Edebiyatımızda pek çok önemli isimler yer almaktadır. Bunlardan birisi de Kemal Tahir’dir. 13 Mart 1910’da İstanbul’un Vezneciler semtinde doğdu ve gerçek adı İsmail Kemalettin’dir. Başlangıçta Tipi ve Benerci soyadlarını kullanır, ancak 1950’den sonra Demir’i kullanmaya karar verir. Kemal Tahir edebi kişiliği ve daha fazlası için okumaya devam edebilirsiniz.
Kemal Tahir Hayatı
Babası 2. Alay Donanma Albaylarından ve Abdülhamid’in yardımcılarından olan Şebinkarahisarlı Tahir Beydi. Yıldız Sarayı marangozhanesindeki şahsi işlerinde zaman zaman Padişah’a yardım ederdi. Annesi Adapazarlı Abaza ailesinin kızı Nuriye Hanım erken yaşta saraya getirilmiş ve Naile Sultan vasıtasıyla Tahir Bey ile evlenmiştir. Tahir Bey, 1908, II. Meşrutiyetin ilan edilmesinden birkaç gün sonra, İttihatçılar tarafından müfettişliğe indirildi ve padişaha yakınlığı nedeniyle emekliye ayrıldı. Yeniden Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’na alındı. Çanakkale’deki savaşta yaralanınca tekrar askere gitti.
Kemal Tahir’in çocukluğuna seferberlik ve milli mücadele yılları damgasını vurdu. İlköğrenimini babasıyla birlikte yaşadığı farklı şehirlerde tamamladı. Mütarekeden sonra ailesi İstanbul’a dönünce Kasım Paşa’daki Cezayirli Hasan Paşa Ortaokuluna kaydoldu. 1923 yılında mezun oldu ve Galatasaray Mektebi Sultanisi‘ne girdi. Onuncu sınıftayken annesi öldükten sonra okulu ve evi terk etti. Zonguldak Kömür İşletmeleri’nde kanun memuru ve antrepo memuru olarak çalıştıktan sonra İstanbul’a dönerek gazeteciliğe başladı. Yedigün ve karikatür dergilerinin sekreteri, Karagöz gazetesinin yazı işleri müdürü, Tan gazetesinin ise yazı işleri müdürü oldu. 1937 yılında Fatma İrfan ile evlendi. Daha sonrasında Kemal Tahir edebi kişiliği ile edebiyatımızın ünlü isimlerinden biri haline geldi.
Kemal Tahir Edebi Kişiliği
Kemal Tahir, Yahya Kemal hayranıdır. Aynı zamanda edebiyata şiir ile başlamıştır. Bu şiirler ise İctihad gazetesinde yayımlanmıştır. Fakat edebiyat dünyasına ciddi girişi Geçit dergisi ile olmuştur. Bunların yanı sıra, Ses ve Varlık gazetelerinde İsmail Kemalettin ile Cemalettin Mahir’in imzasını taşıyan sosyal türde şiirleri de vardır. Sonralarında ise şiir serüvenine son vermiştir. Nazım Hikmet ile tanışmasıyla fikir ve sanat anlayışı büyük oranda değişmiştir. Romancılığa uyarlamaları ile adımını atmıştır. 1938’de başlayan cezaevi hayatı boyunca, yazdığı yazılar sonucunda romanları için önemli malzeme toplamıştır.
Kemal Tahir edebi kişiliği ile çoğu zaman takdir edildi. İlk makaleleri Cemalettin Mahir imzasıyla 1941 yılında Tan gazetesinde yayımlandı. Bunlar, Göl İnsanları (İstanbul 1955) adlı bir kitap haline getirildi ve tüm öykülerini toplayarak daha sonra aynı kitabın bir sonraki baskısında yazdı. Son Posta’da Sağırdere’yi, Yeni İstanbul gazetelerinde Esir Şehrin İnsanları’nı yazdı. Aynı zamanda, bir dizi polisiye ve macera romanı yazdı veya tercüme etti. Yazar, kendisine ün kazandıran romanlarını 1955 yılından sonra çeşitli mahlaslar kullanarak Kemal Tahir adıyla yayınlamaya başlamıştır.
