Kiralık Konak Kitap Özeti, İncelemesi ve Karakter Analizi

Realizm akımının izlerini taşıyan Kiralık Konak, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ilk ve ölümsüz eseri olarak Türk Edebiyatı’nda kendine yer edinmiştir. Kuşak çatışmasının karşımıza çıktığı bu güzide roman, hala daha okurları etkilemeye devam ediyor. Biz de eserin bıraktığı etkileri göz önüne alarak “Kiralık Konak Kitap Özeti, İncelemesi ve Karakter Analizi” başlıklı içeriği kaleme aldık. Hazırsanız eserin özetini hep birlikte okuyalım.

Kiralık Konak Kitap Özeti

Naim Efendi’nin kızı olan Sekine Hanım, Galatasaray Lisesi’nde eğitimini tamamlamış biridir. Batıya olan düşkünlüğüyle bilinen Servet Bey ile evlenmiş, çocukları Cemil ve Seniha’yı da bu tarzda yetiştirmişlerdir. Onlar, her zaman bu tarzdaki insanlarla birlikte büyümüşlerdir. Naim Efendi’nin yeğeni olan Hakkı Celis, Batı kültürünü iyi bilen bir insandır.

Hakkı Celis’in ise batı hayranlığı Naim Efendi kadar ağır basmamaktadır. Ancak kendisi Seniha’ya aşık olmuştur ve onun yanında olmak için çevresine katılmıştır. Naim Efendi’nin konağında sürekli bir tekdüzelik vardır. Bu durumdan sıkılan Seniha bir gün Büyükada’ya gider ve orada Faik Efendi’yle bir ilişki yaşamaya başlar.

Faik Efendi ise kumar sevdalısı biridir. Ailesi tarafından da sürekli evlendirilme baskısıyla karşılaşır. Tüm bu nedenlerden dolayı Seniha ile olan ilişkisi eski tutkusunu kaybeder. Seniha, bu durumu kaldıramaz ve hayatıyla alakalı yeni kararlar alır. Bir gün tüm bu sıkıntılara dayanamayan Seniha Avrupa’ya kaçar.

**Kitabın önizlemesi için tıklayın**

Seniha’nın Kaçışı

Seniha’nın Avrupa’ya gitmesine çevresi çok şaşırır. Faik Bey onunla buluşabilmek için arkasından Avrupa’ya gider. Hakkı Celis ise bu durum karşısında büyük bir bunalım yaşar. Naim Efendi de hastalanır ve Servet Bey, onun geri kafalı olduğunu söyler. Böylece kendisi de Şişli’de modern bir apartmana taşınır. Ancak bir gün Seniha geri döner.

Naim Efendi, bu durumdan sonra konağında yapayalnız kalmıştır. Onu, ziyaret eden tek kişi ise Hakkı Celis’dir. Fakat Hakkı Celis, Osmanlı’nın katışmış olduğu Birinci Dünya Savaşı’na katılmak için orduya girmiştir. Artık Seniha ve Naim Efendi’ye olan sevgisinin yerini vatan aşkı almaya başlamıştır. Bu düşünceler eşliğinde cepheye Çanakkale’ye gider.

Hakkı Celis, Seniha’ya olan duygularının artık tamamen bittiğini düşünür. Tek başınayken de bir “fosil” olarak nitelendirdiği Naim Efendi’yi ziyaret etmeyi sürdürmektedir. Seniha’ya olan aşkının da artık bitmiş olduğundan neredeyse emindir. Ancak bir gün onu da ziyaret eder. Odasına çıktığında ise onu hala sevdiğini anlayıp hıçkıra hıçkıra ağlar. Seniha’ya olan duyguları hiçbir zaman bitmemiştir.

Seniha, Avrupa’dan döndükten sonra değişmiş ve olgun bir kadın olmuştur. Bütün hepsi eser boyunca sonlanmayan ilişkiler yaşar. Romanın sonunda ise Seniha Hanım, nişanlısı Azmi Bey’i Şişli’deki evde ağırlar. Bu ziyafette çevrelerindeki herkes bulunur. Ziyafettin konuklarından biri de Binbaşı Hüsnü Bey’dir. O, masada Hakkı Celis’in Çanakkale Harbinde nasıl şehit olduğunu tüm ayrıntılarıyla anlatır.

Kiralık Konak Konusu

Kiralık Konak eseri, Naim Efendi’nin konağında geçen hayatları konu almaktadır. Bir tarafta Batılı tarzı benimseyenler, diğer yanda batı hayranlığı olmayanlar vardır. Sanatçı, üç kuşağın yaşamış olduğu çatışmaları anlatmaktadır. Tanzimat, Meşrutiyet ve Cumhuriyet kuşakları arasındaki görüş, yaşayış ve fikir ayrılıkları üzerine durulmuştur.

Romanda Batılılaşma ve geleneksel değerlerin kuşaklar arasındaki çatışması irdelenir. Eskiden kalan değerleri bir kenara atan yeni nesil, farklı hayatları tercih ederek ellerindeki değeri de kaybetmiştir. Aynı zamanda kişilerin değişimleri de romanda verilmiştir. Kiralık Konak ana fikri ise, batı medeniyetlerini alırken iyi değerlerin unutulmasının insanlar da yarattığı kargaşadır. Sırf bu değerler karmaşasından dolayı da bir toplumun nasıl zarar gördüğü anlatılmıştır.

