“Müzikte gam nedir?” sorusu, sanat dünyasının merak edilen konularından biridir. Bu soruya; belirli kalıplardaki nota topluluğudur, şeklinde yanıt verebiliriz. Gam, bir seste başlar ve aynı sedanın oktavında biter. Bu özelliğiyle müzik için vazgeçilmez bir nota topluluğudur. İki farklı gam türü bulunur:
- İnici gam
- Çıkıcı gam
Bunlar, kendi aralarında bazı özellikler dolayısıyla ayrılmıştır. Çıkıcı gamda, kalından başlayan ses inceye doğru yol alır. İnici gam ise inceden başlayan sesin kalına doğru ilerlemesidir. Herhangi bir bestede ve birçok yerde gam nota topluluğuyla karşılaşmak mümkündür. Gam, yüzyıllardan beri müzikte en çok kullanılan yöntemler arasındaki yerini korumuştur.
Müzikte Gam Terimi Nedir?
Antik Yunan’da kullanılan modlar, 4 sesli tetra kodların birleşmesinden oluşuyordu. Orta Çağ’da ise bu durum farklıdır. Kilise modlarında 7 sesten oluşan gamlar, eski çağlardan beri var olmuş ve bugün de oldukça önemli olan notalar olarak kullanılmaktadır.
“Müzikte gam nedir?” sorusunun cevaplarından biri, belli aralıklardan oluşan, birbirlerini; azalan ve artan olarak takip eden nota dizileri olduğudur. Bunlar, müzikte seslerin doğru ve etkili kullanılması için oldukça önemlidir. Herhangi bir bestenin dinleyicileri etkilemesi ve başarılı olması için en önemli nokta uyumdur. Gamlar, sedaların uyumunu sağlayan en etkili şeydir.
Bir orkestrada tüm müzisyenlerin uyumlu bir şekilde çalabilmesi için gamlara ihtiyaçları vardır. Parça içerisinde kullanılan bu nota dizileri, hız ve ses kontrolünü sağlamakta oldukça önemlidir. Yeni bir beste oluştururken de altyapının sağlam ve müziğin etkili olabilmesi için gamların doğru kullanılması gerekir.
Eski çağlarda birçok gelenekte ve müzik türünde kullanılan gamlar, şu an da çok tercih edilmektedir. Özellikle Batı Müziğinde yaygın olarak kullanılan gamlar; minör ve majör olmak üzere ikiye ayrılır. Bu nota dizileri, seslerin çıktığı nokta ve birbirlerinin takibi bakımından farklılık gösterir.
Minör Gam Nedir?
Kullanımı çok eski zamanlara dayanan minör gam formülü; 3 bemolden oluşan, Batı Müziğinin ana nota dizilerinden biridir. Herhangi bir sebepten değişimi olmaz ve oluşumu kurallara bağlıdır. Minör gam dizisi farklı türlerden oluşur. Bu türler aşağıdaki gibidir:
- Armonik
- Natürel
- Melodik
Türlere göre gam kullanımı değişiklik gösterir. Bunun yanında ses özelliklerine göre birbirlerine dönüştürülmeleri mümkündür. Örneğin; majör gamdaki altıncı notadan başlayarak naturel minör oluşabilir. Armonik minör gam dizisi de natürel minörün yedinci notasından yarım sedanın tizleştirilmesiyle olur.
Natural re minör gam; 1 tam ve yarım, 2 tam, 1 yarım ve yine 2 tam sesi barındırır. Melodik, natürelin hem altıncı hem de yedinci notalarındaki seslerin tizleştirilmesiyle elde edilir.
Minör gam, duygulara seslenen tonlarıyla bilinir. Majör gamdaki baskınlık minörde yoktur. Bu da daha duygusal bestelerde ve tiz seslerde minör kullanılmasına etki eder. Müzisyenler, ortamda duygu dolu ve hüzünlü atmosfer yaratmak için bu nota dizisinden yararlanır.
Majör Gam Nedir?
Baskın sesten oluşan notalar dizisine majör gam adı verilir. Bundan dolayı coşkulu ve yüksek seslerde en çok kullanılan nota dizisi olmuştur. Minör gamla kıyaslandığı zaman ses daha baskın ve sert bir şekilde ortaya çıkar. Önemli özelliklerinden biri de Do majör dizisinde hiç bemol olmamasıdır.
Majör gam; art arda 2 tam, devamında 1 yarım ve 2 tam, 1 tam ve yarım dizelerden oluşmaktadır. Batı Müziğinin en yaygın gamları arasında bulunan bu dizi, pozitif atmosfer yaratmak için sıklıkla tercih edilmektedir. Barındırdığı yüksek ve coşkulu seslerle ortamda neşeli ve heyecanlı bir hava oluşturmada etkili olur.
Müziğe ilginiz varsa “Gitar Ne Kadar Sürede Öğrenilir?” yazımız da tam size göre!