Müzik pek çok insan için tutkulu bir yolculuk haline gelmiştir. Kimileri enstrüman çalmaktan, kimileri şarkı söylemekten, kimileri ise sadece dinlemekten zevk alır. İnsanları ortak bir paydada buluşturan müzik, hepimizin hayatında önemli bir yere sahiptir. Çok fazla türde, çok fazla eser çıktığı için elbette ki tüm şarkılara hâkim olmamız oldukça zordur. Özellikle de pek çok kültürden etkilenen ve bu kültürlerden harmanlanarak yepyeni ezgiler ortaya koyan Türk sanatçıların hızına yetişmek daha da zordur. Bu nedenle de bu yazımızda sizin için Türkiye’de az bilinen iyi şarkıcıları ve grupları tanıttık. Umuyoruz ki bilmediğiniz şarkılarla tanışmanıza vesile olarak sizi bambaşka yolculuklara çıkartabiliriz. İyi okumalar!
Siya Siyabend
1994 yılında Murat Toktaş (Bizon Murat) ve Devrim Çetinkayalı önderliğinde kurulan Siya Siyabend grubu, bünyesine daha sonra Hakan Özboz’u ve Murat Öztürk’ü katmıştır. 90’ların başından günümüze kadar özellikle Beyoğlu sokaklarında karşınıza çıkan Siya Siyabend grubu, sokak müziğinde yepyeni bir ekol oluşturmuştur. Tüm dünyayı bir sahne olarak gören Siya Siyabend üyeleri, müziği doğaçlamayla buluşturarak pek çok müzik türünü harmanlamışlardır. 25 yıldır özgür insanlara müzik üreten bir topluluk olan grubun başlıca öne çıkan şarkıları ise şunlardır:
- Cennet
- Bir Seher Vaktinde
- Neden Bilmem
- Hayyam
- Ağrı Dağından Uçtum
Gölgenin gölgesi anlamına gelen Siya Siyabend gurubu, İstanbul’un her sokağını arşınlayarak müziklerini tüm İstanbullulara duyurdular. Grubun şarkılarında kimi zaman Ömer Hayyam’ın, Pir Sultan Abdal’ın, Aşık Veysel’in ve Mevlana’nın dizelerine rastlamak mümkündür. Zamanla pek çok kişinin ilgisini çeken grup Fatih Akın’ın müzik belgeseli olan “Crossing the Bridge: The Sound of İstanbul” ile de adını dünyaya duyurmuştur. Ek olarak Cennetten de Garip Film ekibi önderliğinde gerçekleştirilen Bizon Murat belgeseli ile de grubun hikayesi kulaktan kulağa yayılmıştır.
Kesmeşeker
1990’ların başından günümüze dek aktif bir şekilde müzik hayatına devam eden grup, bugüne kadar toplamda 8 albüm çıkartmıştır. Kent insanlarının sosyal, ekonomik ve siyasal tartışmalar arasındaki bir başınalığına ve sıkışmışlığına şarkı sözlerinde yer veren grup bazen de dünya çapından gelişen olaylara şarkılarında tepki gösterir. 90’lı yılların Türkçe rock müziğine ışık tutan grupların yer aldığı 2016 çıkışlı “Sar Doksana” adlı bir belgesele de konu olan Kesmeşeker grubunun başlıca şarkıları şunlardır:
- Her Şey Sermaye için Sevgilim
- Gerçekten Özleyince
- Ne Zaman Gitti Tren
- Tek Kişiyim Ben Hala
- Kusursuz Cinayetler Çağında
Şarkılarında zaman zaman piyano ve yaylı çalgılara da yer veren grup 2021 yılı itibariyle 30.yılını kutlayarak yeni albüm hazırlığına başlamıştır. Zaman içinde grubun çok fazla üyesi değişmiş olsa da şu an aktif olarak grupta Cenk Taner, Demirhan Baylan, Batur Yurtsever ve Tansu Kızılırmak yer almaktadır.
