Bitcoin, yeni dünyanın dinamiklerini büyük oranda etkileyecek yeni para piyasası Kripto para evreninin öncüsü olan para birimidir. Kripto para dünyası, birçok ekonomistin görüşüne göre geleceğin dünyasında bütün ekonomik sistemin belirleyicisi olabilir. Bu niteliğiyle oldukça kritik bir öneme sahip olan Bitcoin, kimi devletler tarafından üst düzeyde ilgi görürken kimi devletler bu yeni borsadan oldukça korkmuş görünüyor. Bu yazımızda sizinle, Bitcoin’in yasak olduğu ülkeler ile dünyanın kripto paralar konusunda nasıl bir tutum sergilediğini detaylarıyla birlikte aktaracağız.
Yatırımlarını eski geleneksel yollardan Bitcoin piyasasına yönlendiren yatırımcıların sayısı da bir hayli fazla. Yani her ne kadar yasaklamalar ya da görmezden gelmeler olsa da kripto paralar ekonominin nabzını şimdiden ele geçirmiş gibi görünüyor.
Kripto para piyasaları için yasal olarak dünya genelinde tam bir birlik sağlanabilmiş değil. Dünya genelinde kripto para piyasalarının tanınması konusunda her ülkenin farklı bir tutum sergilediğini görmek mümkün. Bu noktada kripto para piyasalarına ülkelerin yaklaşımını üç farklı başlık altında ele alabiliriz: Bitcoin’in yasak olduğu ülkeler, sınırlayan ülkeler ve çekimser olan ülkeler…
Bitcoin’in Yasaklanması Hangi Gerekçelere Dayandırılıyor?
Kripto para piyasaları, özellikle de geleceğin inşasına işaret eden tam anlamıyla dünya üzerindeki sınır algısını yıkan en keskin buluşlardan biri olarak değerlendiriliyor. Bu sebeple birçok ülke tutumlarını kripto paralara karşı durmaktan yana geliştiriyor. Bireyleşmenin önünü neredeyse sanayi devriminde olduğundan daha fazla açacağı öngörülen kripto para piyasaları, özellikle ekonomik açıdan otoritelerin karşısında tam bir özgürlük içerisinde gelişme gösteriyor. Bu bağımsızlık durumunu gören birçok devlet, farklı gerekçeler sunarak Bitcoin ve türevi kripto paraları ülkesinde yasaklıyor.
Bitcoin’i Destekleyen Ülkelerin Öngörüsü Ne?
Yasaklama tutumunun karşısında bir de aksine bu durumu destekleyen ülkeler de söz konusu. Bu ülkelerin başını ise Amerika Birleşik Devletleri çekiyor. Kripto paraların desteklenmesi de yine ülkelerin birtakım öngörülerine dayanıyor diyebiliriz. Öncelikle özgürlükleriyle tanınan ve ekonomisini ve siyasal düzenini bu temel üzerinde şekillendiren ülkeler, kripto paraların da özgürlüğün ve dolayısıyla demokrasinin bir getirisi olarak geçerli olması gerektiğini savunuyor.
Elbette kripto para piyasalarını destekleyen ülkelerin devlet politikası olarak öngördüğü bir gerçek daha var ki; yasaklamayıp bu piyasalarda varlık göstermek, ileriye dönük zekice bir hamledir. Bu ülkeler, kripto para piyasaları üzerinden kendi para birimlerini oluşturarak hem devlet yapısı ve ekonomisini garanti altına alıyor hem de geleceğe dönük yeni yatırımların önünü açıyorlar.
Bitcoin Konusunda Bazı Ülkeler Neden Çekimser?
İki uçlu bu keskin bakış açısının arasındaki çekimser ülkeler içinse gözlemci ülkeler diyebiliriz. Bu ülkelerin piyasalar üzerinde henüz tam olarak nasıl bir etki yaratacağını bilmeden işin içine girmeyi ya da bu piyasalardan uzak durarak pazarı tümden kaçırmayı istemiyorlar. Suyun akış yönüne doğru hareket etmek üzere bekleyen bu ülkeler için mutlak bir bakış yönü çizmek ya da kripto paralar konusunda nasıl bir tutum sergileyeceklerini tahmin etmek oldukça zor. Peki Bitcoin karşısında hangi ülkeler nasıl bir tutum sergiliyor? Yazımızın devamında Bitcoin karşısında sergiledikleri tutumlarla dikkat çeken ülkeleri irdeleyeceğiz.
Bitcoin Hangi Ülkelerde Yasak?
Ülkelerinde, vergilendirme ve daha farklı birçok ekonomik unsurun tehlike altına girebileceğini öngören bazı devletler, kesin bir kararla Bitcoin’e karşı bir tutum sergilemektedir. Bitcoin’i yasaklayan ülkeler, kendi devlet yapıları içerisinde bazı yaptırımlarda da bulunuyor. Ayrıca bazı ülkelerin Bitcoin’i yasaklarken kendi iç dinamikleri doğrultusunda bazı gerekçeleri de var. İşte Bitcoin’i yasaklayan ülkeler ve öne çıkan gerekçeleri:
- Rusya: Bitcoin kullanımını özellikle de piyasaları olumsuz yönde etkileyeceği ve ülkenin ekonomik bütünlüğünü tehdit edebileceği gibi gerekçelerle yasaklayan Rusya, henüz net bir yasal düzenleme yapmış değil.