Kemal Tahir Edebi Düşünce Modeli
Kemal Tahir edebi kişiliği haricinde düşünce modeli ile de özgündür. Kemal Tahir, öncelikle manevi olarak Marksist çevrelerde yerelleşme çabalarını temsil eder. Yazar öncellikle Nazım Hikmet’in Sovyet modelini eleştirmiştir. Daha sonra Fransa’da Asya üretim tarzı tartışmalarından etkilenmiştir. Fakat farklı olarak kendi özgün sistemini kurmak istedi. Neredeyse bir sosyal bilimci gibi yoğun araştırmalarla düşündü. Genel tarih görüşünün ötesinde olan bir dizi önemli aydının eserlerini dikkatle inceledi. Yaşamı boyunca, Batılılığa tepeden karşı çıkarak, üstyapılar ile insanlar arasında bir karma sürdüğünü ifade etti. Bu anlamda tarihsel yabancılaşmayı ve gelişigüzel Batılılaşma hareketlerini sert bir şekilde eleştirdi.
Yerli düşünceye olan eğilimine rağmen, analizlerinde din olgusuna çok az ilgi gösterdi. Yazılarında dini kurumları, özellikle de yozlaşmış din adamlarını olumsuz bir faktör olarak zikreder. Uzun yıllardır bir tür tabu haline gelen Osmanlı tarihi gibi bazı tarihi ve toplumsal konuları cesurca ele alır ve tartışmadan kaçınır.
Aralarında Kemal Tahir’in de yer aldığı toplumcu gerçekçi romancıların özelliklerine dair detaylar için: Toplumcu Gerçekçi Roman Özellikleri ve Temsilcileri
Kemal Tahir’in Eserleri
Kemal Tahir gerek eserleri gerekse edebi kişiliği oldukça başarılı bir yazardır. Bu yazarın günümüzde pek çok eseri bilinmektedir. Peki Kemal Tahir’in eserleri nelerdir? Bu eserleri sizlere liste halinde sunduk. Bunlar:
- Esir Şehrin İnsanları – Esir Şehrin Mahpusu – Yol Ayrımı
- Devlet Ana
- Yorgun Savaşçı
- Kurt Kanunu
- Rahmet Yolları Kesti
- Hür Şehrin İnsanları
- Bir Mülkiyet Kalesi
Bu eserler Kemal Tahir’in eserlerinden sadece birkaçıdır. Yazar pek çok türde eserler vermiştir. Kemal Tahir’in hayatı boyunca 14 roman ve 1 öykü koleksiyonu yayınlandı. Çekmecesinde bekleyen beş roman yazması, eşi Semiha Hanım’ın çabalarıyla ancak vefatından sonra okurlara ulaştırılmıştır.
Kemal Tahir’in Filmi
Yorgun Savaşçı, 1979 yılında TRT‘de çekimlerine başlayan Türk tarihi drama dizisidir. Halit Refik’in yönettiği film, Kemal Tahir’in aynı adlı romanından televizyona uyarlanmıştır. Çekime 1978’de karar verildi. 1979’da senaryo kabul edildi ve çekimler başladı. 1983 yılında 12 Eylül ordusu tarafından filmin yakıldığı açıklandı. 40 milyon TL bütçesi vardı. Videonun hasarsız bir kopyası, 1993 yılında özel televizyon kanalı HBB’de çekilen başka bir versiyonunun yayınlanacağı duyurulduğunda TRT’de gösterildi.
Sıkça Sorulan Sorular
Kemal Tahir Kitapları Hangi Sıra ile Okunmalı?
Kemal Tahir kitaplarını okumak için belirli bir sıraya ihtiyacınız yok. Ancak en başarılı eserlerinden olan Devlet Ana ve Esir Şehrin İnsanları ile başlayabilirsiniz.
Kemal Tahir Üçlemesi Hangileri?
Kemal Tahir Üçlemesi olarak adlandırılan 3 roman şunlardır: Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Yol Ayrımı
Kemal Tahir'in En Önemli Eseri Hangisi?
Devlet Ana, usta yazarın en ünlü eseri kabul edilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kemal Tahir Kitapları Hangi Sıra ile Okunmalı?
Kemal Tahir kitaplarını okumak için belirli bir sıraya ihtiyacınız yok. Ancak en başarılı eserlerinden olan Devlet Ana ve Esir Şehrin İnsanları ile başlayabilirsiniz.
Kemal Tahir Üçlemesi Hangileri?
Kemal Tahir Üçlemesi olarak adlandırılan 3 roman şunlardır: Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Yol Ayrımı
Kemal Tahir'in En Önemli Eseri Hangisi?
Devlet Ana, usta yazarın en ünlü eseri kabul edilir.