Blue Blues Band
1990 yılında Yavuz Çetin, Batu Mutlugil ve Zafer Şanlı tarafından kurulan Türk blues grubu Blue Blues Band, daha sonra bünyesine Kerim Çaplı’yı da katmıştır. Grup, Yavuz Çetin’in 2001’deki trajik ölümüne kadar blues çalmaya devam etmiştir. Blue Blues Band’e ait hiçbir albüm ve stüdyo kaydı yayınlanmamış olsa da dönemin efsanevi şarkılarını büyük bir ustalıkla coverlamışlardır. İstanbul, Ankara ve Eskişehir başta olmak üzere pek çok şehirde 10 yıl boyunca sahne alan grup ayrıca Dingo’nun Ahırı adlı bir programda da yer almıştır. Grubun başlıca coverladığı şarkılar şunlardır:
- Victim of Love
- Sweet Home Alabama
- Cocaine
- Don’t Let Me Down
- Hoochie Coochie Man
2017’nin Nisan ayında Sertan Ünver’in yönetmenliğinde çıkan Blues adlı belgeselde, Yavuz Çetin’in ve Kerim Çaplı’nın hayat hikayelerine ışık tutulmuştur. Ek olarak, yönetmen Ünver ve ekibi, filmde yer alacak olan Blue Blues Band’in orijinal kayıtlarına sağdık kalabilmek adına özenle çalışmışlardır. Bu nedenle 90’lı yıllardan elinde gruba ya da Yavuz Çetin ile Kerim Çaplı’ya ait görüntü ve ses kayıtlarına sahip olan insanlara açık bir çağrıda bulunmuşlardır.
Ayyuka
2001 yılında Eskişehir’de kurulan İstanbullu bir rock grubu olan Ayyuka; Alican Tezer, Altan Sebüktekin, Ahmet Kul ve Özgür Yılmaz’dan oluşur. Çıktığı ilk yıllardan bu zamana dek Sonic Youth ve Jonathan Richman konserlerinde ön grup olarak sahne almışlardır. Ayrıca Ayyuka grubu, Berlin ve Paris olmak üzere pek çok farklı şehirde performans sergilemiştir. Grubun başlıca şarkıları ise şunlardır:
- Toz Bulutu
- Hayat Derde Bandı Beni
- Havada Bir Hinlik Var
- Sömestr
- Teker Teker
Toplamda 4 albümü bulunan grup 2003 yılında Boğaziçi Üniversitesi’nin düzenlemiş olduğu Battle of Bands yarışmasında aldığı üçüncülükle ses getirmiştir. Günümüzde hala etkinliğini devam ettiren grup Anadolu rock, funk, punk, doğaçlama ve enstrümantal müzik türünde şarkılar yapmaktadır.
Sevinç Tevs
Türkiye’nin ilk kadın caz sanatçısı olan Sevinç Tevs, halen daha “cazın anası” olarak anılmaktadır. Andrews Sisters grubunun şarkıları başta olmak üzere, dönemin en popüler şarkılarını Ankara Radyosu’nda seslendirmiştir. Konservatuardan mezun olduktan sonra İbrahim Özgür Orkestrası’nda şarkı söylemeye başlayan Tevs, ilk yurt dışı konserini ise Yunanistan’da vermiştir. Ek olarak, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca dillerini ana dili gibi bilen Tevs, tüm bu dillerde akıcı bir şekilde şarkı söyleyebilmektedir. Sevinç Tevs’in seslendirdiği başlıca şarkılar ise şunlardır:
- Ve Ben Yalnız
- İstanbul
- Sway
- Oklahome Blues
- Tout Ça
1948 senesinde yurt dışına çıkarak ilk kez Arthur Goffry’nin TV şovunda yabancı sanatçı olarak ekrana çıktığında büyük ilgi toplamıştır. 20. yüzyılın en güçlü seslerinden biri olan Sevinç Tevs, yine aynı yıl BBC ekranlarına çıkarak BBC Berlin televizyonuna çıkan ilk Türk sanatçısı olmuştur.
Fatima Spar
Gerçek ismi Nihal Şentürk olan Fatima Spar, aslen Karadenizli olan Avusturyalı göçmen bir ailenin kızıdır. Alışılmışın çok ötesinde bir müzik anlayışına sahip olan Spar, yaptığı müzikte farklı kültürleri harmanlayarak güzel işler ortaya koymaktadır. Ülkemizde halen daha çok adı bilinmeyen Spar, yurt dışında insanlara Türkçe Jazz yapan nadir sanatçılardan biridir. Freedom Fries adlı bir grubu olan Spar, grubuyla birlikte Balkan, Türk ve Gypsy müziğini kendi ezgileriyle birleştirerek Punk ve Jazz ile yoğurur. Fatima Spar’ın ve grubunun seslendirdiği başlıca şarkılar ise şunlardır:
- Kızılcıklar Oldu mu?
- Kibirli Ceviz
- Zirzop
- Bosa Noga
- Trust
Şarkılarının pek çoğunu Türkçe seslendiren Spar, kendisini dinleyen insanları bir kültür yolculuğuna çıkartır. Spar’ı canlı dinleyen pek çok insan kendisi için “çocuk sever gibi şarkı söylüyor” yorumunu yapmıştır. Gerçekten de sesinde farklı bir tını olduğu için söylediği şarkılar şefkat ile dolup taşar.
