Sosyal anksiyete bozukluğu ya da halk arasında bilinen ismi ile sosyal fobi; sosyal hayat etkileşimlerinde ve yaşam alanları içerisinde, davranışlarından ya da varlığından şüphe duyarak, hatalı davranışlardan kaçınma eğilimi olarak açıklanır. Gelin bu yazımızda sosyal anksiyete bozukluğu nedir, nasıl belirti verir ve neden olur, beraber öğrenelim.
Sosyal Anksiyete Bozukluğu Belirtileri
Sosyal anksiyete bozukluğu belirtileri, dediğimiz zaman aklınıza gelmesi gereken ilk durum insanların davranışlarına karşı çok duyarlı olmaktan kaynaklandığıdır. Bu duyarlılık zaman içerisinde değişim göstererek, sosyal bir tedirginliğe dönüşebilmektedir. Belirli bir konu hakkında tartışma içerisinde ya da kendi fikrini savunurken çok fazla özür dileyerek bu durumu kişi belirtiyorsa bu durum ile ilgili hastalığın giriş aşamasında olduğunun göstergesidir.
İlerleyen zamanlar ile birlikte kişi, sosyal ortamlarda yemek yeme, fikrini söyleme, çalışmak ya da yazmak, topluluk içerisinde soru sormak, halka açık tuvaletlere gidememe, telefon ile konuşamama gibi etkiler yavaş yavaş başlayarak ilerler. Bu durumda olan kişilerde özgüven eksikliği ve normalde başarılı olduğu işlere karşı da bir güvensizlik duygusu hakim olmaya başlar.
Sosyal Anksiyete (Fobi) Bozukluğu Nedenleri
Bu durum, tıpkı diğer fobiler gibi üç ana sebepten oluşabilir; biyolojik, psikolojik ve toplumsal faktörler. Biyolojik nedenler en az görünen türüdür. Bunu aşmak için psikiyatri içerisinde, hem terapi hem de ilaç tedavisi uygulanabilmektedir.
Eğer bu durum ile ilgili çevrenizde ya da kendinizde şüphelendiğiniz bir durum var ise en yakın sağlık kuruluşundan randevu alarak, durumu izah etmenizde fayda vardır.
Psikolojik sebepler, belirli yaşanmış bir trajedi ya da bedensel bozukluklardan kaynaklanan etkenlerden doğarak ilerleyebilir. Kişilerin eksik hissettikleri bir yanı ya da yaşadıkları ağır bir travma sosyal fobiye evrilebilir. Örnek vermek gerekirse, kişi fazla kiloları yüzünden kendini eksik hissedebilir ve sosyal ortamlarda bulunmamaya çaba gösterebilir. Bir başka örnek de, kişinin daha önce sosyal bir ortamda etkileşime geçmeye çalışırken rencide edilmesi, kişinin tekrar benzer sosyal ortamlarda söz hakkı almasına engel olabilir.
Sosyal sebepler ise, kişinin sosyal bir ortam içerisinde ya da kendi başına yaptığı bir olay sonucunda ailesinden ya da toplumsal normlar ile yaptırım almış olmasından kaynaklanabilir. Bazı kişilerde çocukluk çağında yaşadıkları trajediler de sosyal fobinin gelişmesine sebep olabilir.
Sosyal Anksiyete Bozukluğu Nasıl Yenilir?
“Sosyal fobi nasıl tedavi edilir?” sorusunun kapsamlı bir cevabı maalesef yoktur. Öncelik olarak hastalığa neden olan durum ortaya çıkartılması gerekmektedir. Bunun için hem fiziksel hem de manevi olarak hastanın geçmişi incelenir. Buna göre de fiziksel ve psikolojik testler uygulanır. Sosyal fobi testi sonrasında hastalığın kaynaklandığı nedene göre de tedavi uygulanır. Ülkemizde en sık kullanılan tedavi yöntemi bilişsel-davranış terapisidir.
Davranış terapisi ile kişinin, sosyal hayatını etkileyen kötü unsurlardan uzaklaştırılarak, tekrar sosyal hayata adapte olması için çalışmalar yapılır. Terapi ile hastalığa neden olan durum zaman ile bastırılır ve bu durumun sosyal hayatını etkilemediği gösterilir.
Ülkemizde yaygın olarak görülen psikolojik rahatsızlıkları öğrenmek için Türkiye’de En Sık Görülen Psikolojik Hastalıklar yazımızı okuyabilirsiniz.