Sağlık

İyi Huylu ve Kötü Huylu Tümör Arasındaki Fark Nedir?

İyi huylu ve kötü huylu tümör arasındaki fark nedir? Detaylar yanımızda...

Vücudun dokusal bozulmalar sonucunda ortaya çıkardığı ve zaman içinde ölümcül sonuçlar doğurabilen tümör, korkutucu bir hastalık türüdür. Bulunduğu bölgeye göre farklı hasarlara yol açabilen tümörler iyi huylu (benign) ve kötü huylu (malign)olmak üzere iki şekilde bulunur. Tamamen zararsız olanlardan en ölümcülüne, “İyi huylu ve kötü huylu tümör arasındaki fark nedir?” sorusunun yanıtını yazımızda detaylarıyla bulabilirsiniz.

Tümör Nedir?

Hücrelerin aşırı büyümesi ve bölünmesinden sonra şişerek daha büyük bir alana yayılması durumuna tümör denir. Tehlikeli bir yapı olarak bilinen tümör her durumda zararlı ve ölümcül değildir. Tümör oluşumuna neden olan hücrelerin normal bir yapıya sahip olması durumunda gelişen tümör iy huylu olarak görülür. Ancak gelişen bu tümörün zararlı bir yapıya sahip olması durumunda ve hastalığın gelişimi kontrol altına alınamıyorsa hastalık kötü huylu olarak değerlendirilir. Bu durumda hücre kanserli ve sonucunda ölüme yol açma riski bulunan bir hal alabilir.

Tümörün tam olarak bulunduğu bölgenin bulunması ve iyi ya da kötü huylu olması durumu röntgen, manyetik rezonans (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi kontrol yöntemlerinin kullanılması gerekir. Tümörün iyi ya da kötü huylu olmasının en belirgin olarak ortaya çıktığı test, biyopsidir. Bu yöntemle hücre örneği alınan bölge patoloji uzmanları tarafından incelenerek yapılan analiz sonucunda ortaya çıkarılır.

Tümörlerin Oluşma Nedenleri

Genel olarak DNA’mızın oluşumuna neden olan ve sürekli yenilenmesini sağlayan genlerimiz, hücrelerimizin büyüme ve bölünme durumunu kontrol ederek olumsuz koşulların ortaya çıkmasını engeller. Tümörlerin DNA yapısı üzerinde gerçekleşebilen büyüme ve mutasyonlardan kaynaklandığı bilinmektedir. Bu durumda DNA’da yer alan bir hassasiyet ve hasar, tümör oluşumuna zemin hazırlar diyebiliriz. Bu nedenle hızlı ve kontrolsüz olarak sürekli büyüyen ve dokuların zarar görmesini sağlayan kötü huylu tümör gelişir. Öte yandan daha az agresif olan ve kontrol altına alınabilen büyümeler, kanserli olmayan ve iyi huylu olarak bilinen tümörleri oluşturur. Kötü huylu tümörlere karşın iyi huylu tümörler, yakında bulunan doku ve organları istilâ etmez, dokuyu yana iterler.

Tümör Belirtileri

Tümör Belirtileri
Sürekli baş ağrısı tümör belirtileri arasında yer almaktadır.

Tümör belirtileri genellikle gelişim türüne ve bulunduğu bölgeye göre değişim gösterebilmektedir. Özellikle akciğerlerde meydana gelen tümörlerde nefes darlığı, öksürük ve benzeri reaksiyonlara sebebiyet veren tümörler, kanseri de anımsatan belirtiler ortaya koyar. Bunun yanı sıra tümör iç organlarda, beyinde, ciltte be farklı bölgelerde oluşabilir. Beyinde gelişen tümörlerin baş ağrısı, mide bulantısı, kusma ve benzeri belirtileri olurken kolon tümörü olarak gelişen tümörler ise ishal, kusma, kilo kaybı, demir eksikliği anemisi, kabızlık, dışkıda kan gibi farklı belirtiler gösterebilmektedir. Bunlar dışında genel anlamda tümörlerin ortak belirtisi olarak ortaya çıkabilen belirtileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

  • Yorgunluk hali
  • Uykusuzluk
  • İştah kaybı
  • Ateş ve titreme
  • Sürekli baş ağrısı
  • Sık gece uyanmaları
  • Vücut ağrıları

Tümör Türleri Nelerdir?

Tümör türleri genel anlamda iyi ve kötü huylu olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak üçüncü bir tümör türü, ya da tümör evresi diyebileceğimiz biçimi bulunmaktadır. Tümör türlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

  • İyi Huylu Tümör (Benign): Kanser olmayan ve yayılımı kontrol altına alınabilen tümörlerdir.
  • Kötü Huylu Tümör (Malign): Büyümesii önlenemeyen, ölümcül ve yayılabilen kanserli tümörlerdir.
  • Kanser Öncesi Tümör (Premalign): Kanser riski taşıyan ve ilerlemesi durumunda kansere yol açan bir tümör türüdür.