Gevende
2000 yılında Eskişehir’de kurulan Gevende, 2 yıl boyunca “Tiny Toon Blues Band” adını kullanmıştır. Bu süre içinde 70’ler şarkılarından oluşan çalma listeleriyle çeşitli barlarda sahne almışlardır. Daha sonra 2003 yılında grup vizyonunu değiştirerek Kürtçe dilinde “düğün çalgıcısı” anlamına gelen “Gevende” ismini kullanmaya başlamıştır. Ahmet Kenan Bilgiç, Ömer Özyüten, Okan Kaya, Gökçe Gürçay ve Serkan Emre Çiftçi’den oluşan ve psikedelik folk ile caz rock arasında müzik yapan grubun başlıca şarkıları şunlardır:
- Ağlaya Ağlaya
- Sanki
- Sustum
- Domino
- Ters Okyanus
2006 yılında grup; İran, Pakistan, Hindistan ve Nepal’e bir yolculuk düzenlemiştir. 6000 kilometrelik bir rotaya sahip olan yolculuk boyunca pek çok farklı mekân ve evde yerel müzisyenlerle çalışma şansı yakalamışlardır. Avrupa’da sayısız konser veren ve uluslararası pek çok festivale konuk olan grup, Monochroma adlı oyun için 2014 yılında bir soundtrack albümü yapmıştır.
Sahte Rakı
2005 yılında kurulan grup, geçici olarak kullandığı “Sahte Rakı” ismi ile bugünlere kadar gelmiştir. Çok kalabalık bir grup olan Sahte Rakı, Blues ve Rock’n Roll türünde eserler ortaya koyar. Oldukça geniş bir repertuara sahip olan Sahte Rakı grubu, yurt içinde ve yurt dışında pek çok festivalde yer almıştır. Grubun başlıca şarkıları şunlardır:
- Seni Çok İstiyorum
- Aklımı Senden
- Bebek
- Süpermen
- Beni Bekleme
Birçok plakete sahip olan grup Rock 7/24 sitesinin verdiği “En İyi Blues ve Rock’n Roll Grubu” ödülüne sahiptir. Bunun yanı sıra, İstanbul Gelişim Üniversitesi Medya Ödülleri kategorisinde de “En İyi Çıkış Yapan Grup” ödülüne layık olmuştur.
İhtiyaç Molası
1995 yılında Taner Sarf, Sinan Gürsoy, Tolga Çebi ve Murat Güllü tarafından Çanakkale’de kurulan grup üyeleri kurulduğu ilk yıllarda farklı illerde ikamet etmekteydiler. Bu nedenle de bir şeyler çalmak için buluştuklarında kendileri için verdikleri ihtiyaç molalarından ötürü grubun adını “İhtiyaç Molası” koymuşlardır. Progressive Rock türünde müzik yapan grubun seslendirdiği başlıca şarkılar ise şunlardır:
- Her Zaman
- Buffalo
- Ay
- Sen Benim Şarkılarımsın
- Bloody
10 yıllık uzun bir sessizliğin ardından 2015 yılında yeniden üretmeye başlayan grup, “Kapılar” albümü ile müzik dünyasına hızlı bir geri dönüş yapmıştır. İhtiyaç Molası grubu günümüzde yeni albüm hazırlıklarını sürdürürken bir yandan da aktif olarak konserlerine devam etmektedir.
Tülay German
Dört yaşından itibaren şarkı söyleyen Tülay German, ilk sahnesini ailesinden gizli bir şekilde Ankara’daki Süreyya gazinosunda almıştır. Ferdi Ştatzer’den piyano dersleri alan German, aynı dönemde Ankara Radyosu’nda “Çocuk Saati” programında Schubert’in Serenad’ını ve Ihlamur Ağacı’nı söylemiştir. Daha sonra, İstanbul Radyosu’ndaki “Melodi Kervanı” adlı programda yer alan ilk Türk şarkıcısı olma onuruna erişmiştir. German’ın seslendirdiği şarkılar başlıca şunlardır:
- Burçak Tarlası
- Ne Pleure Pas
- Kızılcıklar Oldu mu?
- Yiğidim Aslanım Burada Yatıyor
- Celui Qui Viendra Lundi
Türk Pop müziğinin ilk hit şarkısı unvanına sahip olan “Burçak Tarlası” şarkısını seslendiren German, Fransa, Belçika, Tunus ve Fas başta olmak üzere birçok yerde konser vermiştir. Ayrıca, “Erdemli Yıllar” ve “Düşmemiş Bir Uçağın Karakutusu” adlı iki kitabı bulunan German, güncel olarak Adam Sanat dergisinde yazı yazmaktadır.
