Kuzey ışıkları genellikle iyonosferde meydana gelir ve oldukça güzel görüntüler ortaya çıkartır. Gözlemlenmesi için 60 – 72 derecelik enlem arasında olan bölgeler uygundur. Norveç ve Finlandiya gibi ülkeler içerisinde sıklıkla Kuzey ışıklarıyla ilgili turistik çalışmalar yer alır. Peki kuzey ışıkları nedir ve kuzey ışıkları nasıl oluşur?
Kuzey Işıkları Nedir?
Kuzey ışıkları, dünya manyetiği ile güneşten yayılan radyasyon akımlarının çarpışması sonucunda ortaya çıkan ışık dalgalarının kuzey yarım kürede oluşan tarafına verilen isimdir. Güney yarım kürede de gözlemlenmesi mümkündür. Bu ışıklar aynı zamanda kutup ışıkları ismiyle de bilinir. Denk gelindiğinde tam bir görsel şölen yaşatan ışıklar daha çok yeşil ve yeşilin diğer tonlarına sahiptir. Ancak farklı hava koşullarında beyaz ya da gri sayılabilecek bir renge de sahip olabilirler. Gökyüzünde dans eden bu ışıklar farklı kültürlerde farklı anlamlar içerirler.
Kuzey Işıklarının Mitolojideki Tanımları
Aurora adı da verilen kuzey ışıkları doğa harikası bir gösteri oluşturmaktadır. Bu gösteri o kadar güzeldir ki çok sayıda mitolojide kendine yer bulabilmiştir. Farklı mitolojilerde geçen farklı kuzey ışığı hikayeleri de en az bu ışıkların kendisi kadar büyüleyicidir. Sizler içimn bu mitolojik hikayelerin en keyiflilerini bir araya getirdik. Dilerseniz kuzey ışıkları nedir sorusunun cevabına bir de mitolojik açıdan bakalım…
Yunan Mitolojisinde Kuzey Işıkları
Daha önce de belirttiğimiz gibi, kuzey ışıklarının bir diğer adı Aurora Borealis’tir. Bu kelimenin kökenleri ise Yunanca diline dayanmaktadır. Bunun en ilginç yanı ise dünyanın güneyinde kuzey ışıklarının hiç görülmemiş olmasıdır. Buna rağmen Aurora Borealis’in kökeninin Yunanca’ya dayanıyor olması oldukça ilginçtir. Kelimeyi Yunancaya göre şu şekilde köklerine ayırabiliriz:
- Auroro: Gündoğumu
- Borealis: Rüzgâr
Bu kökenlerden de anlaşıldığı üzere Yunanca’da kuzey ışıkları “Gündoğumu rüzgârı” anlamına gelmektedir. Mitolojideki yeri ise bu tanım ile çok yakından alakalı…
Yunan mitolojisinde güneş tanrısı Helios, ay tanrısı ise Seline’dir. Aurora Borealis ise bu iki tanrının kız kardeşi olarak mitolojide yerine almıştır. Aurora ışıldayan arabasını gökyüzünde sürerek kardeşlerine gün doğumunun yaklaştığını haber verir. Yani gündoğumu rüzgârı olarak esmektedir de denilebilir. Ek olarak, Romalıların da benzer bir inanca sahip olduğunu söyleyebiliriz. Onlar da bu ışıkları Şafak Tanrıçası olarak adlandırırlar.
İskandinav Mitolojisinde Kuzey Işıkları
İskandinavya’nın kuzey bölgelerinde Vikingler adı verilen bir grup insan yaşıyordu. Vikinglerin inanışları ise İskandinavya mitolojisini ortaya çıkarmıştır. İskandinav mitolojisinde yer alan Odin’i hemen hemen herkes biliyordur. Bu mitolojiye göre savaşta ölen kahramanların ruhları, Odin’in hizmetkarları olan kadın savaşçılar tarafından taşınıyordu. Kadın savaşçıların adı ise Valkyrie idi.
Valkyrie adı verilen bu ırkı yalnızca savaş esnasında ölmek üzere olan savaşçılar görebiliyordu. Ardından öldüklerinde ise bir Valkyrie onların ruhunu göklerini taşıyordu. Göklerde kahramanların ruhları ile yolculuk yapan Valkyrie’lerin kalkanlarından ve silahlarından yıldızların parlak ışığı yansıyordu. Hareket halindeki Valkyrie’lerin dalgalanarak yansıttığı ışıklar günümüzün kuzey ışıklarından başka bir şey değildir.
Norveç Kuzey Işıkları
Norveç ve Finlandiya gibi yarım küresine yakın olan ülkelerde yaz mevsiminin gelişi, aydınlığın ve umudun gelişi olarak nitelendirilir. Kutuplarda yer alan ülkelerin, kutuplara olan yakınlıkları yüzünden altı ay gece ve altı ay gündüz yaşamaları uzun geceler ve uzun gündüzler yaşamalarına sebep olur. Yaz mevsimi ise sıcak yüzünü maalesef sadece 15-30 gün kadar bu ülkelere sunuyor. Böylece hem coğrafya üzerinde olan bütün buzu eritiyor, hem de toprakları tekrar verimli haline geri döndürüyor.