Tümör türlerini belirtileri ve özellikleri bakımından daha yakından inceleyelim….

Solid Tümörler

Katı olarak da adlandırılan solid tümörler, kist ya da sıvı bir halde alan teşkil etmeyen bir doku kiti olarak tanımlanabilmektedir.  Bu tümörlerin vücudun her yerinde oluşabilmesi mümkündür. Bu tümör türlerinin de kendi içinde iyi huylu ya da kötü huylu olarak bulunabilmesi mümkündür. Bu hastalık genellikle karaciğer, göğüs bölgesi, koltuk altı ve benzeri alanlarda ortaya çıkabilmektedir. Katı tümör olarak vücutta gelişebilen hücrelerin adlandırılması hücre tipine göre değişkenlik göstermektedir. Bu tür hücrelere örnek olarak verilebilecek tümör türleri ise; lenfoma, sarkom, karsinom gibi katı olan tümörlerdir. Genel anlamda lösemi hastalığında katı tümör oluşumuna pek rastlanmamaktadır.

İyi Huylu Tümörler (Benign)

İyi Huylu Tümörler (Benign)
Sık sık yüksek ateş olması iyi huylu tümörün belirtisi olabilir.

Yavaş büyüyen ve genellikle kontrol altına alınabilen iyi huylu tümörler, kendilerini sınırlayabilen ve hücre istilâsı yapmayan bir türdür Kanserli hücre oluşturmazlar ve oluştukları dokunun içerisinde kalarak sadece yandaki dokuyu ittirirler. Bu tür tümörlerin hücre dokusundan çıkarılması sonrasında yenilenmesi ya da ölümcül olması gibi durumlarla karşılaşılmaz. Meydana gelen çoğu iyi huylu tümörün sağlığa zararlı olmadığı bilinmektedir. Ancak her ne koşulda olursa olsun iyi huylu tümörlerin de kontrol altına alınması gerekmektedir. Özellikle damar ya da sinirlere yakın konumda olabilen tümörler baskı yaparak ağrıya neden olabilir. İyi huylu tümörlere örnek olarak verebileceğimiz tümörler ise; fibromalar, adenomlar ve lipomlar olarak bilinir.

İyi huylu tümörlerin belirtileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

  • Yorgunluk ve halsizlik
  • Ateş
  • Rahatsızlık, ağrı
  • Titreme
  • Kilo kaybı
  • Gece terlemeleri
  • İştah kaybı

Kötü Huylu Tümörler

Kötü Huylu Tümörler
Sık baş ağrısı, yorgunluk ve halsizlik kötü huylu tümörün belirtileri arasındadır.

Kötü huylu olarak karşımıza çıkan tümörlerin genel anlamda kanser yapıcı tümör türeri olduğu bilinmektedir. Bu gibi durumlarda tümörlerin kanserli hücre üretmesi söz konusudur. Bu durularda kanserli hücreler, vücuttaki diğer dokulara kadar sıçrayabilmektedir. Lenf düğümleri ya da kan dolaşımına yönelik olarak saldırgan yapıya bürünebilen bu tümörler, çevre organlara bu yolla bulaşırlar. Bu gelişim türüne metastaz adı verilir. Vücudun herhangi bir yerinde kanserli hücrenin oluşması mümkündür. Örneğin, akciğer kanseri, akciğerde belirli bir bölgede başlamasından sonra ilerleme kaydettikçe organın tamamını kaplar ve devamında diğer iç organlara sıçrayabilir. Kanser ölümleri ise genellikle metastaz sonucunda gerçekleşir. Kötü huylu tümörlere örnek olarak verebileceğimiz tümör türleri; sarkom, karsinom ve germ gibi tümörlerdir.

Kötü huylu tümörlerin oluşması durumunda gerçekleşen belirtileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

  • İştah kaybı
  • Kilo kaybı
  • Yorgunluk
  • Kusma ve mide bulantısı
  • Ateş ya da titreme
  • İdrarda kan

Malgn Hipotermi Nedir?

Malign hipotermi, çok nadir durumlarda rastlanabilen bir durumdur. Genel anestezide görülebilen bu komplikasyonlar, anestezi yapılırken kullanılan ilâçlardan veya kas gevşetici ilâçlardan kaynaklanabilen ve ölümcül olma olasılığı bulunan durumlardır. Bu durumda cerrahî müdahale yapılırken vücutta ani ısı artışı, kalp atış hında artış, kas liflerinin parçalanması durumu, kaslarda sertleşme ve morarma gibi durumlar yaşanabilir. Dokular üzerinde ve özellikle de kanda potasyum ve asit yüksekliği gelişimine sebep olabilir. Tanısında halotan – kafein kontraktür testi ve kas biyopsisi kullanılması önerilir.

