Aktüerya Nedir ve Aktüerya Bilimleri Nelerdir?

Klasikleşmiş meslek dallarının artık ilgi çekici gelmediği bir çağda yaşıyoruz. Nitekim geçmişten günümüze değişen alanlar bunu kanıtlar nitelikte. Aktüerya da söz konusu olan bu alanlardan biri. Daha önce aktüeryayı duymuş muydunuz? Eğer duymadıysanız, “Aktüerya nedir?” sorusu kafanızda belirmiş olabilir.

Aktüerya, finansal olarak yaşanabilecek bütün riskleri değerlendirerek, gerçekleşme ihtimali bulunan bir olayın neden olacağı sonuçları ortaya koymayı ve varsayımdan ibaret olan bu durumla ilgili çözümler üretmeyi amaçlayan bir bilim dalıdır. Finansal belirsizliklerin ve risklerin uzun vadede yol açması beklenen sorunlarla ilgili çözümler üreterek her türlü duruma hazırlıklı olmayı ve belirsizlikleri ortadan kaldırmayı sağlamaktadır.

Bu mesleği yapan kişilere Aktüer denir. Amerika ve Avrupa’da oldukça yaygın olan bu meslek, Türkiye pazarına daha yeni katılmıştır. Aktüerlerin hedefi ihtimalleri ve mali sonuçları inceleyerek işletmeyle ilgili geleceğe yönelik finansal kararlar almaktır. Aktüerler, sosyal hayat ile ilgilenen risk matematikçileridir. Çalışma alanları aslında hayatın ta kendisidir. Her türlü alanda risk analizleri yürütmeleri mümkündür.

Aktüerya Ne Demek?

Kelimenin kökenine inerek, “Aktüerya nedir?” konusuna daha detaylı bir yaklaşım elde sağlayabiliriz. Aktüerya kelimesi Latince kökenlidir. Roma Senatosu yöneticileri için kullanılan “Actuarius” kelimesinden türetilmiştir. Günümüz şartlarına uyarlandığında kısaca sigorta uzmanlığı anlamını taşıdığı söylenebilir. Aktüerlerin işi ise sigortacılıkta risk ve ihtimal hesabı uzmanı olarak tanımlanabilir. Aktüerya, risk mühendisliği olarak da adlandırılır.

Aktüerler Ne İş Yapar?

Aktüerya bilimcileri, oluşabilecek bütün risk durumlarını analiz ederek yaşanabilecek en küçük çaplı kazadan en büyük felakete kadar tüm olasılıkları hesaplarlar. Amaçları gerçekleşebilecek en kötü durumda bile, bu durum ile ilgili finansal etkilerin tamamını tespit etmek ve bu etkileri hafifletmeye yarayan güvenlik programları hazırlamaktır. Özetle Aktüerya, sigorta programları ve hayat içerisinde risk barındıran her durum ile ilgili primleri hesaplamayı ve raporlamayı kapsayan bir bilim dalıdır.

Aktüerya Bilimleri Nedir ve Aktüerya Bilimleri Ne İş Yapar?

Aktüerya bilimlerinin hem sözel hem de sayısal bilimler ile aynı anda ilgilendiği söylenebilir. Aktüerya sözel bilimlerin sosyal yönlerini alırlarken, sayısal bilimlerin çoğunlukla istatistik ve mantık kısmı ile ilgilenmektedir. Ayrıca ekonomi ve finans ile doğrudan ilişki içerisindedirler. Bu sayede oluşturulması planlanan risk programlarını hazırlarken, bütçeyi işletmenin çıkarlarını gözeten ekonomik boyutlarda tutmayı başarmakta, kişi veya kuruma sağlanması hedeflenen faydaları ise daima maksimum düzeye çıkarmayı hedeflemektedir.

Türkiye’de Aktüerya Bölümü

Aktüer olmayı hedefleyenlerin aklına takılan soruların başında “Aktüerya kaç yıllık sorusu?” bulunmaktadır. Aktüerya Bilimleri eğitimi, dört yıllık lisans programları ile gerçekleştirilmektedir. Bu lisans programlarının geneli Fen ve Edebiyat Fakültelerinde yer almaktadır. Aktüer olmak isteyenler Aktüerya Bilimleri, Aktüerya, Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri ve son olarak Aktüerya ve Risk Yönetimi bölümlerinden birini tercih edebilir. Türkiye’de Aktüerya Bilimleri eğitimi veren üniversitelerin büyük çoğunluğunu şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Hacettepe Üniversitesi
• Ankara Üniversitesi
• Karabük Üniversitesi
• Kırıkkale Üniversitesi
• Selçuk Üniversitesi
• Doğu Akdeniz Üniversitesi

Aktüerya bölümünden mezun olan kişilere aktüer veya aktüerya uzmanı unvanı verilmektedir. Aktüerya bölümü dersleri arasında istatistik, matematik, ekonomi, iktisat ve olasılık yer almaktadır. Derslerin çoğunluğu sayısal ağırlıklı olduğundan yüksek lisans eğitimi almayı düşünenlerin Ekonomi, Finans ve İstatistik branşlarını tercih etmesi mümkündür.

Aktüerya Maaşları Ne Kadar?

Aktüerya maaşları aktüerya bilimleri bölümü okumayı düşünenler başta olmak üzere birçok kişinin merak ettiği bir konudur. Aktüerya maaşlarını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin başında şüphesiz deneyim düzeyi yer almaktadır. Yeni mezun olan bir aktüerle kıdemli bir aktüerin aldığı maaş oldukça farklı aralıklardadır. Aktüerya maaşlarının etkilendiği bir diğer faktör de aktüerin çalıştığı sektördür. Devlet bünyesinde çalışan aktüerya uzmanları ile özel sektörde çalışanların maaşları birbirine kıyasla farklılık gösterebilmektedir. Devlet bankalarında çalışan aktüerler ve özel sektörde çalışan aktüerler arasında olduğu kadar, çalışılan mesleğin iş tanımı da ücretlendirmede rol sahibidir.

Aktüerya Uzmanları Nerelerde Çalışabilir?

Aktüerya bilimleri mezunu kişilerin iş imkanları oldukça geniştir. Aktüerler bankalar başta olmak üzere sigorta şirketleri, yatırım ve danışmanlık firmaları ve çeşitli mali kurumlarda çalışma imkanına sahiptirler. Ayrıca Aktüerya uzmanları şirketlere dışarıdan danışmanlık yapmayı da seçebilir.

Yine popüler bir meslek dalı olan gemicilik de dikkatinizi çekebilir.