Kamuoyu Araştırması Nedir? Neden Yapılır?

Türkiye gündeminin önemli bir paydası haline gelen kamuoyu araştırması, çoğu zaman duyulan fakat tam olarak ne olduğu bilinmeyen kavramlardan birisidir. O halde, kamuoyu araştırması nedir? Neden yapılır? Merak edenler için konuya ilişkin tüm detaylara içeriğimizde yer verdik.

Herhangi bir örnek veya olaydan yola çıkılarak kamuoyuna özel olarak yapılan anket çalışmalarının genel adına kamuoyu araştırması denir. Bu araştırmalar, genellikle bir topluluğa daha öncesinde hazırlanan örnek soru dizileri yöneltilerek yapılır. Daha sonrasında sorulardaki güven aralıkları çeşitli ölçme yöntemlerine göre belirlenir. Bu sayede genellemeler tahmin edilerek herhangi bir grup ya da topluluğun görüşlerini gösteren araştırmalar ortaya çıkabilir.

Bu içeriği okumaya başlamadan önce Kamuoyu Nedir? Kamuoyuna Duyurulur Ne Demek? yazımıza göz atabilirsiniz.

Kamuoyu Araştırmaları Neden Yapılır?

Araştırmaların neden yapıldığına gelmeden önce kamuoyu nedir? Sorusunun tam olarak yanıtlanması gerekir. Kamuoyu, bir sorun veya olay karşısında halkın genel düşüncesi ve kanısıdır. Kamuoyu araştırması bu genel düşünceyi öğrenebilmek için yapılır. Günümüzde yapılan pek çok kamuoyu araştırması örnekleri vardır.

Mesela seçim kamuoyu araştırmaları seçim döneminde halkın ya da topluluğun hangi siyasi görüşe daha yatkın olduklarını belirlemek için sıklıkla yapılan anket çalışmalarıdır. Araştırma sonuçlarına göre seçim olmadan sonuca dair yorumlar yapılabilir.

Kamuoyu araştırmalarının yapılma nedeni, herhangi bir toplum içerisinde bulunan kişilerin çoğunluğunun hangi bakış açısına sahip olduğunun tespit edilmesi gerekliliğidir. Bu noktada araştırmalara anketler yardımcı olur. Anketler içerisinde bulunan sorular, herhangi bir konu hakkında kişilerin ne düşündükleri tespit etmeye yarar. Bu sayede araştırmalarda daha güvenilir olur. Araştırılan nüfusun ne kadarının hangi bakış açısına sahip olduğu anketler sayesinde öğrenilir. Bunun yanında Kamuoyu araştırmalarında kişiler kendi isimlerini vermeden, fikirlerini rahat bir şekilde beyan etme olanağına sahip olurlar.

Kamuoyu araştırmaları, diğer araştırma ve anket çalışması çeşitlerinden farklıdır. Diğer araştırma çeşitlerinde araştırmanın yapılacağı konular için bazı ölçütler belirlenip ve ön koşulların sağlanması gerekir. Kamuoyunun görüşlerinin araştırıldığı anket çeşitlerinde tek ölçüt nüfus sayısının tespit edilmesidir. Araştırmaya katılacak kişiler arasında herhangi bir ayrım söz konusu değildir.

Kamuoyu Araştırmaları Nasıl Yapılır?

Kamuoyu söz konusu olduğunda “Kamuoyu araştırmaları nasıl yapılır?” sorusu da merak edilir. Öncelikle herhangi bir topluluğa yönelik yapılan geniş kapsamlı kamuoyu araştırmalarında şu yöntemler kullanılır:

• Telefon ile görüşme ile kamu araştırması
• Yüz yüze görüşme ile kamu araştırması
• Posta aracılığı ile kamu araştırması
• Çevrimiçi kamu araştırması
• Kendi kendine yönetilebilen kamu araştırması

Bu yöntemler içerisinde araştırmalarda en çok kullanılanı telefon ile ya da yüz yüze olan araştırma yöntemidir.

