Bir ülkenin asgari ücreti o ülkedeki işverenlerin belirli bir iş birimi için işçilerine yasal olarak ödemelerine izin verilen en düşük para miktarıdır. Asgari ücret genellikle saat başına veya aylık olarak hesaplanır, ancak bazen günlük veya haftalık ücret olarak da görünebilir. Dünyada asgari ücret sıralaması 2022 yılı için en merak edilen hususlardan birisidir.
Asgari ücret, ilk olarak fabrikalarda yahut imalathanelerde çalışan işçilerin sömürü durumlarını ele almak için geliştirilmiş bir kavramdır. Ancak daha sonra sömürüyü önlemenin ve düşük gelirli ailelere yardım etmenin bir yolu olarak da görülmeye başlanmıştır.
Elbette birçok işçi hakları düzenlemeleri gibi asgari ücretin bir kavram olarak dünya toplumlarında yer alması da Sanayi Devrimi’nden sonra olmuştur. İşçi haklarının gündeme geldiği endüstri çağında sendikalaşma ve sosyal toplum düzenin değer kazanması ile daha iyi yaşam koşullarına sahip olmak isteyen ve emek gücü ile para kazanan işçiler için asgari ücret düzenlemeleri gündeme gelmiştir. Çoğu ülke, 20. yüzyılın sonuna kadar kendi asgari ücret mevzuatlarını çıkarmıştır.
Asgari Ücretin Avantaj ve Dezavantajları
Birçok yasal düzenleme gibi asgari ücret düzenlemeleri de uzmanlar tarafından tartışılan bir husus olmuştur. Uzmanlar asgari ücretin avantaj ve dezavantajlarını ortaya koyarak yeni düzenlemeler de talep etmektedirler.
Asgari Ücretin Dezavantajları
Asgari ücret karşıtlarına göre dezavantajlar şunlardır:
- Daha yüksek işgücü maliyetleri enflasyonu artırabilir,
- İşletmeler, çalışanlarının geçimlerini sağlamak için fiyatları yükseltebilir (tüketicinin satın alma gücünü düşürebilir),
- İşletmeler artık ücretini ödeyemeyecekleri işçileri işten çıkarmaya zorlayabilir.
Tüm bunların sonuçları olarak daha fazla işsizlik ve yoksulluk bir toplumda sık görülen bir durum halini alabilir.
Asgari Ücretin Avantajları
Asgari ücret taraftarları ise bunların tam tersini öne sürerek asgari ücretin avantajlarını şöyle belirtmişlerdir:
- Çalışanların yaşam standardını yükseltir,
- Yoksulluğu ve eşitsizliği azaltır,
- Satın alma gücünü artırarak ekonomiyi canlandırır,
- Çalışanların moralini yükseltir.
Her iki grupta kendince haklı sebepler öne sürerken artık asgari ücret bu bağlamda günlük bir tartışma olmaktan çıkmıştır. Günümüzde en çok tartışılan hususlar asgari ücretin çok düşük olduğu ve birçok işletmenin asgari ücretten fazla bir ücreti işçilerine ödemek istememeleri durumlarıdır.
Eğer asgari ücret hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz Dünya’da ve Türkiye’de Asgari Ücret Uygulaması başlıklı çalışmayı inceleyebilirsiniz.
Asgari ücretin ABD dışındaki birçok ülkede yıllık olarak ayarlandığını belirtmekte fayda vardır. Bu nedenle 2022 için küresel veriler tablo haline getirildiğinde sıralamaların değişmesi muhtemeldir. İşte ülkelere göre asgari ücretler:
Slovakya Asgari Ücret
Slovakya’da asgari ücret, 2022 yılında ayda 623 Euro olarak sabit kalmıştır. Birçok farklı Avrupa ülkesi arasından daha az gelişmiş olarak görülüyor olmasına rağmen bu fiyat aslında Avrupa ortalamasında kabul edilebilmektedir.
Yunanistan Asgari Ücret
Yunanistan’da asgari ücret 2022’de ayda 758,33 Euro şeklindedir. Bu veri toplam yıllık alınan ücret 12 aya bölünerek hesaplanmaktadır. Ancak Yunanistan’da işçiler bir yılda 12 ay değil 14 ay maaş alırlar. Yani aslında Yunanistan’da asgari ücret aylık 650 Euro’dur. 650 Euro 14 ile çarpılıp 12’ye bölündüğünde diğer ülkelerde karşılaştırılabilecek bir sayı elde edilmiş olur. Bu da aylık 758,33 Euro’dur.
Lüksemburg Asgari Ücret
2022’de Lüksemburg’daki ulusal asgari ücret, yılda 12 ödemeyi hesaba katıldığında ayda 2,201 Euro’dur. Bu da yılda 26.423 Euro’ya tekabül eder. Asgari ücretler göz önüne alındığında Lüksemburg, Avrupa’nın 1. sırasındadır. 2021 yılında ulusal asgari ücret, bir önceki yıla göre %2,8 oranında yani aylık 59,9 Euro yükseltilmiştir. Lüksemburg’da asgari ücrete hak kazanılması, çalışanın vasıflı işçi olup olmamasına göre niteliklerine bağlıdır.
Almanya Asgari Ücret
Haziran 2022’den bu yana, Almanya’daki ulusal asgari ücret, yılda 12 aylık ödemeyi hesaba katarak ayda 1.585 Euro, yani yılda 19.020 Euro’dur. 2022 yılında, ulusal asgari ücret bir önceki yıla göre ayda 16 Euro, yani %1,02 oranında yükseltilmiştir. Bu artış, 2021 TÜFE’sinden daha fazladır (%-0,3). Bu nedenle işçilerin geçen yıla göre satın alma gücü artmıştır.
Dünyadaki ulusal asgari ücret sıralamasına bakacak olursak, Almanya 100 ülke arasından 9. sırada yer almaktadır.
Amerika Asgari Ücret
Amerika Birleşik Devletleri’nde bahşişsiz çalışanlar için asgari ücret düzenlemeleri, eyaletten eyalete değişiklik göstermektedir. Dünyadaki en yüksek asgari ücret veren ülkeler sıralamasında 17. ülke olmasına rağmen ABD, işçilerine kıta ülkesi Avusturalya’nın ancak yarısı kadar asgari ücret vermektedir.
Ancak, tek tek eyaletlerin ulusal asgari ücreti artırma yetkisi vardır ve bunlardan 29’u bunu yapmıştır. Ayrıca, birçok eyalet, belirli bir ücrete ulaşmak için önümüzdeki birkaç yıl içinde kademeli olarak asgari ücreti artırmak için yasalar çıkarmış veya teklif etmiştir. Bu gibi çabalar nedeniyle, her eyalette asgari ücret sürekli olarak değişmektedir. Bahşiş bırakan işçiler için ulusal asgari ücret saatte 2,13 ABD dolarıdır, ancak yine birçok eyalet bu asgari düzeyi yükseltmek için kendi yasalarını çıkarmıştır. Bahşiş almayan işçiler için ulusal asgari ücret, saat başına 7,25 ABD dolarıdır. Birçok eyalette ayrıca asgari ücret yasaları vardır.
İngiltere Asgari Ücret
1 Nisan 2021’den itibaren Ulusal Asgari Ücret İngiltere’de saatte 8,91 sterline yükseltilmiştir. Ulusal Asgari Ücret, yaşa ve istihdam edilen kişinin çırak olup olmamasına bağlı olarak saatte 4,30 sterlin ile 8,36 sterlin arasında değişmektedir. 2022 itibariyle ise yaklaşık olarak 1583 euro olmuştur.
İsviçre Asgari Ücret
İsviçre’de bir iş bulmaya veya çalışma vizesi almaya çalışıyorsanız, muhtemelen ne kadar para kazanacağınızı bilmek istersiniz. Ne de olsa, Avrupa’nın kalbindeki bu dağ ülkesi, yüksek yaşam maliyetini dengelemek için iyi maaşlarla tanınır.
İsviçre’de Amerika Birleşik Devletleri’ndeki eyalet yapısına benzer bir sistem bulunmaktadır. Buradaki sistemde eyaletlerin yerini kantonlar alır ve her kantonda farklı bir yasal düzenleme de bulunur. Bugüne kadar 26 kantondan sadece 5’inde asgari ücret düzenlemesi yapılmıştır ve bu miktar kantona göre saatlik 17,5 ila 21,5 Euro arasında değişmektedir. Kanunen asgari ücreti benimseyen kantonlardan bazıları ve saatlik yasal asgari ücret miktarları şunlardır:
- Neuchâtel: 18.53 Euro,
- Basel City: 19,38 Euro,
- Cenevre: 21,22 Euro,
- Ticino: 17,53 Euro.
Bu kantonlarda asgari ücret tüm işçi kategorileri için değil, sadece bir kısmı için geçerlidir.
Ukrayna Asgari Ücret
Ukrayna’da asgari ücret 2022 yılında ayda 6.500 Ukrayna grivnasıdır. Yani yaklaşık 210 euro olmaktadır. Bu ücret ile Ukrayna, 2007’den bu yana ilk kez komşu ülkeleri Belarus ve Rusya’dan daha yüksek asgari ücreti halkına sağlamıştır.
Günümüz koşullarında Türkiye içerisinde asgari ücret ile geçinmek oldukça güç. Bunun sebebi ise Türk lirasının değer kaybetmesidir. Konu hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz Türk Lirası Neden Değer Kaybetti? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.