Kiralık Konak Karakter Analizi

Kiralık Konak karakterleri farklı anlayışlara sahip kişiler olarak karşımıza çıkar. Üç kuşaktan oluşan karakterlerin anlayışı, yaşam tarzı farklıdır. Eserde karşılaştığımız karakterler ise aşağıdaki gibidir:

• Naim Efendi
• Seniha
• Cemil Bey
• Sekine Hanım
• Servet Bey
• Hakkı Celis
• Faik Bey
• Madam Kronski
• Selma Hanım
• Necib Bey
• Azmi Bey
• Kasım Paşa
• Belkıs Hanım
• Nuriye ve Neyyire Hanım

Eser içinde birçok karakter çıksa da Naim Efendi, Seniha, Faik Bey, Hakkı Celis ve Faik Bey asıl kahramanlardır. Diğer karakterler, dekoratif unsurlar olarak sunulmuştur. Bu nedenle eserin başkahramanlarını inceleyerek nasıl olduklarını ve eserde kahramanlar üzerinden bize nasıl mesajlar verildiğini aktarmaya çalışacağız.

Naim Efendi

Yaşlı bir adam olarak karşımıza çıkan Naim Efendi, Osmanlı bürokratıdır. Babasından kalan mirası korumuştur ancak üzerine bir şey katmamıştır. Hassas ve kırılgan olan Naim Efendi ayrıca kumardan da nefret eder. Bir Osmanlı Bürokratına göre pek de mütasip bir insan değildir. Ancak romanda birtakım geçerliliği kalmamış değerleri temsil eder.

Namusu ve şerefine çok düşkün olduğundan dolayı torunu Seniha’yı sürekli korumak ister. En büyük tokadı da Seniha’dan yer. Naim Efendi, düşüncelerinden dolayı torunu ve damadı ile sürekli bir çatışma halindedir. Onun düşünce ve görüşleri, sürekli iki kişi tarafından yargılanır. En sonunda da herkes tarafından terkedilerek yalnız başına konakta yaşamaya devam etmiştir.

Seniha

Servet Bey’in kızı Seniha ise alafranga hayat tarzını benimsemiş biridir. Eserde değerlerine bağlı olmayan alayı ve şımarık bir genç kızdır. Dedesinin düşüncelerini sürekli bunaltıcı bulsa da babasının fikirlerini de garip ve sakat bulur. Herkes tarafından beğenilen bir kadındır. Hayat tarzını tamamen alafranga olarak yaşamak ister ancak bir süre sonra kendi değerlerini kaybeder.

Seniha karakterine baktığımızda bazı değerleri kenara atıp tamamen batılı düşüncelere sahip olduğunu söylememiz mümkündür. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Seniha ile iyi değerlerin bir kenara atılmasının ve kabullenilmemesinin daha kötü sonuçlara neden olacağını göstermektedir. Burada tek bir değerin veya kültürün benimsenmesinin sıkıntılı olabileceği gözümüze çarpar. Önemli olan doğruların ve yanlışların neler olduğudur sonucunu çıkarabiliriz.

Servet Bey

Naim Efendi’nin damadıdır ve 40 yaşında ve tamamen batılı hayranı biridir. Avrupa tarzında yaşamanın en doğrusu olduğunu düşünür. Son derece samimidir ancak insanları kırmaktan çekinmez. Seniha’nın gitmesinden tamamen Naim Efendi’yi suçlar ve ona karşı kırıcı bir şekilde davranır. Çünkü o eski değerlerin tamamen bir kenara atılmasından yanadır.

Faik Bey

Küçük yaşlarından beri, Avrupa’nın şehirlerinde dolaşmıştır. Sahte bir Frenk zarafetiyle karşımıza çıkar. Ayrıca lakayt ve gereksiz şakacı bir tavrı vardır. Seniha’ya olan ilgisi de geçici bir hevestir. Ancak bu sonradan bir aşka dönüşür. Seniha’nın terk etmesiyle büyük bir değişim geçirir. Artık uçarı, çapkın bir adam olmaktan çıkar.

Eserde nasıl bir değişim geçirdiği en fazla belli olan karakterlerden biridir. Büyük bir ruhani bunalıma girmesi, yaşamış olduğu psikolojik sorunları da gösterir. Sürekli Avrupai havada takılması, bir yerden sonra sonu olmuştur.  Gerçek bir aşkı kaybetmiştir, zaman için de değişse ve kendisiyle yüzleşse de artık geç kalmıştır.

Hakkı Celis

Naim Efendi’nin yeğeni olan Hakkı Celis, devlet sorunlarından uzak kalan bir gençtir. Mahcup ve kırılgan bir tavrı vardır ve Seniha’ya deli divane aşıktır. Onun için uğruna yapamayacağı hiçbir şey yoktur. Batının sanat anlayışını ve kültürünü bilse de birçoğu gibi tamamen batılılaşma yanlısı değildir. Daha çok iyi ve kötüyü ayırt eden bir gençtir.

Memlekette sorunlar olduğunda şiirler okumayı tercih eder. Hatta şiir tutkusu birçok kadını etkilemesine de neden olmuştur. Seniha’nın ona aşık olması için hiç hoşnut olmadığı ortamlara girer. Burada aşk duygusunun yoğunluğundan dolayı kendisinden fedakarlık ettiği söylenilebilir. Seniha’nın gitmesiyle de büyük bir buhranın pençesine düşmüştür.

Ancak harbin başlamasıyla bu aşk yerini vatan aşkına bırakır. Eserde fikirleri değişen karakterlerden biridir. Çünkü fikirleri de zamanla değişir. Seniha’dan vazgeçtiğini düşündüğü anda aşkının alevlendiğini yine görür. Fakat Hakkı Celis, vatan sevdasından hiçbir şekilde vazgeçmemiştir. Onu görse de askerliğe ve vatan savunmasına devam etmiştir. Sonunda da vatan için şehit olmuştur.

Edebiyatseverlerin okuması gereken bir başka eser: Boyalı Kuş