- Çin: Ülke içinde kripto paralara yönelik bazı faaliyetler olduğunu bildiğimiz Çin, bu konuda en keskin tavrı sergileyen ülkelerin başında geliyor. Özellikle devlet yapısı bakımından Çin’in tutumu gayet açıklanabilir bir pozisyonda. Öte yandan NEO adlı kripto parayı tanıtmaya çalışan Çinli bir girişimci bu yasakları kaldırmaya niyetli görünüyor.
- Suudi Arabistan: Suudi Arabistan da kripto paraları yasaklayan ülkeler arasında yerini alıyor. Ülkenin Bitcoin’i yasaklama gerekçesi ise ekonomi üzerinde olumsuz etki yaratabileceği ve güvensizlik ortamı oluşturduğu düşüncesi.
- Vietnam: Vietnam Bitcoin’i yasal düzenlemelerle kontrol altına alamayacağını düşünüyor ve yasaklama konusunda sert bir tutum sergiliyor.
Benzer gerekçelerle Bitcoin’i yasaklayan diğer ülkeler ise şöyle:
- Afganistan
- Bangladeş
- Bolivya
- Cezayir
- Katar
- Makedonya
- Pakistan
- Vanuatu
Bitcoin’i Sınırlayan Ülkeler
Bitcoin’in yasak olduğu ülkeler olduğu gibi kesin bir şekilde yasaklamaktan ziyade sadece belirli sınırlamalar ve kısıtlamalar getiren bazı ülkeler de var. Bu ülkeler özellikle de devlet kurumları çerçevesinde ve finans merkezlerinde kripto para akışını ve işlem hareketlerini engelliyor ve kesin bir şekilde denetliyor. Sınırlandırma getirerek kripto piyasalarıyla aralarına mesafe koyan ülkeler ise şöyle:
- Amerikan Samoası
- Ekvador
- Endonezya
- Fas
- Hindistan
- Mısır
- Nepal
- Zambiya
Bitcoin’i Destekleyen Ülkeler
Bitcoin, birçok nedenle kontrol altında tutulması gerekli olduğu düşünülen bir yeni dünya yarattı. Kripto para borsaları, vergilendirmelerden hukuki boyutlara kadar geniş bir alanda ülkelerin henüz tam olarak anlamlandıramadığı bir ortam oluşturuyor. Bu para birimlerinin uzak durarak ya da yasaklanarak yok edilmesinin imkânsız olduğunu fark eden bazı devletler, bu piyasadan nasıl faydalanabilecekleri konusunda değerlendirmeler yapmaya başladı. Bu doğrultuda dünya devi Amerika Birleşik Devletleri gibi birçok ülke kripto paralarını kontrol altına almak ve devlet ekonomisine de bu alanda zemin açmak için desteklemeyi daha uygun buldular.
Kripto paraları yasal olarak kabul eden ülkelerin sayısı her gün biraz daha artıyor. Bugün bu sayı 111’e ulaşmış durumda. Kripto paraları yasal olarak kabul eden ve destekleyen başlıca ülkeleri şöyle sıralayabiliriz:
- Amerika Birleşik Devletleri
- Almanya
- Estonya
- Gürcistan
- Hong Kong
- İngiltere
- İsviçre
- Japonya
- Kanada
- Malta
- Singapur
- Slovenya
- Ukrayna
Bitcoin Konusunda Çekimser Olan Ülkeler
Bitcoin’in yasak olduğu ülkeler olduğu gibi bu konuda çekimser tutumu olan ülkeler de bulunmaktadır. Üstelik bu tutumu sergileyen ülkeler sayısal olarak da azımsanmayacak miktarda. Bu ülkeler, özellikle zaman içinde piyasaların nasıl bir sonuca ulaşacağını, ne gibi riskler taşıdığını görmeden hareket etmek istemiyor. Bitcoin konusunda çekimser olan ülkelerden bazıları ise şöyle:
- Arjantin
- Kazakistan
- Kenya
- Kolombiya
- Malezya
- Maldivler
- Panama
- Ürdün
- Tanzanya
- Türkiye
Kripto para piyasaları üzerinde görüldüğü gibi birçok farklı bakış açısı ve bu doğrultuda ülkelerin birbirinden farklı tutumları söz konusu. Ancak ne kadar keskin tutumlar olsa da suyun akışı pek etkileneceğe benzemiyor. Yasaklamalar ve kısıtlamaların fazla uzun sürmesi pek olası görünmüyor. Kaldı ki piyasalarda etken bir konuma geldikten sonra kaçınılmaz bir şekilde kripto paralar hayatımızda büyük bir yer edineceğe benziyor.
Bu yazımızda sizinle Bitcoin’in yasak olduğu ülkeleri ve bu konuda farklı tutumları inceledik. Zaman içinde nasıl bir değişkenlik göstereceğini de göreceğiz.
Eğer Bitcoin alıp satmak ve bu konuda daha fazla şey öğrenmek istiyorsanız Kriptoya Yeni Başlayanlar İçin Rehber adlı yazımıza göz atabilirsiniz.