Eski ABD Başkanı Trump’ın 10 Ağustos 2018’de Türkiye’ye yönelik metal tarifelerinin iki katına çıkarılmasını onaylamasının, haberinin ardından Türk lirasının değeri %20’ye kadar düştü. Burada asıl endişe, Türkiye’nin satın almak için yeterli rezervinin olmamasıydı. Oluşabilecek daha fazla zararı durdurmak için para birimi yükseltildi. Değeri düşen bir lira, Türkiye’nin dış borcunu ödemesini giderek zorlaştırdı. Türk lirası tüm dünya genelinde bu denli değer kaybetmişken doların 9’un üstüne çıktığı bu günlerde en çok merak edilen husus ise “Türk lirası ile neye yatırım yapılır?” sorusu olmaya başladı.
Diğer para birimleri karşısında bu kadar hızla değer kaybeden Türk lirası ile yatırım yapmak büyük bir risk işi. Kimilerine göre düşüşlerde pik nokta görüldü, kimilerine göre ise Türk lirası daha da değer kaybedecek. Durumun ne olacağı hususunda kimsenin kesin bir fikri yok ancak öngörüler mevcut. Bu öngörüler doğrultusunda Türk lirası ile yatırım yapılacak alanlardan bahsedeceğiz.
Borsa ve Hisse Senetleri
Borsa ve hisse senetleri üzerinden para kazanmak sadece yatırım yapmak isteyen insanların değil, ek iş yaparak para kazanan bireylerin de favori aktivitesi konumunda. Günümüzde elektronik ortamda kolaylıkla yapılan hisse senetleri alım-satımları birçok insan için adeta bir tutkuya dönüşmüş durumda. Dolar karşısında bu kadar değer kaybeden Türk lirasının ise borsaya yatırım yaparak değerlenmesi halen çok büyük bir ihtimal. Özellikle genç yatırımcılar için uzmanlar tarafından önerilen en risksiz ve kesin yol: teknoloji ve uzay araştırmaları girişimlerine yatırım yapmak olarak ifade ediliyor.
Değişen dünyanın ekonomik yapısında birçok ülke ve toplum kaynaklara ulaşma hususunda diğerlerinden daha şanssız durumda iken, uzay ve teknoloji araştırmaları Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde dahi oldukça popüler. Bu araştırmaların önümüzdeki yıllarda çok daha değerleneceğini öngörmemizi sağlayan birçok olay ve durum da her gün yaşanıyor. Tesla ve Amazon gibi çok uluslu büyük şirketlerin uzay araştırmalarına ağırlık vermesi ile son yılların en gözde yatırım alanı da bu alanlar olacak gibi görünüyor. Dolayısıyla genelde borsa ve hisse senetleri yatırımı, özelde uzay ve teknoloji araştırmaları yatırımları sadece Türk lirasında değil, başka birçok para biriminde de yatırım için en ideal alanlardan birisi haline geliyor.
Altın
Altına yatırım dünyanın hemen hemen her döneminde ve her yerinde her zaman mantıklı bulunmuştur. Birçok doğal kaynağın güncel durumu ve değeri hakkında genel bir çatı bilgi veren altına yatırım yapmak sadece Türk lirası için değil, her para birimi için geçerli en gözde yatırım alanı. Altın verimliliği ve az miktarda olması sebebiyle günden güne değer kazanıyor. Bunun bir sebebi de madenlerin genel durumu hakkında altının durumunun genel bir bilgi vermesi. Isınmadan uzay araştırmalarına, enerji tüketiminden temel besin kaynaklarına kadar her temel modern insan yaşam unsurunun değeri hakkında altın her birimize çatı bir bilgi veriyor.
Altının değerinin artması genellikle borsalara ve siyasi çalkantılara diğer para birimlerinden daha az bağlı. Çünkü altına sahip olmak halen birçok ülke için en temel ekonomik hedef. Bu bağlamdan bakıldığında bu kadar çok talep gören bir materyalin değerinin de yükseleceğini öngörmek yanlış olmayacaktır. Özellikle iklim krizi ve çevre çalışmaları altına sahip olmanın diğer şeylerden ne denli daha fazla önemli olduğunu ortaya koyuyor. Bir tür “geçmişe dönüşün” yaşandığı bu post-modern çağda Türk lirası için yatırım yapılacak en temel alanlardan birisi de altın oluyor.
Gayrimenkul
Gayrimenkul dünyanın neresinde olursanız olun yıllardır değer kazanan bir yatırım alanı. Bunun sebeplerini birkaç cümle ile anlatmak mümkün değil ancak en temel insan ihtiyacı olan “barınmanın” ve gittikçe yükselen insan nüfusunun bu bağlamda etkisi oldukça büyük. Sanayileşme ile geniş aileden çekirdek aileye dönen toplum yapısı post modern çağda ise çekirdek aileden tamamen bireyselleşmeye doğru bir geçiş aşamasında. Daha fazla insanın bireysel bir hayat yaşamak istediği bu çağda konutlara ve gayrimenkullere olan talebi de git gide artıyor.
Dünya nüfusunun giderek artmasının ve devletlerin özelde toplumlarının nüfusunu artırmak için nüfus politikaları uygulamasının da bunda payı büyük. Daha özel pir perspektiften baktığımızda elbette birçok diğer sebebe de sahip olabiliriz ancak en genel sebeplerin bu olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Mülk edinmeye dair ortaya çıkan tüm çağdaş siyasi düşünceleri rağmen halen gayrimenkul tüm dünyada revaçta olan bir yatırım yöntemi ve kolay kolay da değer kaybetmeyeceğe benziyor.
Mevduat Hesapları
Birçok bankanın mevduat seçeneklerinin bulunduğu bu çağda en risksiz ve kısa vadede en hızlı kazanç elde edilecek yatırım yöntemlerinden birisi de Türk lirasının mevduat hesaplarına yatırımının yapılması. Bankalarda bulunan teklifleri inceleyerek sizin için en uygun olanda karar kılabilir ve bir mevduat hesabı açarak paranızı bu hesaba yatırabilirsiniz. Elbette mevduat hesapları diğer yatırım alanları kadar karlı bir yatırım alanı olmayacaktır ancak bu yöntemin oldukça düşük riskli ve neredeyse kesin olduğunu da hatırlatmak gerekir. Ancak birkaç sene bekletebileceğiniz nispeten yüklü bir miktar paranız varsa mevduat hesapların faiz uygulamalarıyla risksiz ve endişesiz bir şekilde varlıklarınızın değerini artırabilirsiniz.
Yatırım Fonları
Yatırım fonlarının sistemi sizin tek tek farklı unsurlara yatırım yapma durumunuzdan biraz farklı bir şekilde ilerlemektedir. Yatırım fonlarında varlıklarınızla birden çok alanda yatırım yaparsınız ve bunun takibini tek tek yapmanız da gerekmez. Bu işlemleri sizin için yapabilecek birçok danışman ve internet sitesi de mevcuttur. İnternet siteleri diğer tüm elektronik mecralar gibi güvenilirdir ancak işinizi sağlama almak istiyorsanız önce bir yatırım danışmanıyla görüşmenizi tavsiye ederiz. Böylelikle daha risksiz ve daha kesin bir şekilde Türk liranızı birden çok alana yatırım yapabilirsiniz.
Eğer yaptığınız yatırımları seyahat ederek değerlendirmek isterseniz Türk Lirasının Değerli Olduğu Ülkeler adlı yazımıza mutlaka göz atmalısınız.