Kamuoyu araştırmalarında en iyi sonucu elde etmek için öncelikle kişiye yöneltilen soruyu daha iyi anlaması için doğru ve net bir şekilde ifade etmek gerekir. Daha sonra yapılan anket çalışmalarında sorulan soruların tarafsız olmasına dikkat edilmelidir. Özellikle kamuoyuna yönelik anketlerde sorular sorulurken gerçekliği ve şeffaflığı tehlikeye atacak taraflı soru kalıplarından kaçınılmalıdır. Ayrıca soruların açık ve öz bir şekilde ifade edilmesi gerekir. Araştırma için sorulacak soruların daha öncesinde küçük bir grup üzerinde uygulanması, doğru araştırma ve doğru geri bildirim açısından çok faydalı olacaktır. Bu sayede geniş kapsamlı araştırmalarda herhangi bir sorun ortaya çıkması engellenmiş olur.

Kamuoyu Araştırmalarında Sorulacak Soru Türleri Nelerdir?

Kamuoyu araştırmaları yapılırken kullanılan soru tipleri de çok önemlidir. Bu soru tipleri araştırılacak konunun içeriğinin ne olduğuna göre değişiklik gösterebilir. Kamuoyu araştırmalarında kullanılan soru tipleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

Açık Uçlu Sorular

Açık uçlu soru tipleri kamuoyu anket çalışmalarında genellikle kullanılan soru tiplerinden birisidir. Açık uçlu sorular sayesinde araştırma sürecine katılan kişiler daha uzun cevaplar vererek kendilerini daha özgür bir biçimde ve uzun yanıtlar ile ifade edebilme olanağı bulurlar. Bu soru tipi genel olarak araştırmaya katılan kişilerin herhangi bir konuda ne düşündüklerini ve bakış açılarını daha detaylı öğrenmek amaçlı kullanılan soru tipleridir.

Kapalı Uçlu Sorular

Araştırmaya katılan kişilerin kısa bir şekilde sadece “evet” ya da “hayır” biçiminde yanıt verdiği soru tipidir. Bu soru tipi yapılan çalışma ile ilgili kişilere ön bilgileri varken sorulan soru tipidir. Yani bu soru tipinde oluşturulan anketlerde araştırmaya katılan kişiler konu ile ilgili ön bilgi sahibi olmalıdır. Kapalı uçlu soru tipleri sorulurken iki seçeneğin yanına üçüncü bir seçenek olarak “bilmiyorum”, “bir fikrim yok” gibi tek bir görüş ifade etmeyen seçeneklerin de eklendiği görülmüştür.

Çoktan Seçmeli Sorular

Çoktan seçmeli soru tipi kamuoyu araştırmalarında en sık kullanılan tiptir. Bu soru tipinde soru seçenekleri daha öncesinde bir liste halinde hazırlanır. Katılımcılar ise anket sırasında bu seçeneklerin içerisinden bir ya da birden fazlasını işaretleyerek, araştırmaya dahil olabilirler.

Kamuoyu araştırmalarında sorulacak sorular yukarıdaki soru tipleri içerisinden herhangi biri seçilerek yapılabilir. Anket çalışmalarından genel olarak soru tipleri araştırmanın amacına ve toplanmak istenilen bilgiye göre değişiklik gösterir. Yani her soru tipi her anket çalışmasında kullanılır diye bir şey söz konusu değildir.

