Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, bugün itibariyle yayınlamış olduğu yıllık raporunda, Türkiye’nin demokratik kurumlarının işleyişinde, yasama, yürütme ve yargı alanında kuvvetler ayrılığının sağlanmadığına yönelik saptamalarıyla dikkatleri Türkiye’nin üzerinde topladı. AB Komisyonu raporu, Türkiye’nin demokratikleşme alanında geri gidişini sürdürdüğü saptamasıyla birlikte özellikle başkanlık sistemindeki yapısal sorunların devam ettiği yönünde uyarılarla gündeme geldi.
Avrupa Birliği Komisyonu, AB ile tam üyelik müzakerelerini yürüten, aday ve aday olmak isteyen 10 ülkeyle ilgili genişleme raporlarının yayınlanması için Brüksel’de düzenlemiş olduğu basın toplantısıyla gündemi meşgul ederken Türkiye’yi hedef alan eleştiriler, gündemin seyrini değiştirdi. Basın toplantısında, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi birlikte yer aldı ve farklı ülkelerle ilgili raporlarını açıklayarak bilhassa Türkiye’nin demokrasisinde ciddi bir gerileme olduğuna vurgu yaptı.
Kuvvetler Ayrılığı İhlali Uyarısı
AB Komisyonu raporu, kuvvetler ayrılığının ihlal edildiğine yönelik saptamalarını; anayasaya göre yetkilerin Cumhurbaşkanlığı düzeyinde merkezileştirildiği, yürütme, yasama ve yargı arasında sağlıklı ve etkili bir kuvvetler ayrılığı sağlanmadığı gerekçesiyle öne sürerken geçtiğimiz günlerde Adalet Bakanı Tunç’un yapmış olduğu açıklamaların gelecek yılın raporunu nasıl etkileyeceği merak konusu oldu. Aynı zamanda rapor, yürütme organının sadece seçimler yoluyla hesap verilebilir hale geldiği, denge ve denetleme mekanizmalarının etkin olmadığı saptamasında bulundu.
Raporda Türkiye’de yapılan son seçimlere atıfta bulunulurken; medyada haberlerin tek taraflı yayınlandığı, adayların eşit şartlara sahip olmadığı, iktidara “haksız bir avantaj” sağlandığı şeklinde ifadelere yer verildi.
“Siyasi Çoğulculuk Baltalanıyor”
Basın toplantısında yayınlanan raporda, muhalefet partilerinin ve milletvekillerinin hedeflendiği, siyasi çoğulculuğun baltalandığı yönünde saptamalara yer verildi. Aynı zamanda Türkiye’nin Avrupa Konseyi’ne bağlı Venedik Komisyonu’nun başkanlık sistemine ilişkin uyarılarını dikkate almadığı bildirildi.
“Yargı Bağımsızlığında Ciddi Gerileme Var”
AB Komisyonu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) birtakım kararlarının uygulanmamaya devam edilmesinin endişe verici olduğunu ifade etti. Türkiye’de yargının bağımsızlığı alanında ciddi bir gerilemenin devam ettiği ve yargı sistemindeki yapısal eksikliklerin giderilmediği yönünde eleştiriler yapıldı.