Cilt Kanseri (Malign Melanom) Nedir?

Vücutta melanom adı verilen pigmentleri üretilmesini sağlayan hücreler mutasyon sonucunda kanserli olarak karşımıza çıkabilen bir cilt kanseri türüdür. Genellikle koyu tenli olan kişilerde nadiren görülür. Kadınlarda yaygın olarak bacaklarda ve erkeklerde sırt, göğüs bölgelerinde karşılaşılabilmektedir. Eskiden var olan benlerde renk ve doku değişimi veya yeni ben oluşumu şeklinde oluşabilmektedir. Genellikle ameliyatla tedavi edilir.

İyi ve Kötü Huylu Tümör Arasındaki Farklar

İyi ve Kötü Huylu Tümör Arasındaki Farklar
İyi ve kötü huylu tümör arasında birçok fark bulunmaktadır.

İyi ve kötü huylu tümörler genellikle farklarını, belirtilerinde ortaya koymaktadır.  Ayrıca iki tümör türü yapısal olarak da büyük farklılıklar barındırır. İyi huylu tümörlerde yapısal bir bozukluk ya da hücre istilâsı gibi durumlar görülmezken; kötü huylu tümörler, vücutta farklı hücrelere yayılma mutasyon ve ölümcül durumlar gelişebilir. İyi ve kötü huylu tümörlerin arasındaki farkları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

İyi Huylu TümörlerKötü Huylu Tümörler
Hücrelere yayılma görünmez.Hücrelerde yayılma ve sıçrama görülür.
Yakınlardaki organ veya dokuyu istila etmezler.Yakınlarda bulunan doku ve organları istila ederler.
Yavaş büyürler.Hızlı büyür ve yayılırlar.
Vücutta farklı bölgelere metastaz yoluyla geçmezler.Kan hücreleri ve lenfoma yoluyla farklı organlara metastaz yapar ve bunun sonucunda ölüme yol açarlar.
Hormon ve benzeri maddeleri salgılamazlar.Kilo kaybına varana kadar birçok bozulmaya yol açabilirler.
Sağlığı ciddi derecede tehdit etmedikçe tedavi gerektirmezler.Birçok tedavi yöntemi ile bu tümörlere karşı mücadele edilir. Bir yöntem yeterli gelmediği takdirde diğerine geçilebilir. (Kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi)
Tedavi edilmesi durumunda nüks etmezler.Vücuttan çıkarılsa da bölgede tekrar ortaya çıkabilirler.
Mikroskop altında hücreleri normal görünür.Mikroskop altında yapısal bozukluklar görülür.

Tümör Tedavisi

Tümör tedavileri türlerine göre değişkenlik göstermektedir. İyi huylu tümörler genellikle vücutta verdikleri rahatsızlık durumlarına göre ameliyatla alınmak suretiyle tedavi edilir. Kötü huylu tümörlerde ise evrelerine göre tedavi şekilleri ve sonuçları değişkenlik göstermektedir.

İyi Huylu Tümör Tedavisi

İyi huylu tümörler vücutta herhangi bir zarara neden olmadıkları takdirde tedavi altına alınmazlar. Bu durumda ileri boyutta bir belirti görülünceye kadar müdahale edilmez. Küçük tümörlerde izleme yapılabilir.  Tedavi kararı verildiği takdirde de tedavi yöntemi bölgeye göre değişkenlik gösterir.

Kötü Huylu Tümör Tedavisi

Kötü huylu tümörler, ortaya çıktıkları bölgeye göre ve büyüme, yayılma oranlarına göre farklılık göstermektedir. Yayılım özelliklerine göre bölgedeki bütün mutasyon unsurlarını ortadan kaldırmak ve nüks etmesini engellemek için seçilen tedavi yöntemi oldukça önemlidir. Doku ürerindeki etkisi, yayılımı ve hastalığın seyrine göre tedavi yöntemlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

  • Kemoterapi
  • Radyoterapi
  • Cerrahi Operasyon (Ameliyat)

Hücre içerisinde bulunma durumuna, yayılımına ve türlerine göre iyi huylu ve kötü huylu tümörler arasındaki farkları büyük oranda tedavi yöntemleri ve nüks etme olasılığını değiştirebilir. Bu doğrultuda karşılaştığınız herhangi bir belirtide acilen doktorunuza başvurmanız gerekir.

Tümörü tedavi etmek için kullanılan tedavi yöntemleri giderek gelişmektedir. Bunlardan bir tanesi de sitoloji. Peki Sitoloji Nedir? Sitoloji Testi Nedir?

Shares:

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir