“Felsefede sistemli olma nedir?” sorusuna cevap verilmeden önce felsefenin ne olduğu hakkında detaylı bilgi edinilmesi gerekir. Felsefe kısa tanımıyla insanın içerisinde yaşadığı ve varlığını devam ettirdiği evreni anlama çabasıdır. Kavramlar oluşturur, keşfeder ve üretir.
Felsefi düşüncenin bazı temel özellikleri bulunur. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:
- Öznel olma
- Eleştirel olma
- Sorgulayıcı olma
- Sistemli olma
- Tutarlı olma
- Evrensel olma
- Akla dayalı olma
- Dini açıklamalardan ve görüşlerden uzak olma
- Kümülatif yani yığılgan olma
- Refleksif olma yani düşünme üzerine düşünme özelliği bulundurma
- Kesin doğruya ulaşmama
- Bütüncül özellik gösterme
- Sonuca değil sonuca ulaşma çabasına önem verme
Felsefi düşüncenin genel anlamda sorgulayıcı olduğu, evrendeki farklı soruların cevaplarına ulaşmaya çalıştığı ve bu cevaba ulaşma sürecinde ulaşılan sonuca değil, süreçte ulaşılan düşünce ve bilgilere değer verdiği söylenebilir. Bu bağlamda felsefe hakkında gerekli bilgiler elde edinildiğine göre “Felsefede sistemli olma nedir?” sorusuna cevap verilebilir.
Felsefede Sistemli Olmanın Yöntemleri
Felsefenin sahip olduğu çok sayıda özellikten bir tanesi de sistemli olmadır. Felsefede yer alan düşüncelerin tamamı, düzen içerisinde olan tutarlı bir yapı bütününe sahiptir. Bu tutarlı yapı bütünü içerisinde düşüncelerini, fikirlerini, sorgulamalarını diğer insanlara açıklayan filozof kendine ait, öznel bir sistem inşa eder. İnşa ettiği sistem içerisinde bireysel düşünceleri için yeni bir açıklama modeli oluşturur. Açıklama modeli içerisinde bulunan düşüncelerin tamamı birbirleri ile aşamalı ve bağlantılıdır. Düşüncelerin birbirleri arasında oluşan bağ bütüncül bir bakış açısına da temel oluşmasını sağlar. Felsefede sistemli olma, tüm bu anlatılanları ifade eder.
Felsefede sistemli olmanın kısaca, tüm düşünceler arasında bulunan düzeni, tutarlı yapıyı ve bağı temsil ettiği söylenebilir. Felsefenin sistemli olması sayesinde düşünceler arasında tutarsızlıklar çıkmaz ve kargaşalar oluşmaz. Ortaya atılan felsefi düşünceler akla yatkın olurlar ve sorgulamaları daha sağlıklı, rasyonel şekillerde gerçekleştirilebilir. Sistemli olma, felsefi düşüncelerin kanıtlanabilirliğini arttırır ve daha güçlü nedenselleştirmeler yardımı ile anlatılmalarına olanak tanır. Bu sayede daha fazla yeni felsefi düşüncenin ortaya çıkması ve felsefenin gelişmesi için imkanlar oluşur.