Rashit
1993 yılında kurulan ve Türk punk rock grubu olan Rashit, Türkiye’de albüm çıkartmadan önce 1996 yılında Fransız bir müzik şirketiyle “Kadıköy’den Hareketler” adında bir albüm çıkartmıştır. Türkiye’deki ilk albümünü 1998 yılında çıkartan grup, böylece daha büyük kitlelere seslenmeye başlamıştır. 1999 yayında çıkarttıkları “Telaşa Mahal Yok” albümü Türkiye’de çıkan ilk punk rock albümü olma özelliği taşımaktadır. Grubun başlıca şarkıları ise şunlardır:
- Teker Teker
- Dinozor
- Hava Soğuk
- Kişisel Cehennemim
- Katilin Adı Yok
Çeşitli şarkılarda Nazan Öncel, Nilüfer ve Göksel gibi ünlü isimlerle düet yapmış olan Rashit, toplamda beş albüme sahiptir. 2020 yılında son kez sahne alan grup müzik etkinliklerini tamamen durdurmuştur.
Mekanik
2011 yılında Caner Öner ve Cem Ceyhan tarafından temelleri atılan grup, Erhan Ballıeker ve Ahmet Akyüz’ün kadroya katılmasıyla tamamlanmıştır. 2013 yılının son çeyreğine kadar yaklaşık olarak 200’ün üstünde sahne performansı sergileyen grup, Testament grubunun İstanbul konserinde ön grup olarak çalma fırsatını yakalamıştır. Grubun başlıca şarkıları ise şu şekildedir:
- Diktatör
- Üniformalı Azrail
- Kör Et ve Yönet
- Bana Hayal Sat
- Onursuz Emanetçi
2016 yılında ise gruptan Cem Ceyhan ve Ahmet Akyüz ayrılmış, yerlerine Erdem Karaman ve Yetkin Taşkın gelmiştir. Ancak grup bu değişiklikten kısa süre sonra dağılmıştır.
80 Kalibre
2007 yılında İstanbul’da Hidayet Can Özkan tarafından kurulan ve heavy metal grubu olan 80 Kalibre günümüzde hala etkin bir gruptur. Kurulduğu ilk zamanlar 80’lerin heavy metal şarkılarını yorumlayan grup, zamanla kendi şarkılarını icra etmeye başlamıştır. Güncel olarak grupta yer alan Hidayet Can Özkan, Selim Işık, Abdullah Alimoğlu ve Ozan Gümrükçü 2018 yılında “Metal Vakti” adında bir YouTube sohbeti yapmışlardır. 2012 yılında İstiklal Marşı’nın üçüncü ve dördüncü kıtalarını heavy metala göre yorumlayan grubun başlıca şarkıları şunlardır:
- Ölüm
- Kurtul Zindanından
- Geçilmez
- Miras
- Bitmeyen Gösteri
Ek olarak, 2011 yılında 80 Kalibre grubu, ülkemizde bir ilke imza atarak “Bitmeyen Gösteri” adlı bir DVD yayınlamıştır. Bu DVD’de 3 parçadan oluşan bir maxi single, ders videoları, parçaların eşlik etmeye yönelik olan altyapıları, müzik parçalarının notaları ve tabları mevcuttur.
Almora
Soner Canözer’in 2001 yılında hayata geçirdiği senfonik rock grubu tarzını benimseyen proje 2009 yılında dağılmasına rağmen ardında çok güzel şarkılar bırakmıştır. Ayrıca Türkiye’nin ilk Türkçe sözlü gotik rock grubu olan Almora, dünyanın pek çok yerinde konserler vermiştir. Hakan Aysev ile çalışarak farklı denemeler yapan Soner Canözer, Türk müziğinde başka bir ilke daha imza atarak rock-opera tarzında besteler yapmıştır. Almora grubunun başlıca şarkıları şunlardır:
- Işık Ver Bana
- Kalihora’s Song
- Shehrazad
- Ay Işığı Savaşçısı
- Güneşin Ozanları
“Tılsım” şarkısı, DigitalDreamDoor tarafından senfonik rock tarzında “Tüm Zamanların En İyi 100 Şarkısı” arasında gösterilmiştir. Ek olarak Soner Canözer, “Albatros Süvarisi” adından bir hikâye kitabına sahiptir. Bu kitap için dokuz bölümlük bir senfonik eser besteleyen Canözer, Türkiye’de bir kitap için bestelenen ilk soundtrack albümünü yapmıştır.
Güzel bir müzik listesi keşfetmek isterseniz, En İyi Türkçe Rock Şarkıları yazımızı okuyabilirsiniz.