Kutupların bir diğer güzel tarafı ise kuzey ışıkları. Yöresel halk geçmiş zamanlarda yazın geldiğini müjdeleyen bu ışıkları Tanrı’nın bir lütfu olarak yorumlarlardı. Farklı renklerde olan ışıklar, hava karardıktan sonra ortaya çıkar ve dans etmeye başlarlar.
Kuzey Işıkları Nasıl Oluşur?
Kuzey ışıkları manzarasını görmek için her yıl turistler bölgeye akın akın gelmeye devam ediyor. Haliyle siz de bu kadar ilgi gören kuzey ışıklarının nasıl oluştuğunu merak edebilirsiniz. Kuzey ışıkları için en açıklayıcı tanım; güneşin içerisinde yer alan nova patlamalarının etkileriyle ortaya çıkan manyetik fırtınaların yarattığı solar rüzgarların içerisinde yer alan elektronların, dünya atmosferin de yer alan manyetik alanlar ile girdiği etkileşime verilen genel isim olacaktır.
Kuzey ışıklarının oluşumu ise solar rüzgarlar ışık hızını andıran bir hız ile (saatte 1 milyon mil) hız ile güneşten uzaklaşarak, Güneş sisteminde yer alan bütün yapı taşları ile temasa geçmesi ile başlar. Güneş ışıkları sekiz saniye de dünyaya ulaşırken, solar rüzgarlar 40 saatte dünyaya ulaşmayı başarırlar. Ardından dünyayı savunan manyetik alan yani manyosfer duvarı ile buluşurlar. Bu buluşmanın ardından kimyasal reaksiyon gösteren manyosfer, solar rüzgârın içerisinde yer alan elektronlara karşı tepkime oluşturur. Genel olarak bu tepkimenin göze yansıyan ışık olaylarına da Kuzey Işıkları ismini veriyoruz.
Uzayın bir diğer mucizesi olan kara delikler hakkında hazırladığımız Kara Delik Nedir? içeriğine de bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Kuzey Işıkları Nerede İzlenir?
İzlenmesi için belirlenen zaman aralıklarında, aşağıda koyacağımız liste de yer alan bölgelerden birinde olmanız yeterlidir. Daha önce izleyen kişiler, karşılaştıkları hiçbir şeye benzemediğini ve yaşadıkları en iyi deneyim olduklarından söz ettiler. Sizlerin de bu deneyimi elde edebilmek için ziyaret edebileceğiniz yerler şu şekildedir:
- Svalbard, Norveç
- Kakslauttanen, Finlandiya
- Jukkasjärvi, İsveç
- Reykjavik, İzlanda
- Kuzey Kanada
- İskoçya, Büyük Britanya
Kuzey ışıkları nedir sorusunun cevabını bizzat kendi gözlerinizle görmek istiyorsanız kuzeyde yer alan bu bölgelere seyahat etmeniz gerekir.
Kuzey Işıkları En İyi Nasıl İzlenir?
Deneyiminizi en keyifli hale getirmek için ise birkaç farklı noktaya dikkat etmelisiniz. Çünkü sadece yanlış bir otel seçimi ile bile bütün zahmetinizi hiçe sayabilirsiniz. Bunun için kuzey ışıklarını seyretmeye elverişli yerlerde konaklamaya özel göstermelisiniz. Örneğin cam teraslı bungalov evler ya da saydam çadırlar sizin için ideal tercihler olabilir. Ya da ekstra bir cesarete sahipseniz kuzey ormanlarında geç saatlerde keyifli bir yürüyüş gerçekleştirerek de Aurora Borealis yakalayabilirsiniz.
Kuzey ışıklarını izlerken unutmamanız gereken bir nokta daha var. Bu ışıklar her zaman fotoğraflarda göründüğü kadar yeşil ve parlak olmazlar. Dolayısı ile seyahatinizi planlamadan önce ışıkların en net görülebildiği dönemleri takip etmeniz gerekir. Böylece gerçekleştirdiğiniz uzun ve zahmetli yolculuğun tam karşılığını alabilirsiniz. Bu konu ile ilgili sizlere verebileceğimiz ipuçları şunlardır:
- Kuzey ışıkları en çok 23 Eylül ve 21 Mart tarihleri arasında görülmektedir.
- Hava durumunun açık ve bulutsuz olması kuzey ışıklarının daha net gözükmesini sağlar.
- Işıklar en çok 22.00 ve 02.00 saatleri arasında belirgin olurlar.
Tüm bunlara dikkat ederek bir seyahat planlarsanız kuzey ışıkları nedir sorusunun cevabını çıplak gözlerle görerek öğrenebilirsiniz. Üstelik şahane fotoğraflar çekerek anı ölümsüzleştirebilmeniz de çok daha kolay olacaktır.
En iyi 10 Kuzey Işıkları gözlem otelini ulaşmak için bağlantı linkine tıklamanız yeterli olacaktır.