Tarihte var olmuş birçok toplumun kendilerine özgü bir inancı olmuştur. İnandıkları şeyler doğrultusunda çeşitli mimari eserler yapmış ya da bir öte tarafa geçiş olarak düşündükleri ölümü öyle karşılamışlardır. Bu tarihi toplumlardan belki de en çok bilineni Antik Mısır Uygarlığı. Gelin birlikte Mısırlıların dini inançlarının tıp ve mimarlık alanına etkileri nelerdir bakalım.
Arkeolojik kazılar sayesinde eski medeniyetlere ait kalıntılara ulaşabiliyoruz ve onlardan eski medeniyetler hakkında bilgi topluyoruz. Çünkü yapılan her eser ya da bırakılan her obje, o medeniyetin yaşayış tarzı ile ilgili mutlaka bir iz taşır. Bu durum Antik Mısır Uygarlığı için de geçerlidir. Antik Mısır’a ait bulunan her yapı ve arkeolojik kazı sayesinde açığa çıkan her obje, bizi Antik Mısır hakkında bir adım ileriye taşır. Mısırlıların dini inançlarının tıp ve mimarlık alanına etkileri ile ilgilenmeye başlamadan önce Antik Mısır’daki inanç sistemlerine bir göz atalım.
Mısır’da Din
Yapılan tüm çalışmalara ve bulunan tüm yapılara rağmen Antik Mısır’daki inanç sistemini detaylı olarak bilemiyoruz. Ama farklı firavunların hanedanlık dönemlerinde görülen 3 bölümle bu inanç sistemini açıklamak mümkündür. Bu üç bölüm şu şekilde sıralanır;
- Osiris Dini
- Amon Dini
- Aton Dini ve Tek Tanrılı Dinler
Bu bölümleri inceleyerek Antik Mısır inanç sisteminin büyük çoğunluğuna hakim olabiliriz.
Osiris dini, 3. hanedanlıktan sonra karşımıza çıkmaktadır. Ancak Osiris dini bir süre sonra sosyal statüyü gösteren bir Rahiplik sınıfının oluşmasına neden oldu. Fakat Rahipler halktan farklı olmanın ayrıcalıklarına istedikleri gibi sahip olamıyordu. Bu yüzden halka yeni Amon dinini dayattılar. 10. hanedanlığa dair yaygın olan Amon ise daha sonraki hanedanlıklarda yerini dünyanın ilk tek tanrılı dini olan Aton’a bıraktı. Yani çeşitli hanedanlık dönemlerinde farklı dinler yaygın olsa da çok kesin tek bir resmi dinden bahsedemeyiz. Her dönemde az da olsa önceki dinlerin etkileri görülmekteydi. İnanç sisteminin bölümlerini de gördüğümüze göre şimdi asıl konumuz Mısırlıların dini inançlarının tıp ve mimarlık alanına etkileri.
Mısırlıların İnançlarının Etkileri
Antik Mısır’da dini inançların mimariye etkileri denilince ilk akla gelen anıt mezarlar olur. Gerçekten de inançlarının mimariye etkileri bugün bildiğimiz ismiyle Piramitler ile başlamıştır. Firavunları yani hükümdarlarını Tanrı yerine koydukları ve büyük saygı duydukları için ölen firavunlar adına devasa mezarlar ve mezar odaları inşa etmişlerdir. Ölen firavunlarının ruhlarının ise öte dünyada kendi bedenleri ile buluşacaklarına inandıklarından, ölü bedenleri daima genç ve çekici görünmesi için özel mumyalama teknikleri geliştirmişlerdir. Böylece tıp alanına da büyük bir etkide bulunmuşlardır.
Bu iki örnek bile bize Mısırlıların dini inançlarının tıp ve mimarlık alanına etkileri konusunda bilgi vermektedir. Ancak sadece bunlar da değil, yapılan arkeolojik kazılarda üzerinde Mısırlıların inandıkları Tanrıların portrelerinin tasvir edildiği birçok eşya bulunmuştur. Bu da demek oluyor ki inandıkları Tanrılar Mısırlı insanların sadece korktukları veya saygı duydukları bir şeyden ziyade onlarla birlikte hayatı paylaşan ve her zaman görmek istedikleri bir unsurdur. Ayrıca toplu ibadet kültürü henüz gelişmediği için her evde bulunması için yapılmış minyatür Tanrı heykelleri de vardır.
Farklı dönemlerin etkilerini öğrenebilmeniz için bir içerik daha: Neoklasisizm: Antik Yunan ve Roma’dan İzler
Sıkça Sorulan Sorular
Mısır Dini İnancı Nedir?
Antik Mısır döneminde söz ettiğimiz üç farklı dine inanılsa da, günümüzde Mısır’ın %90’ı Müslüman’dır.
Firavun Neye İnanırdı?
Firavunlar her ne kadar insandan doğma olsalar da kendilerinin tanrı soyundan geldiklerine inanırlardı.
Firavun Kaç Yaşında Öldü?
Sonradan yapılan kazılardan ve araştırmalardan sonra, firavunun 9 yaşında tahta çıktığı ve 18 yaşında da hayatını kaybettiği bilgisi bulunmuştur.