Kamuoyu Araştırmaları Örnekleri

Kamuoyu araştırmaları; planlama, halkla ilişkiler, insan kaynakları, algı  yönetimleri gibi pek çok hizmetin geliştirilmesinde kullanılırlar. Bunun yanında süreç ve sonucu kamuoyu ile de paylaşılır. Günümüzde kamuoyu araştırma ve anket çalışmaları için pek çok model bulunur. Bu modeller şunlardır:

• Belediye hizmet memnuniyeti araştırması
• Yerel yönetimler araştırmaları
• Ulusal gündem araştırmaları
• Yerel gündem araştırmaları
• Üye memnuniyet ölçümü araştırmaları
• Paydaş memnuniyeti araştırmaları
• Personel memnuniyeti ölçümü araştırmaları
• Bilimsel araştırma projeleri araştırmaları
• Seçim kamuoyu araştırmaları
• Seçmen beklenti araştırmaları
• Basın izleme araştırmaları
• Medya planlama araştırmaları
• Sosyal etki değerlendirmesi araştırmaları
• Stratejik yol haritası hazırlama araştırmaları
• Omnibüs kamuoyu araştırması
• Hizmet yeterlilik araştırmaları
• Siyasi itibar araştırmaları

Kamuoyu araştırmalarında genel olarak kullanılan araştırma örneklerinin ve modellerinin hepsi bu şekildedir. Daha çok toplulukları ifade eden araştırmalar ayrıldıkları kategoriler sayesinde araştırmayı yapan kişi ya da şirketlere kolaylık sağlar. Yukarıda verilen kamuoyu fikirlerinin ölçülmesi ile daha sonra ortaya çıkacak sonuçlar hakkında ön bilgi sağlanabilmektedir.

Kamuoyu Araştırmalarını Kimler Yapar?

Günümüzdeki demokratik toplumlarda kamuoyuna çok fazla değer verilmektedir. Bunun sebebi demokratik yönetimlerde yer alan siyasi parti ve örgütlerin kamuoyuna karşı daha hassas tepkilerde bulunmasıdır. Bu yüzden pek çok siyasi parti ve diğer kurum kamuyu daha iyi tanımak ve fikirlerini öğrenmek için kamuoyu araştırmalarına başvurur. Peki kamuoyu araştırması yapmak isteyen bir parti ya da kurum nereye başvurmalıdır? Bunun cevabı oldukça basittir. Günümüzde kamuoyu araştırmaları yapmak için kurulmuş işinde uzman ve profesyonel pek çok istatistik şirketi bulunmaktadır. Bu araştırmaları çok kapsamlı olduğundan dolayı tek bir kişinin yapması mümkün değildir. Şirketlerdeki alanında uzman görevli ve anketörler araştırmalara en uygun soruları hazırlayıp, belirlenen topluluk ile buluşturup araştırmalarını doğru bir şekilde bitirirler.

Kamuoyu Araştırmasının Avantajları Nelerdir?

Bilindiği üzere kamuoyu araştırmaları bir topluluğa ait nüfus tabakalarının içerisindeki kişilerin bir konu veya sorun hakkında ne düşündüklerini belirlemenin yaygın yollarından birisidir. Araştırmalarda katılımcılar herhangi bir koşula bağlı kalmadan rastgele bir şekilde seçilir. Kamuoyu araştırmaları sayesinde seçilen topluluktaki kişilerin bakış açısı incelenip buna göre bir yol haritası seçilebilir. Kişilerden alınan bilgilere bağlı olarak araştırmacılar yapılacak olan eylemleri belirleyebilir. Bu sayede ileriki dönemler için mantıklı stratejiler oluşturulabilir. Bunun yanında araştırmaya katılan kişiler de kimlik bilgilerini açıklamadan kendi öz fikirlerini paylaşma olanağı bulurlar.

Kamuoyu araştırmaları hakkında genel olarak merak edilen bilgiler bu şekildedir. Araştırmalar özellikle son dönemde yoğun bir şekilde yapılmaktadır. Bunun yanında işinde profesyonel ve güvenilir firmaların da sayısı eskiye oranla daha artmıştır. Topluluklardan sorular aracılığı ile edinilen bilgiler sayesinde ileriki dönem için daha net tespitler yapılabilir.