz Twitch akımı nedir sorusu da daha yaygın bir hale geldi.
Dolandırıcılık konusu gün yüzüne çıkmadan önce de yayıncıların kazancı sıklıkla merak ediliyordu. Bu konu hakkında fikir edinmek isterseniz League of Legends Oyuncuları Ne Kadar Kazanıyor? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
